Analistlere göre, Endonezya’da çarşamba günü yapılan seçimlerin iki net kazananı oldu: Başkan seçilen Prabowo Subianto ve eski Başkan Joko Widodo. Bu da ikili arasında bir ‘güç yarışına’ yol açabilir.
Analistler, 20 Ekim’de başkanlığı Prabowo’ya devredecek olan Widodo’nun anayasaya göre üçüncü bir dönem yapmasının yasak olduğunu, ancak Endonezya’nın seçilmiş başkan yardımcısı olan oğlu Gibran Rakabuming Raka aracılığıyla etkisinin devam edeceğini düşünüyor.
Endonezya Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nin hızlı sayım sonuçlarına göre Prabowo ve Gibran oyların yüzde 58,4’ünü alarak kazanmak ve ikinci tura kalmamak için gerekli olan yüzde 50 barajını aştı.
Widodo kazanan ikiliyi destekleyerek ülkenin önde gelen güçlü aktörlerine, özellikle de iktidardaki Endonezya Demokratik Mücadele Partisi’nin (PDI-P) başkanı ve eski bir devlet başkanı olan Megawati Sukarnoputri’ye üstün gelebileceğini de göstermiş oldu.
PDI-P’nin başkan adayı, eski Orta Java valisi Ganjar Pranowo, çarşamba günkü oyların sadece yüzde 16.7’sini alarak yüzde 24.8 oy alan muhalefet adayı Anies Baswedan’ın gerisinde kaldı.
Kampanya dönemi boyunca Prabowo kendisini başkana sadık biri olarak sundu. 2014 ve 2019’daki başarısız başkanlık adaylıkları sırasında Widodo’yu sert bir şekilde eleştiren Prabowo’nun bu tutumu tersine döndü. Widodo da seçim süreci boyunca Prabowo’yu destekledi.
Ancak analistler Widodo’nun Prabowo’yu destekleyerek ve yeni başkent gibi projelerini sürdüreceğine güvenerek risk aldığını savundu.
South China Morning Post’a konuşan Endonezya’da siyasi araştırmacı olan Nicky Fahrizal, “Prabowo’nun Jokowi’nin istediğini yapması pek olası değil. Yapsa bile en fazla Jokowi’nin mirasının [programlarının] yüzde 20 ya da 40’ını devam ettirecektir,” dedi. Endonezya siyaseti araştırmacısı ve Avustralya Murdoch Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Ian Wilson ise, Widodo’nun bir planı olabileceğini düşünüyor ve Prabowo’nun sağlık durumunun kötüleşmesi nedeniyle sadece iki yıl başkan kalacağı yönündeki spekülasyonlara işaret ediyor: “Bir başkan olarak Prabowo ne isterse yapabilir ve Jokowi’nin güvende olacağı fikri safça bir varsayım. Ancak Jokowi’nin bir planı olduğunu da varsayıyorum.”
Zafer kime ait?
Bazı analiste göre ise zaferini ilan eden Prabowo Subianto ile görevdeki lider Joko Widodo arasında bir güç savaşı başladı bile.
Japonya’daki Ritsumeikan Üniversitesi profesörlerinden ve Endonezya siyaseti uzmanı Jun Honna perşembe günü Nikkei Asia’ya verdiği demeçte “Prabowo’nun oyların yaklaşık %58’ini alması Jokowi’nin ne kadar sıkı çalıştığını gösteriyor” dedi.
“Bu andan itibaren Prabowo ve Jokowi arasında yeni bir güç oyunu başlıyor” diyen Honna, Prabowo’nun seçim sonuçlarını kendi başarısı olarak göreceğine işaret etti.
“Prabowo’nun bakış açısına göre… en önemli şey Jokowi’yi nasıl ayıklayacağıdır” dedi. “Yönetimi başladığında, Gibran’ın etkisini azaltmak ve Jokowi’nin nüfuzundan mümkün olduğunca uzaklaşmak için artan bir motivasyon olacağını düşünüyorum” diyen Honna, Jokowi’nin nüfuzunu nasıl koruyacağının hala belirsiz olduğunu, ancak stratejisinin önümüzdeki birkaç ay içinde netleşebileceğini sözlerine ekledi.
Vaatleri yerine getirebilecek mi?
Prabowo kampanya sırasında defalarca Jokowi’nin, başkentin Cakarta’dan Borneo adasında inşa edilen yeni bir şehir olan Nusantara’ya taşınması ve Endonezya’nın hammadde ihraç etmek yerine yerli bir işleme endüstrisi geliştirdiği doğal kaynak politikası da dahil olmak üzere başlıca politikalarını sürdüreceğini vurgulamıştı.
Ancak bazıları onun vaatlerini yerine getirip getiremeyeceğini sorguluyor.
Honna, Prabowo’nun en önemli önceliğinin okullar ve anne adayları için 460 trilyon rupiahlık (29 milyar dolar) ücretsiz öğle yemeği ve süt planı ile ülkenin savunma harcamalarını artırmak olduğunu belirterek, bu maliyetli politikaların Jokowi’nin 466 trilyon rupiah tutması beklenen yeni başkent için bütçe tahsisleri de dahil olmak üzere gündemini etkileyebileceğine işaret etti.
Nikkei’ye konuşan kamu politikaları danışmanlık firması Global Counsel’in baş Endonezya analisti Dedi Dinarto, “Mali istikrar konusundaki belirsizlik devam ediyor ve bu da Prabowo’nun kilit bakanlık görevlerine kimi seçeceğine bağlı olacak” dedi.
Singapur’daki Nanyang Teknoloji Üniversitesi S. Rajaratnam Uluslararası Çalışmalar Okulu’nda kıdemli araştırmacı olarak görev yapan Richard Borsuk da Prabowo’nun bakanlık atamalarının piyasayı etkileyeceği görüşüne katılıyor: “Piyasalar, Maliye Bakanı Sri Mulyani’nin koruduğu mali disiplinin devam edip etmeyeceğini ya da Prabowo’nun hükümet harcamalarını endişe verici derecede yüksek seviyelere çıkarıp çıkarmayacağını dikkatle izleyecek.”
Haftalık haber bülteni ASEAN Wonk’un CEO’su ve kurucusu Prashanth Parameswaran’a göre birçok Endonezyalı savunma bakanının Jokowi’nin politikalarına ilişkin “süreklilik” vaadinden etkilendi ancak bu “garanti olmaktan uzak”.
