Bizi Takip Edin

Asya

Prabowo zaferini ilan etti ancak Jokowi ile ‘güç yarışı’ başlayabilir

Yayınlanma

Analistlere göre, Endonezya’da çarşamba günü yapılan seçimlerin iki net kazananı oldu: Başkan seçilen Prabowo Subianto ve eski Başkan Joko Widodo. Bu da ikili arasında bir ‘güç yarışına’ yol açabilir.

Analistler, 20 Ekim’de başkanlığı Prabowo’ya devredecek olan Widodo’nun anayasaya göre üçüncü bir dönem yapmasının yasak olduğunu, ancak Endonezya’nın seçilmiş başkan yardımcısı olan oğlu Gibran Rakabuming Raka aracılığıyla etkisinin devam edeceğini düşünüyor.

Endonezya Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nin hızlı sayım sonuçlarına göre Prabowo ve Gibran oyların yüzde 58,4’ünü alarak kazanmak ve ikinci tura kalmamak için gerekli olan yüzde 50 barajını aştı.

Widodo kazanan ikiliyi destekleyerek ülkenin önde gelen güçlü aktörlerine, özellikle de iktidardaki Endonezya Demokratik Mücadele Partisi’nin (PDI-P) başkanı ve eski bir devlet başkanı olan Megawati Sukarnoputri’ye üstün gelebileceğini de göstermiş oldu.

PDI-P’nin başkan adayı, eski Orta Java valisi Ganjar Pranowo, çarşamba günkü oyların sadece yüzde 16.7’sini alarak yüzde 24.8 oy alan muhalefet adayı Anies Baswedan’ın gerisinde kaldı.

Kampanya dönemi boyunca Prabowo kendisini başkana sadık biri olarak sundu. 2014 ve 2019’daki başarısız başkanlık adaylıkları sırasında Widodo’yu sert bir şekilde eleştiren Prabowo’nun bu tutumu tersine döndü. Widodo da seçim süreci boyunca Prabowo’yu destekledi.

Ancak analistler Widodo’nun Prabowo’yu destekleyerek ve yeni başkent gibi projelerini sürdüreceğine güvenerek risk aldığını savundu.

South China Morning Post’a konuşan Endonezya’da siyasi araştırmacı olan Nicky Fahrizal, “Prabowo’nun Jokowi’nin istediğini yapması pek olası değil. Yapsa bile en fazla Jokowi’nin mirasının [programlarının] yüzde 20 ya da 40’ını devam ettirecektir,” dedi. Endonezya siyaseti araştırmacısı ve Avustralya Murdoch Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Ian Wilson ise, Widodo’nun bir planı olabileceğini düşünüyor ve Prabowo’nun sağlık durumunun kötüleşmesi nedeniyle sadece iki yıl başkan kalacağı yönündeki spekülasyonlara işaret ediyor: “Bir başkan olarak Prabowo ne isterse yapabilir ve Jokowi’nin güvende olacağı fikri safça bir varsayım. Ancak Jokowi’nin bir planı olduğunu da varsayıyorum.”

Zafer kime ait?

Bazı analiste göre ise zaferini ilan eden Prabowo Subianto ile görevdeki lider Joko Widodo arasında bir güç savaşı başladı bile.

Japonya’daki Ritsumeikan Üniversitesi profesörlerinden ve Endonezya siyaseti uzmanı Jun Honna perşembe günü Nikkei Asia’ya verdiği demeçte “Prabowo’nun oyların yaklaşık %58’ini alması Jokowi’nin ne kadar sıkı çalıştığını gösteriyor” dedi.

“Bu andan itibaren Prabowo ve Jokowi arasında yeni bir güç oyunu başlıyor” diyen Honna, Prabowo’nun seçim sonuçlarını kendi başarısı olarak göreceğine işaret etti.

