Singapur Başbakanı seçim öncesi 2025 bütçesini açıkladı

Singapur Başbakanı Lawrence Wong, kasım ayına kadar yapılması gereken bir sonraki genel seçimler öncesinde yerel halk için mali destek programları getiren 2025 mali yılı bütçe taslağını açıkladı.

Seçim, geçen yıl başbakan olan Wong’a verilen desteğin seviyesini test edecek. İktidardaki Halk Hareketi Partisi’nin (PAP) kazanması beklenirken, muhalefet de bir önceki seçimde PAP’ın hakimiyetini yedikten sonra daha güçlü bir varlık göstermeye çalışıyor.

Nikkei Asia seçimlerden önceki son hükümet bütçesinin ardından bilinmesi gereken beş şeyi sıraladı:

Singapurluları endişelendiren temel konular nelerdir?

Singapur merkezli Blackbox Research tarafından 1.310 seçmeni kapsayan bir araştırmaya göre, hayat pahalılığı, ekonomik performans, iş ve konut maliyetleri anketlere hakim olacak gibi görünüyor.

Şirketin kurucusu David Black, ocak ayında yayınlanan araştırmayla ilgili olarak “Singapurlular pratik ve gündelik konulara her şeyden daha fazla öncelik veriyor” dedi ve ekledi: “İstikrar, performans ve yerel yönetim hizmetleri ile hayat pahalılığı gibi alanlardaki somut iyileşmeler seçmenler için çok önemli.”

COVID-19 salgını hafifledikçe şehir devletinde enflasyon yükseldi ve küresel eğilimleri yansıttı. Tüketici fiyatları 2022’de bir önceki yıla kıyasla %6,1 artarak 2008’den bu yana en hızlı artış oranına ulaştı. 2023’te bu oran %4,8’e, 2024’te ise %2,4’e geriledi.

Emlak fiyatları da yükseldi. Bunlar arasında Singapur’un konut otoritesi tarafından geliştirilen ve yerel halk için daha uygun fiyatlı seçenekler olması amaçlanan kamu konutları da yer alıyor. Son zamanlarda, yeniden satış piyasasında 1 milyon Singapur dolarını (744.500 $) bulan bu tür yüksek katlı dairelerin sayısı arttı ve kamu dairelerinin satın alınabilirliği konusundaki tartışmaları körükledi.

Wong’un 2025 bütçesi bu sorunlardan bazılarını nasıl ele alıyor?

Salı günü yaptığı bütçe konuşmasında Wong, günlük harcamalar için kullanılabilecek 800 SG$’lık kuponlar da dahil olmak üzere hanelere özel transferler yapılacağını duyurdu. Wong ayrıca ülkenin bağımsızlığının 60. yılı münasebetiyle 21 yaş ve üzeri tüm Singapurlular için 800 SG$’a kadar özel bir nakit çeki sözü verdi.

Diğer indirimler ve eğitim hesaplarına yapılan yüklemeler de dahil olmak üzere hanelere yapılan özel transferlerin toplam tutarı 3.44 milyar SG$.

Wong, hükümetin ev inşa etmek ve konutların “herkes için uygun fiyatlı ve erişilebilir” olmasını sağlamak için sağlam bir boru hattı ile devam edeceğini söyledi. Uygun düşük gelirli ve savunmasız ailelerin sübvansiyonlu daha kısa vadeli bir kira sözleşmesiyle kamu konutu satın almalarına yardımcı olacak önlemleri açıkladı. Singapur’daki toplu konutlar genellikle 99 yıllık kira sözleşmeleriyle geliyor.

Wong ve iktidardaki PAP için seçim beklentileri nelerdir?

PAP, Singapur’un bağımsızlığını kazandığı 1965 yılından bu yana hiçbir genel seçimi kaybetmedi ve her seçimden sonra başarılı bir şekilde hükümet kurdu. Wong, selefleri olan kurucu Başbakan Lee Kuan Yew, halefi Goh Chok Tong ve Wong’un selefi Lee Hsien Loong’un mirasını devam ettirerek iktidarı sıkı bir şekilde partisinin elinde tutmak istiyor.

