Alman Die Welt gazetesinin danışmanlık şirketi Bruegel’in verilerine dayandırdığı haberine göre Rusya, 2024 yılının ikinci çeyreğinde ABD’yi geride bırakarak Avrupa Birliği’nin (AB) en büyük ikinci doğalgaz tedarikçisi konumuna yükseldi.
Rus gazı bu dönemde Avrupa ülkelerinin yaptığı ithalatın yaklaşık yüzde 17’sini oluşturdu. Analistler, ABD’nin Avrupalı alıcılara 12,27 milyar metreküp sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) sevk ettiğini, Rusya’nın ise yaklaşık 12,73 milyar metreküp tedarik ettiğini tahmin ediyor.
Faaliyetini sürdüren Ukrayna transiti 4,1 milyar metreküp sevkiyat gerçekleştirdi.
Bu, Rusya’nın Ukrayna’daki çatışmaların patlak vermesinden kısa bir süre sonra, 2022’nin üçüncü çeyreğinden bu yana ilk kez Norveç’in ardından pazarda ikinci konuma geri döndüğüne işaret ediyor.
Boru hattı artık arz hacmine katkıda bulunmadığı için Rusya’nın bu sıralamaya “Kuzey Akım olmadan bile” ulaşmış olması dikkat çekici.
Gazprom, Ukrayna üzerinden doğalgaz sevkiyatını azaltıyor
Bir başka gelişme de Rus enerji devi Gazprom’un Ukrayna üzerinden gaz transitini azaltması oldu. Gazprom ve Avrupa Gaz İletim Sistemi Operatörleri Ağı (ENTSOG) verilerine göre, Mart 2024’te Rus gazının Avrupa’ya (AB ve Moldova) boru hattı ihracatı Mart 2023’e kıyasla yüzde 26 artarak 2,74 milyar metreküpe ulaştı.
Bu, aylık ihracatın 2,84 milyar metreküp olduğu Ağustos 2023’ten bu yana en yüksek arz seviyesini temsil ediyor.
Alman Handelsblatt gazetesi temmuz ayında, Gazprom ile Ukraynalı Naftogaz şirketi arasındaki mevcut anlaşmanın 31 Aralık 2024’te sona ermesi nedeniyle AB’nin Gazprom ile yeni bir sözleşme yapmayı değerlendirdiğini bildirmişti.
Ancak 27 Ağustos’ta Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Ukrayna’nın Gazprom ile Rus gazının AB ülkelerine transit geçişine ilişkin anlaşmayı 2024’ten sonra uzatmayı düşünmediğini açıkladı.
Zelenskiy, mevcut sözleşmenin sona ermesinin ardından Ukrayna’nın Rus gazının kendi topraklarından geçişine ilişkin kararları AB ile ortaklaşa alacağını belirtti.
Rusya’nın Kursk oblastındaki Sudja gaz ölçüm istasyonundan geçen transit boru hattı kolunun 6 Ağustos’tan bu yana çatışma bölgesinde olması işleri daha da karmaşık hale getiriyor.