“Prabowo’nun bakış açısına göre… en önemli şey Jokowi’yi nasıl ayıklayacağıdır” dedi. “Yönetimi başladığında, Gibran’ın etkisini azaltmak ve Jokowi’nin nüfuzundan mümkün olduğunca uzaklaşmak için artan bir motivasyon olacağını düşünüyorum” diyen Honna, Jokowi’nin nüfuzunu nasıl koruyacağının hala belirsiz olduğunu, ancak stratejisinin önümüzdeki birkaç ay içinde netleşebileceğini sözlerine ekledi.

Vaatleri yerine getirebilecek mi?

Prabowo kampanya sırasında defalarca Jokowi’nin, başkentin Cakarta’dan Borneo adasında inşa edilen yeni bir şehir olan Nusantara’ya taşınması ve Endonezya’nın hammadde ihraç etmek yerine yerli bir işleme endüstrisi geliştirdiği doğal kaynak politikası da dahil olmak üzere başlıca politikalarını sürdüreceğini vurgulamıştı.

Ancak bazıları onun vaatlerini yerine getirip getiremeyeceğini sorguluyor.

Honna, Prabowo’nun en önemli önceliğinin okullar ve anne adayları için 460 trilyon rupiahlık (29 milyar dolar) ücretsiz öğle yemeği ve süt planı ile ülkenin savunma harcamalarını artırmak olduğunu belirterek, bu maliyetli politikaların Jokowi’nin 466 trilyon rupiah tutması beklenen yeni başkent için bütçe tahsisleri de dahil olmak üzere gündemini etkileyebileceğine işaret etti.

Nikkei’ye konuşan kamu politikaları danışmanlık firması Global Counsel’in baş Endonezya analisti Dedi Dinarto, “Mali istikrar konusundaki belirsizlik devam ediyor ve bu da Prabowo’nun kilit bakanlık görevlerine kimi seçeceğine bağlı olacak” dedi.

Singapur’daki Nanyang Teknoloji Üniversitesi S. Rajaratnam Uluslararası Çalışmalar Okulu’nda kıdemli araştırmacı olarak görev yapan Richard Borsuk da Prabowo’nun bakanlık atamalarının piyasayı etkileyeceği görüşüne katılıyor: “Piyasalar, Maliye Bakanı Sri Mulyani’nin koruduğu mali disiplinin devam edip etmeyeceğini ya da Prabowo’nun hükümet harcamalarını endişe verici derecede yüksek seviyelere çıkarıp çıkarmayacağını dikkatle izleyecek.”

Haftalık haber bülteni ASEAN Wonk’un CEO’su ve kurucusu Prashanth Parameswaran’a göre birçok Endonezyalı savunma bakanının Jokowi’nin politikalarına ilişkin “süreklilik” vaadinden etkilendi ancak bu “garanti olmaktan uzak”.

Asya

ASEAN ve Çin, Trump’ın gümrük vergileri karşısında ilişkilerini derinleştiriyor

Yayınlanma

ASEAN dışişleri bakanları perşembe günü, ABD Başkanı Donald Trump’ın tehdit ettiği yeni “karşılıklı” cezai gümrük vergileri karşısında Pekin ile ilişkilerini derinleştirmeye çalışırken, bloğun Çin ile olan ilişkilerinin gücünü vurguladılar. Uzmanlar, Trump’ın agresif gümrük vergisi politikasının  ASEAN ve Çin arasında daha da yakınlaşmayı beraberinde getirdiği görüşünde.

Kuala Lumpur’da ASEAN dışişleri bakanları ve Çinli mevkidaşları Wang Yi ile yapılan toplantının açılış konuşmasında Malezya Dışişleri Bakanı Mohamad Hasan, Çin’in “ASEAN’ın en önemli ve dinamik ortaklarından biri” olduğunu söyledi.

“Bu ilişki, karşılıklı güven, ortak çıkarlar ve artan ekonomik bağımlılık üzerine kurulmuştur” dedi.

Wang da bu duyguları yineleyerek, ülkelerin ortak Asya kimliği ve hedeflerini vurguladı. “Çin, ASEAN’ı komşuluk diplomasisinde her zaman bir öncelik olarak görmüş ve bölgeyi, insanlık için ortak bir geleceğe sahip küresel bir topluluk inşa etmede öncü olarak görmektedir” dedi.

