Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya-Afrika Zirvesi kapsamında St. Petersburg’da bulunan Afrikalı liderleri bu sözlerle hoş geldiniz dedi: “Afrika, bugün ortaya çıkan çok kutuplu dünyada kutuplarından biri olarak kendini giderek daha özgüvenli bir şekilde ortaya koyuyor.”
SSCB döneminde Afrika ülkelerinin bağımsızlık hareketlerini destekleyen Moskova, çok kutuplu ortamın yeniden şekillenmeye başladığı bir tarihsel kesitte Afrika ilişkilere yeniden stratejik önem veriyor.
Askeri anlamda Wagner’in Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti ve Libya gibi ülkelerde yürüttüğü faaliyetler öne çıksa da bu Moskova’nın kıtaya yaklaşımının bir parçası. Rusya Afrika’da yeni büyükelçilikler açmak için bir süredir yoğun bir çalışma yürütüyor. Konuya ilişkin Temmuz ayında bilgilendirme yapan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “2019’da Soçi’de düzenlenen 1. Rusya-Afrika Zirvesi’nin ardından, ulusal liderlik Afrika’daki diplomatik varlığımızı genişletme kararları aldı” demişti.
Afrika ülkeleri Ukrayna krizinde Batı’yı takip etmedi
ABD ve Fransa ile Rusya arasındaki Afrika yarışı askeri ve ekonomik sahada kendisini giderek daha fazla hissettiriyor. Batının sömürgeci geçmişinin etkilerinden kurtulmaya çalışan Afrika ülkeleri kendi yollarını çizmek adına Çin ve Rusya gibi ülkelerle iş birliklerini geliştirmeye özen gösteriyor. Vladimir Putin döneminde Afrika’ya ilgilisi Rusya-Ukrayna savaşının etkileriyle daha da önemli hale geldi.
Geleneksel olarak anti-emperyalist tutumu benimseyen Afrika devletleri Rusya-Ukrayna savaşında büyük ölçüde tarafsız konum almayı tercih etti, Batı’nın Rusya’yı dışlayıcı politikalarına dahil olmadı. Rusya’ya Ukrayna topraklarından çekilme çağrısı yapılan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu kararının oylamasında Afrika ülkelerinin yaklaşık yarısı çekimser oy kullandı veya oylamaya katılmadı.
Rakamlarla Rusya Afrika ticareti
Kremlin’in resmi sayfasında yer alan Putin’in Afrikalı liderlere hoş geldin mesajında “Bugün Afrika, ortaya çıkmakta olan çok kutuplu dünyada kutuplarından biri olarak kendini giderek daha özgüvenli bir şekilde ortaya koyuyor. İmalat, tarım, ulaşım altyapısı, yakıt ve enerji, sağlık ve eğitim dahil olmak üzere çok çeşitli alanlarda ilerleme ivme kazanıyor” dedi.
Rusya – Afrika Zirvesinin genel oturumunda ise Rus liderler rakamlarla bilgi verdi: “Geçen yıl Rusya ile Afrika arasındaki ticaret hacminin 18 milyar dolara ulaştığını belirtmek isterim. Bu, Soçi’deki Rusya-Afrika zirvesinin bariz sonuçlarından biri.”
Putin ayrıca 16 Afrika ülkesinde Rusya’nın katılımıyla 30’dan fazla elektirik projesinin değerlendirme aşamasında olduğu bilgisini verdi.
İlk zirve 54 ülkeden katılımda 2019 yılında Soçi’de düzenlenmişti.
“Afrika’ya Rus tahılı bedelsiz gidecek”
Tahıl Koridoru anlaşmasından Moskova’nın çekilmesi, Rusya ve Ukrayna’dan gelen tahıla bağımlı olan yoksul Afrika ülkelerinde endişeye neden oldu. Rusya ise anlaşmanın kötüye kullanılarak az gelişmiş bölgelere gitmesi gereken tahılın gelişmiş ülkelere gittiğini savunuyor. St. Petersburg’da düzenlenen Rusya-Afrika Zirvesinde konuşan Putin “Gelecek 3-4 ay içerisinde, Burkina Faso, Zimbabve, Mali, Somali, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Eritre’ye 25-50 bin ton tahılı bedelsiz bir şekilde sevk etmeye hazır olacağız” dedi.
