Rusya, yaptırımlar nedeniyle Şanghay İşbirliği Örgütü’ne olan katkı payını ödemekte zorluk yaşıyor ve Çin ile ulusal para birimlerine geçişi tartışıyor.
Rusya Devlet Başkanı’nın Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) İşlerinden Sorumlu Özel Temsilcisi Bahtiyar Hekimov, Rusya’nın uluslararası yaptırımlar nedeniyle ŞİÖ’nün genel bütçesine olan katkısını ödemekte ciddi zorluklar yaşadığını belirtti.
Hekimov, TASS haber ajansına yaptığı açıklamada, “ŞİÖ’nün ana bankası Çin’de bulunuyor ve örgütün temel belgelerine göre katkı payları sadece Amerikan doları cinsinden yapılabiliyor,” dedi.
Rusya’nın, bu nedenle ŞİÖ üyesi ülkelerle ulusal para birimlerinde karşılıklı ödeme sistemlerine geçişi tartıştığını belirten Hekimov, şu anda pek çok uluslararası kuruluşun “toksik para birimlerinin” kullanımını varsaydığını da ekledi.
2001 yılında kurulan ŞİÖ’nün şu anki üyeleri Rusya, Belarus, Hindistan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Çin, Pakistan, Tacikistan ve Özbekistan’dan oluşuyor. Ayrıca Afganistan ve Moğolistan gözlemci statüsüne sahip. Örgütün merkezi ise Çin Halk Cumhuriyeti’nin başkenti Pekin’de bulunuyor.
Rusya ile Çin arasındaki ödeme sorunları, Aralık 2023’te ABD Başkanı Joe Biden’ın, Hazine Bakanlığı’na Rusya’nın savunma sanayiine malzeme sağladıkları gerekçesiyle üçüncü ülke bankalarına ikincil yaptırımlar uygulama yetkisi veren kararnameyi imzalamasının ardından daha da kötüleşti.
Bu gelişmelerin ardından, Çin’deki bankaların yüzde 98’inden fazlası, Rus şirketlerinden gelen ödemeleri kabul etmeyi durdurdu.
Ayrıca bazı bankalar, Rus şirketlerinden gelen ödemeleri reddetmeye ve “kirli” yuanları kabul etmemeye başladı.
Ağustos 2023 sonunda, Rusya ve Çin arasında on milyarlarca yuan değerindeki işlemler, ödeme sorunları nedeniyle askıya alındı.
İki ülke arasında takas ticaretine geçilmesi önerisi gündeme geldi. Bu çerçevede Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ve Çin Devlet Konseyi Başkanı Li Qiang, iki ülke arasındaki ticari kanalların sorunsuz işlemesini sağlama konusunda mutabakata vardı.
Fakat durum düzelmedi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 22-24 Ekim tarihlerinde Kazan’da düzenlenecek BRICS zirvesi marjında Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile bir görüşme talep etti.
