Rusya’da enflasyon, Merkez Bankası’nın keskin faiz artırımına rağmen hızlanmaya devam ediyor.
Federal İstatistik Kurumunun (Rosstat) cuma günü açıkladığı verilere göre temmuz ayı sonunda tüketici fiyatlarındaki artış yıllık bazda yüzde 9,13’e ulaşarak son bir buçuk yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Aylık bazda, yani haziran ayına göre enflasyon yüzde 1,14 olarak gerçekleşti ve ekonominin Ukrayna’daki askeri müdahale nedeniyle yaptırımların ilk darbesini aldığı Nisan 2022’den bu yana rekor kırdı.
Kommersant gazetesinin aktardığı verilere göre öre ocak-temmuz döneminde fiyatlar birikimli bazda yüzde 8,11 oranında artarak 2023’ün aynı dönemine kıyasla neredeyse bir buçuk kat daha hızlı bir artış gösterdi.
Telegram kanalından değerlendirmede bulunan iktisatçı Dmitriy Polevoy, temmuz ayındaki enflasyon artışına en büyük katkıyı konut ve kamu hizmetleri tarifelerinin yaptığını kaydetti.
Endekslemenin bir parçası olarak kamu hizmetlerine yapılan ortalama harcama yüzde 9,8 oranında artarken, gaz tarifeleri yüzde 11,2 oranında artarak son 11 yılın en yüksek değerine ulaştı.
Rosstat’ın tahminlerine göre gıda enflasyonu yüzde 10.1’e yükselerek Temmuz 2023 değerini neredeyse 5 kat aştı. Yumurta fiyatları bir önceki yıla göre yüzde 37 artarken, sebzeler ortalama yüzde 17, et ise yüzde 13 daha pahalı hale geldi.
Yılın başından bu yana patates fiyatı neredeyse yüzde 90, havuç yüzde 54, lahana yüzde 50, elma yüzde 33 oranında arttı. Uçak bileti fiyatları da yüzde 33,1 oranında fırladı.
Bunun yanı sıra verilere göre ilaçların maliyeti yıllık ortalama yüzde 11,8 oranında arttı.
Savunma sanayiine yapılan trilyon dolarlık enjeksiyonlar ve savaş için askere alınanlara para dağıtılması, ekonomide istatistiklerin neredeyse yirmi yıldır görmediği türden bir tüketim patlaması yarattı.
Rosstat’ın tahminlerine göre Rusya vatandaşlarının reel harcanabilir geliri ikinci çeyrekte yüzde 9,8 artarak 2007’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşırken, Sberindeks’e göre harcamalardaki artış neredeyse yüzde 20’ye ulaştı.
Diğer yandan Rusya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Aleksey Zabotkin, enflasyonun yavaşladığından emin olunmaması halinde Merkez Bankası’nın politika faizi oranını yüzde 20 ve üzerine çıkarabileceğini bildirdi.
Rossiyskaya Gazeta‘ya konuşan Zabotkin, faiz oranının hangi koşullar altında yüzde 20 ya da üzerine çıkarılabileceği yönündeki soruya, “Önümüzdeki aylarda enflasyonun yavaşladığına dair şüphelerimiz devam ederse ve vatandaşların ve işletmelerin enflasyon beklentileri 2025 yılında enflasyonun yeniden yüzde 4 olması için yeterli düzeyde ve hızda azalırsa artışa gidilecek,” yanıtını verdi.
Oranı etkileyebilecek diğer enflasyonist riskler arasında Rusya’nın ihracatında düşüş veya ithalat fırsatlarında azalma yer alıyor.
Fakat enflasyonun kademeli olarak yavaşladığına dikkat çeken Zabotkin, yüksek faiz döneminin tüketicileri, işletmeleri, kredi ve talebi 3 ila 6 çeyrek boyunca etkileyeceğini belirtti.
Bu nedenle Zabotkin, Merkez Bankası’nın ‘daha önceki kararlarının esas etkisinin’ 2024’ün ikinci yarısında tam olarak ortaya çıkacağına işaret etti.
Yetkili, “Dünyadaki deneyimler, enflasyon çarkını döndürmenin kolay olduğunu, ancak yavaşlatmanın kıyaslanamayacak kadar zor olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla sürdürülebilir ekonomik büyümenin yüksek enflasyon pahasına satın alınamayacağını tekrarlıyoruz,” diye ekledi.
Geçen ayın sonunda sonunda Merkez Bankası, faiz oranını tek seferde 200 baz puan artırarak yüzde 18’e yükseltmişti. Bu artıştan önce kurum, oranı dört kez yüzde 16’da tutmuştu.
Yetkililer, yüksek faiz döneminin bir süre daha devam edeceği sinyalini veriyor. Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, ekonomideki ‘aşırı ısınma’ ölçeğinin son 16 yılın en yüksek seviyesinde olduğunu savunmuştu.