Toplantı, ASEAN dışişleri bakanlarının yıllık Bakanlar Konferansı’nın bir parçasıydı. Toplantının ardından Japonya, Çin ve Güney Kore ile ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve diğer diyalog ortaklarıyla toplantılar yapılacak.

Devam eden jeopolitik değişimlere değinen Wang, mevcut küresel çalkantı ve dönüşümün birlik veya bölünme, barış veya çatışma, işbirliği veya çatışma gibi soruları gündeme getirdiğini kaydetti.

“Tarihten dersler çıkarmalı, eşit ve yapılandırılmış bir dünya düzenini aktif olarak teşvik etmeli ve kapsayıcı ve paylaşımlı ekonomik küreselleşmeyi destekleyerek uluslararası sistemi daha fazla adalet ve eşitliğe doğru itmeliyiz” dedi.

Ticari ilişkiler

2020’den bu yana ASEAN ve Çin, birbirlerinin en büyük ticaret ortakları olmaya devam etti ve 2024’te toplam ticaret hacmi bir önceki yıla göre %10,6 artarak 770,9 milyar dolara ulaştı.

Mayıs ayında, iki taraf, iki buçuk yıl süren dokuz tur görüşmenin ardından ASEAN-Çin Serbest Ticaret Bölgesi (ACFTA) 3.0 anlaşmasını açıkladı.

Yükseltilmiş anlaşma, dijital ekonomi, yeşil ekonomi ve tedarik zinciri bağlantılılığını kapsayan dokuz yeni bölüm içeriyor. Çin Ticaret Bakanlığı, bu çerçeveyi Çin-ASEAN mega pazarının inşasına açılan bir kapı olarak nitelendirdi.

Bu arada, ASEAN üyeleri 1 Ağustos’ta yürürlüğe girecek yeni ABD gümrük vergilerine hazırlanıyor. Vergiler Myanmar ve Laos için %40, Kamboçya ve Tayland için %36, Endonezya için %32, Malezya ve Brunei için %25, Vietnam ve Filipinler için %20 olarak belirlendi. Washington, nisan ayında gümrük vergileri açıklandığında %10 oranında vergi uygulanan Singapur için henüz güncellenmiş bir oran açıklamadı.

Gümrük vergilerine tepki

Çarşamba günü, Malezya Başbakanı Enver İbrahim, ASEAN dışişleri bakanları toplantısının başında, ticaretin “baskı, izolasyon ve kontrol” aracı olarak kullanıldığını belirterek, “gümrük vergileri, ihracat kısıtlamaları ve yatırım engelleri artık jeopolitik rekabetin keskin araçları haline geldi” dedi.

Endonezya Maliye Bakanı Sri Mulyani çarşamba günü parlamentoda yaptığı konuşmada, Dünya Ticaret Örgütü, BM ve Dünya Bankası gibi çok taraflı kurumların ticaret savaşında daha önemli bir rol oynaması çağrısında bulundu. “Bu çok taraflı kurumların rolü çok zayıfladı ve hatta saygı görmüyor” dedi.

Tayland, 1,22 milyar dolarlık hafifletme önlemleri açıkladı. Maliye Bakan Yardımcısı Paopoom Rojanasakul’a göre, Tayland merkez bankasının da gümrük vergilerini düşürmek için para politikasını daha da gevşetmesi bekleniyor.

Nikkei Asia’nın gördüğü dışişleri bakanları toplantısının ortak bildirisinin taslağı, tek taraflı gümrük vergilerini “kontra üreten” olarak nitelendiriyor ve bunların “küresel ekonomik parçalanmayı şiddetlendirme ve ASEAN’ın ekonomik istikrarı ve büyümesine karmaşık zorluklar getirme riski taşıdığı” uyarısında bulunuyor. Cuma günü yayınlanması beklenen taslak, ASEAN’ın “bu amaçla tüm ortaklarla yapıcı bir şekilde çalışmaya kararlı olduğunu” teyit ediyor.

