Sırbistan perşembe günü Fransız Dassault Aviation ile önemli bir anlaşma imzaladı ve 2,7 milyar avro karşılığında 12 yeni Rafale savaş uçağı satın almak için düğmeye bastı.
Sırbistan Savunma Bakanı Bratislav Gasic ve Dassault Aviation CEO’su Eric Trappier tarafından imzalanan anlaşma, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in bir basın toplantısında yaptığı açıklamaya göre, komple bir yardımcı lojistik paketi, yedek motorlar ve parçaları da içeriyor.
Vucic, “Bir düzine yepyeni uçak Sırbistan’a ait olacak… Bu ordumuzun operasyonel kabiliyetlerinde önemli bir artışa katkıda bulunacak. Rafale kulübünün bir parçası olmaktan mutluluk duyuyoruz,” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Belgrad ziyareti sırasında yapılan bu satın alma, Sırbistan’ın geleneksel müttefiki ve silah tedarikçisi Rusya’dan uzaklaşıp uzaklaşmadığı sorularını da gündeme getirdi.
Macron Avrupa’nın “güçlü ve demokratik” bir Sırbistan’a, Belgrad’ın ise “güçlü ve egemen bir AB’ye” ihtiyacı olduğunu söyledi.
Macron, “Sırbistan’ın Rafale jetlerini tercih etmesi bu bağlamda iki ülke arasındaki uzun vadeli ittifakın açık bir tercihidir,” dedi.
Macron, “Bugün imzalanan anlaşma tarihi bir önem taşıyor. Birçok insanın Sırbistan’ın Rusya ve Çin ile ilişki içinde olmasından rahatsız olduğunu görüyorum… fakat ben Sırbistan’ın egemenliğine saygı duyuyorum,” ifadelerini kullandı.
Bu arada Vučić, Fransız gazetecilerin Pekin ve Moskova ile ilişkilerine dair sorularını geri çevirdi.
Sırp lider, “Bunun için özür dilemeyeceğim… Emmanuel’in [Macron] Rusya’ya karşı yaptırımlar uygulamamı istediğini biliyorum. Fakat biz bunu yapmadık ve kararımızdan utanmıyoruz,” dedi.
Rafalelerin satın alınması, Sırbistan’ın 2006 yılında Karadağ ile olan birliğinden bağımsızlığını kazanmasından bu yana yapılan en büyük silah anlaşması.
Vucic, Sırbistan’ın uçaklar için 2024 ve 2025 yıllarında her biri 421 milyon avroluk iki dilim ödeme yapacağını söyledi.
Ülkesinin ilk Rafaleleri ne zaman teslim alacağını belirtmeyen Vucic, uçakların daha uzun menzile sahip daha sofistike Meteor füzeleri yerine Fransız MBDA tarafından üretilen MICA havadan havaya orta menzilli füzelerle birlikte teslim edileceğini söyledi.
Vucic ayrıca Sırbistan’ın Rafale teknolojisini Moskova ile paylaşmayacağı konusunda güvence vermeye çalıştı. Sırp lider, “Biz teknoloji transferi için Rus ajanı değiliz, bunun için Sırp vatandaşlarının parasıyla ödeme yaptık,” dedi.
Sırbistan ordusu ve hava kuvvetleri büyük ölçüde Sovyet teknolojisine dayanıyor fakat Airbus’tan helikopter ve nakliye uçakları, Thales’ten radarlar ve Fransa’dan Mistral karadan havaya füzeler de satın aldı.
Sırbistan ayrıca Çin füzeleri ve insansız hava araçları da kullanıyor.
Ülkenin savunma bütçesi gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yaklaşık %2’sine denk geliyor.
Macron’un bu yıl Vucic ile ikinci görüşmesi olan bu toplantı, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in mayıs ayında Belgrad’a gerçekleştirdiği ziyaretin ardından gerçekleşti ve Sırbistan’ın AB’nin kıyısında, doğu ve batı ile bağları olan stratejik konumunu vurguluyor.
AB, Sırbistan’ın en büyük yatırımcısı olmaya devam ediyor ve yüz binlerce Sırp, Batı sermayeli şirketlerde çalışıyor.
Macron ve Vucic, Rafale anlaşmasının yanı sıra, lityum gibi kritik ham madenlerin satışı ve Sırbistan’ın artan enerji talebi için sivil bir nükleer programın geliştirilmesi de dâhil olmak üzere toplamda 11 ikili anlaşma imzaladı.