Önümüzdeki seçim, Wong’un geçen yıl Singapur’un hükümet başkanlığına ve ardından iktidar partisinin genel başkanlığına yükselmesinin ardından sahip olduğu destek düzeyini test edecek.

Yeni başbakan, seçmenlerin maliyet kaygılarıyla mücadele etmek zorunda kalmanın yanı sıra, eski kabine arkadaşı ve eski Ulaştırma Bakanı S. Iswaran’ın ekim ayında bir rüşvet davasının ardından bir yıl hapis cezasına çarptırılmasının ardından PAP’ın itibarının darbe aldığını gördü ki bu, temiz hükümetiyle tanınan bir devlette şok edici bir gelişmeydi.

Wong’un rakibi muhalefet lideri Pritam Singh ile neler oluyor ve bu karışıklık oylamayı nasıl etkileyecek?

Wong’un 2025 bütçesini açıklamasından bir gün önce bir mahkeme, Singapur’un en büyük muhalefet grubu olan İşçi Partisi’nin lideri Pritam Singh’i bir parlamento komitesine yalan söylemekten mahkum etti. Singh her bir suç için 7,000 Singapur doları (5,200 $)para cezasına çarptırıldı.

Singh hala seçimlere katılabilir ve katılacağını da söyledi. Ancak dava, bazıları tarafından PAP’ın hakimiyetini daha da aşındırma ihtimali en yüksek siyasi grup olarak görülen gelişmekte olan partisi üzerinde baskı yarattı. İşçi Partisi 2020’de yapılan bir önceki seçimde 10 sandalye kazanarak rekor kırmıştı.

Singapur Yönetim Üniversitesi’nde hukuk profesörü olan Eugene Tan Nikkei Asia’ya verdiği demeçte, “[İşçi Partisi’nin-WP] Singapur’un tek partili egemen siyasi ortamındaki konumu ve rolü göz önüne alındığında, mahkumiyet kararının seçimlerde oyunun kurallarını değiştirmesi pek olası değil,” dedi. “Açık olmak gerekirse, bu WP ve Pritam’ın yaşamayı tercih etmeyeceği bir gerileme ve itibar kaybıdır. Bir seçim meselesi olma ihtimali düşük olsa da, dava kampanya sürecinde WP’nin boynunda meşhur bir albatros olabilir. Şimdilik, bu gerilemeye nasıl tepki vereceği son derece önemli” diye ekledi.

Singh Pazartesi günü kararını aldıktan sonra gazetecilere yaptığı açıklamada “İşçi Partisi olarak Singapur’da günün ihtiyacı olduğuna inandığımız, yani daha dengeli bir siyasi sisteme doğru evrilen bu süreçte oylarını nasıl kullanmak istediklerini yine halka bırakıyorum” ifadelerini kullandı.

Seçimin ne kadar sürede yapılması bekleniyor?

Singapur’un seçim sınırlarını gözden geçirecek bir komitenin ocak ayında kurulması, Wong’un inceleme sonuçlarının açıklanmasının hemen ardından seçim çağrısı yapabileceği spekülasyonlarına yol açtı. Muhalefet lideri Singh pazartesi günü yaptığı açıklamada seçimin “eli kulağında” olduğunu kabul etti.

Komitenin seçim sınırlarına ilişkin incelemesini tamamlaması ve bir rapor yayınlaması için önceden belirlenmiş bir son tarih bulunmamakla birlikte, daha önce bu görevi yerine getirmesi iki ila dört ay sürmüştü. Raporun yayınlanmasının ardından parlamentonun feshedilmesi ve seçim tarihinin açıklanması bekleniyor.

Gözlemciler seçimlerin 2025 bütçesinden gelen mali yardım kuponlarının dağıtılacağı mayıs ayı gibi erken bir tarihte yapılabileceğini belirtiyor. Singapur’un ağustos ayında bağımsızlığının 60. yılını kutlamasının ardından eylül ayı da seçim için olası bir ay olarak gündeme geldi.