Okumaya Devam Et

Asya

Malezya Başbakanı ASEAN toplantısında Trump’ın tarifelerinin ‘baskı altına almak’ için kullanıldığını söyledi

Yayınlanma

Malezya Başbakanı Enver İbrahim, çarşamba günü ASEAN’ın önemli dışişleri bakanları toplantısının açılışında, ABD’nin gümrük tarifelerinin artık diğer ülkeleri “baskı altına almak, izole etmek ve kontrol altında tutmak” için kullanıldığını söyledi.

Kuala Lumpur’da düzenlenen bakanlar toplantısının açılış töreninde konuşan İbrahim, “Dünya çapında, bir zamanlar büyümeyi sağlamak için kullanılan araçlar artık baskı, izolasyon ve kontrol altında tutmak için kullanılıyor” dedi. “Gümrük tarifeleri, ihracat kısıtlamaları ve yatırım engelleri artık jeopolitik rekabetin keskin araçları haline geldi” diye ekledi.

Enver İbrahim, ASEAN’daki meslektaşlarına, bölgenin bu gerçekle “açık ve kararlı” bir şekilde yüzleşmesi gerektiğini ve bloğun birlikteliğinin deklarasyonlarla sınırlı kalmaması gerektiğini hatırlattı.

Pazartesi günü, ABD Başkanı Donald Trump, altı ASEAN üyesini etkileyen yeni bir dizi gümrük vergisi oranı açıkladı. Bunlar arasında Myanmar ve Laos’tan gelen mallara %40, Tayland ve Kamboçya’dan gelen mallara %36 vergi yer alıyor. Endonezya için oran %32, Malezya için ise %25.

Malezya, 10 üyeli bloğun bu yılki dönüşümlü başkanlığını yürütüyor. Bu haftaki toplantılar arasında ASEAN’ın içişleri bakanları toplantısı ve ardından ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Japonya ve Hindistan gibi önemli ortak ülkelerle toplantılar yer alıyor.

Nikkei Asia‘nın gördüğü dışişleri bakanları toplantısının ortak bildiri taslağı, tek taraflı gümrük vergisi uygulamalarının “kontra üreten nitelikte olduğunu ve küresel ekonomik parçalanmayı şiddetlendirme riski taşıdığını” ve “ASEAN’ın ekonomik istikrarı ve büyümesi için karmaşık zorluklar oluşturduğunu” belirtiyor.

Malaya Üniversitesi Uluslararası ve Stratejik Çalışmalar Bölümü’nde doçent olan Khoo Ying Hooi, Nikkei Asia’ya verdiği demeçte, Trump’ın son gümrük vergisi açıklamalarının, Japonya ve Güney Kore gibi müttefikleri hedef almak anlamına gelse bile, daha çok güç gösterisi ve “Önce Amerika” söylemini canlandırmak amacıyla yapıldığını söyledi.

“Bu, stratejik olmaktan çok sembolik bir hamle gibi görünüyor ve kimin zarar göreceği önemli olmaksızın seçmenlere ticaret konusunda sert olduğunu göstermek amacıyla yapılmış bir hamle” dedi.

Khoo, Güneydoğu Asya’nın ticareti çeşitlendirmek, bölgesel entegrasyonu güçlendirmek ve tek bir pazara bağımlılığı azaltmak için adımlar attığını belirtti. Güney-Güney ticaret ortaklıklarının kurulduğunu ekleyen Khoo, bu çabaların “hızlanıp derinleşebileceğini” kaydetti.

Malezya Başbakanı Enver İbrahim konuşmasında, ASEAN’ın “merkeziliğinin” devam etmesi gerektiğini yineleyerek, jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerin dünya çapında arttığı bir dönemde bloğun diyalog için birincil dayanak noktası olması gerektiğini vurguladı.

“Küresel düzen parçalanıyor” dedi ve ekledi: “Çatışma, zorlama ve güvensizlik artık çok sayıda ilişkiyi tanımlıyor ve bunların sonucunda sayısız hayat kaybediliyor veya altüst oluyor.”

