Rusya’nın devam eden askeri harekatında Ukrayna’ya silah ve teçhizatın aktığı lojistik merkezi olarak hizmet veren Polonya’da 2023 yılında genel seçimler düzenlenecek.
Ukrayna konusunda NATO’ya yönelik tüm izzet-i ikramına rağmen Polonya, şimdi en büyük müttefiklerinin ateşi altında.
ABD, parlamentodaki ana muhalefeti destekleyerek iktidar değişikliği için çeşitli araçlar geliştirmeye çalışıyor. Keza Almanya da Avrupa Birliği (AB) fonlarının bloke edilmesi tehditlerini yükseltip Hukuk ve Adalet (PiS) hükümetinin düşmesi ve yerini, eski AB Konseyi Başkanı Donald Tusk’ın alması yönünde bir hesap yapıyor.
Bahsi geçen ülkelerin yeni büyükelçileri Polonya’ya ayak bastı; geçen yıl ABD’nin yeni Varşova Büyükelçisi, Afgan tuzağının mimarı eski Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Zbigniew Brzezinski’nin oğlu Mark Brzezinski olmuştu. Almanya da temmuzda Thomas Bagger’i yeni büyükelçi olarak atadı.
Mark Brzezinski, 1 Aralık 2021’de ABD Senatosunda Polonya’da izleyeceği rotaya dair sunum yaptı ve ardından Varşova makamlarıyla temaslarında “tarafsız yargının, bağımsız medyanın ve LGBTQI + ve azınlıklar başta olmak üzere insan haklarına saygının önemini vurgulayacağını” belirtti.
Brzezinski’ni görevdeki ilk ayı, ABD Başkanı Joe Biden, yardımcısı Kamala Harris ve Washington yönetiminden diğer üst düzey yetkililerin Varşova ziyaretleriyle geçti. Brzezinski, 29 Mart’ta Donald Tusk hükümetinde adalet bakanı olarak görev yapmış olan Jarosław Gowin ile bir araya gelerek, “başta iktisadi gelişmeler olmak üzere mevcut ABD-Polonya ilişkilerinin vizyonu hakkında” konuştu.
3 Nisan’da Brzezinski, Google’ın Polonya ofisi şefini evine davet etti ve toplantıya, muhalefet liderleri arasında yer alan Szymon Hołownia da katıldı. Konunun seçimlerle ilgili olduğuna ve ABD’nin Google’ın algoritmasını muhalefet lehine çalıştırmasını istediğine hiç şüphe yok.
11 Nisan’da Brzezinski, Hitler’in yaverinin oğlu olan eski Alman büyükelçisi Arndt Freytag von Loringhoven ile birlikte Szczecin ve Poznan’a gitti.
Brzezinski, 13 Nisan’da da emekli Cumhurbaşkanı ve döneminde Rus ve Ukraynalı sermayedarlarla yakın ilişkileriyle ünlenen Aleksander Kwasniewski ile bir araya geldi.
27 Nisan’da Gazprom ile imzalanan gaz anlaşmalarının imzacısı Waldemar Pawlak ve Władysław Kosiniak-Kamysz’ı davet eden Brzezinski, son olarak 5 Temmuz’da Donald Tusk ile görüştü.
Yeni Alman büyükelçisi Thomas Bagger, profesyonel bir diplomat ve eski Bundeswehr genelkurmay başkanının oğlu. Babası 1938’de Braniewo’do doğdu ve 1945’te annesi ve erkek kardeşiyle birlikte sınır dışı edildi. Büyükelçi Bagger, Varşova’ya gelmeden önce, Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in altında beş yıl çalıştı.
Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasından birkaç ay sonra Bagger, Bertelsmann Vakfı’nın daveti üzerine Polonya’ya gelmiş, “AB’nin Rusya’ya karşı Soğuk Savaş başlatmayacağı” açıklamasını yapmıştı.
Bagger’in Varşova ziyaretinde sarf ettiği sözlerin Berlin’in Moskova ile Ukrayna ihtilafına kadarki ilişkilerde takındığı tutumun yeniden ifadesiydi. Bagger, “Alman hükümetinin Rusya ile AB arasındaki ilişkileri ve ticareti desteklemeye devam ettiğini” vurgulamıştı.
Şimdiye dek Amerikan vasallığı görevini layıkıyla yerine getirse de Biden yönetiminin ajandasına çoğu durumda sadık kalmayan ve AB’nin lokomotifi Almanya’yla kavgalı PiS hükümetinin bir sonraki seçimleri kazanması ihtimali zayıf.
Sayısı milyonu geçen sığınmacılar ve NATO adına üstlenilen misyonların neden olduğu devasa kamu harcamaları şimdiki hükümetin elini fazlaca zayıflattı.
Almanya, şu an Polonya’nın sığınmacılar konusunda tampon vazifesini sadık bir şekilde üstlenmesi için baskı yapıyor.
Öte yandan Ukrayna’ya yapılan silah yardımlarında rekor sahibi olması, Polonya’nın ABD silah endüstrisine daha fazla para akıtması ya da borçlu olması anlamına geliyor. Yeni F-35 uçakları, Abrams tankları ve Patriot füzeleri için indirimsiz 14.1 milyar dolar ödeyecek olan Varşova, ABD’den yeni silahlar alıyor fakat ödeme döneminde bu yılkinden çok daha borç sahibi olacak.
Washington, Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ve PiS’e bunun için şükran borçlu olsa da artık burada daha sadık bir müttefik istiyor. Büyükelçi Brzezinski’nin PiS’in baş rakibi olan Rafał Trzaskowski ile olan ve kendisinin de gizlemediği yakın dostluğu buna delalet.
2018’den beri Varşova Belediye Başkanlığı görevini yapan Trzaskowski, Polonya Koalisyonu’nun (PO) 2020 seçimlerinde Duda’nın kıl payı farkla mağlup ettiği başkan adayıydı.
Slovenya ve Bulgaristan’daki süreçler ve NATO fedaisi sağ partilerin yenilgisi Varşova ve PiS açısından öğretici oldu. Belli ki Washington, Brüksel’le takışarak Ukrayna ile yeniden konsolide olan NATO’nun altını oymayan, her konuda sadık ve daha renkli müttefikler arıyor.
