Polonya Başbakanı Donald Tusk 12 Ekim Cumartesi günü, ülkenin Belarus sınırında göçmenlerin “araçsallaştırıldığını” düşündüğü durumu engellemek amacıyla sığınmacıların ülkeye girişini geçici olarak yasaklayan bir plan açıklamıştı.
Danimarka, Finlandiya ve İsveç hükümet başkanları 17 Ekim Perşembe günü Avrupa Konseyi zirve toplantısı öncesinde basına yaptıkları açıklamada, Polonya’nın Belarus sınırındaki baskının artması halinde sığınmacılara erişimi kapatma planlarını desteklediklerini açıkladılar.
Perşembe günü basınla bir araya gelen Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Varşova’nın girişimini memnuniyetle karşılayarak, yapılan açıklamaların “çok mantıklı” olduğunu söyledi ve bir süredir “birçok Avrupa ülkesinde sıradan insanlar ile siyasi katman arasında bir çatışma yaşandığına” işaret etti.
Danimarkalı, “Kimse insanların zevk için kaçtığına inanmıyor […] fakat bu kadar çok insanı Avrupa’ya almaya devam edemeyiz,” dedi.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ise Polonya planının uluslararası yükümlülükleri ihlal etme riski taşıyıp taşımadığı konusunda endişeli olmadığını söyledi.
Kristersson: Rusya’ya karşı ulusal güvenliğe öncelik verilmesine saygı duyulmalı
İsveçli lideri, “Her şeyde risk vardır. Rusya’nın pek çok Avrupa ülkesinin düşmanı olduğu bu açık durumda bir ülkenin ulusal güvenlik konularına öncelik vermeyi seçmesine büyük saygı duyuyorum,” dedi.
Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo da İskandinav meslektaşlarının sözlerini yineleyerek “Polonya’nın, Donald Tusk’ın Rusya’dan, Belarus’tan gelen araçsallaştırılmış göçe karşı sınırlarını nasıl güvence altına alacaklarına dair önerisini çok iyi anlıyorum,” ifadelerini kullandı.
Orpo, bir yıl önce kendilerinin de sınırda aynı olguyu yaşadıklarını ve bunun üzerine ulusal mevzuatı değiştirdiklerini, fakat bunun “sürdürülebilir bir çözüm” olmadığını savundu ve “Araçsallaştırılmış göçe karşı Avrupa düzeyinde bir mevzuata ihtiyacımız var,” dedi.
Temmuz ayında Finlandiya, Polonya’nın önerisine benzer bir yasayı kabul ederek yetkililerin Rusya ile Finlandiya sınırında sığınmacıları durdurmasına izin vermişti.
AB liderlerinden Varşova’ya tam destek
Zirve öncesinde Danimarka, İtalya ve Hollanda’nın başını çektiği bir grup ülke çözüm yollarını görüşmek üzere Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen ile bir araya geldi.
Süreç hakkında bilgi sahibi bir AB diplomatının Euractiv’e verdiği bilgiye göre, bu toplantıda Polonya’nın planları anlayışla karşılandı ve geniş destek gördü.
Perşembe günü AB liderleri, Tusk’ın kararının arkasında durarak Moskova’yı “Avrupa ülkelerini istikrarsızlaştırmak için göçmen akınlarını silah olarak kullanmaması” konusunda uyardı.
Brüksel’de bir araya gelen AB’nin 27 lideri tarafından yapılan açıklamada, “Rusya ve Belarus’un ya da başka herhangi bir ülkenin sığınma hakkı da dahil olmak üzere değerlerimizi istismar etmesine ve demokrasilerimizi baltalamasına izin verilemez,” denildi.
Liderlerin açıklamasında, “İstisnai durumlar uygun tedbirlerin alınmasını gerektirir,” iddiası yer alıyor.
Açıklama, geçtiğimiz hafta Polonya’nın Belarus sınırından ülkesine yönelen göçmenlerin sığınma haklarını geçici olarak askıya alacağını duyuran Tusk için bir kazanım olarak görülüyor.
Tusk, bu akının Rusya tarafından Polonya’yı istikrarsızlaştırmak için tasarlanan “hibrit savaş” taktiklerinin bir parçası olarak düzenlendiğini ileri sürüyor.
Tusk gazetecilere verdiği demeçte, “En önemli liderlerle yaptığım toplantıdan yeni çıktım ve elde etmek istediğim şeyi elde ettim,” dedi.