Öte yandan, toplantıda Malezya Dışişleri Bakanı Mohamad Hasan, küresel siyasi manzaranın “iki kutupluluktan tek kutupluluğa ve nihayet çok kutupluluğa” doğru değişmeye devam edeceğini vurguladı.

Okumaya Devam Et

Asya

Ermenistan’da tutuklu milyarder Karapetyan’ın şirketinin kamulaştırılmasına onay

Yayınlanma

Ermenistan Cumhurbaşkanı Vaagn Haçaturyan, tutuklu iş insanı Samvel Karapetyan’a ait Ermenistan Elektrik Şebekeleri şirketinin kamulaştırılmasına olanak tanıyan yasaları imzaladı. Yeni düzenleme, hükümete şirkete kayyum atama ve satın almada öncelik hakkı tanıyor. Karapetyan ise hükümeti devirmeye yönelik çağrı suçlamasıyla iki aydır tutuklu.

Ermenistan Cumhurbaşkanı Vaagn Haçaturyan, aynı zamanda Rusya vatandaşı olan tutuklu iş insanı Samvel Karapetyan’a ait olan Ermenistan Elektrik Şebekeleri şirketinin kamulaştırılmasına olanak tanıyan yasaları imzaladı.

Cumhurbaşkanlığının internet sitesinden yapılan açıklamada, yasanın yürürlüğe girdiği duyuruldu.

Söz konusu yasa, bir gün önce Ermenistan parlamentosunda 27’ye karşı 65 oyla kabul edilmiş, bir milletvekili ise çekimser kalmıştı.

Hükümete kayyum atama yetkisi

Yapılan yasal değişikliklere göre, Kamu Hizmetleri Düzenleme Komisyonu, şirketin lisansından gönüllü olarak vazgeçmesi durumunda, tüzel kişiliği faaliyete devam etmeye zorlayabilecek veya yönetimi bir geçici yöneticiye devredebilecek.

Ayrıca, idari sürecin başlamasının ardından komisyon başkanı, yürütme organının tüm yetkilerini devralacak kayyumu doğrudan atama hakkına sahip olacak.

Komisyon başkanı, ihlallerin giderilmesi için bir programı onaylama, şirketin üst yönetim organı toplantılarını düzenleme, tüzükte değişiklik yapma ve yönetim kurulu üyelerini değiştirme gibi geniş yetkilerle donatıldı.

Paşinyan, Ermeni Kilisesi’ni ‘özgürleştireceğini’ ilan etti

Satın almada öncelik hükümetin

Değişiklikler uyarınca, şirketin satılmasına karar verilmesi hâlinde, hükümet satın alma konusunda öncelik hakkına sahip olacak.

Belgede, şirketin satın alma bedelinin, “Değerleme Faaliyetleri Hakkında Kanun” uyarınca belirlenen piyasa değerini aşamayacağı belirtiliyor.

İş insanı ‘hükümeti devirme’ suçlamasıyla tutuklu

Karapetyan’a yönelik ceza davası, iş insanının, hükümet yetkililerinin Ermeni Apostolik Kilisesi’nin üst düzey yöneticilerine yönelik sert eleştirileri karşısında kiliseyi savunmasının ardından başlatıldı.

17 Haziran’da Karapetyan’ın evinde arama yapılmış, ertesi gün ise “hükümeti devirmeye yönelik çağrılarda bulunma” suçlamasıyla iki ay süreyle tutuklanmıştı.

İş insanı suçlamaları reddederken, avukatı Liana Gasparyan mahkeme kararının yasa dışı olduğunu savunuyor.

Karapetyan’dan iktidar partisi vekillerine iftira davası

Öte yandan Karapetyan, 4 Temmuz’da iktidardaki Sivil Sözleşme partisinden milletvekilleri Arsen Torosyan ve Hayk Konjoryan’a karşı dava açtı.

İş insanı, milletvekillerinin iftira niteliğindeki beyanlarını kamuoyu önünde yalanlamalarını ve özür dilemelerini talep etti.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English