Rusya- Ukrayna savaşı devam ederken Balkanlarda çatışma potansiyeli günden güne yükseliyor. Kosova’nın kuzeyinde yaşayan Sırp azınlıkla Kosova hükümeti arasındaki gerilim nedeniyle Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandr Vucic orduya en yüksek savaş hazırlığına geçme talimatı verdi. Kosovalı Sırplar, Kuzey Mitrovica’daki Knjaz Milos Sokağı’na barikatlar kurdu. Sırbistan – Kosova geriliminin çatışmaya dönüşmesinden endişe ediliyor.
Sırbistan ve Kosova arasında haftalardır devam eden gerilim arabuluculuk çabalarına rağmen yükseliyor. Sırbistan Savunma Bakanı Milos Vucevic, Sırp ordusuna ‘en üst düzeyde savaş hazırlığında olma’ emri verildiğini pazartesi günü duyurdu. Kosova’nın kuzeyindeki etnik olarak bölünmüş Mitrovica kentinde Sırplar Salı günü barikatları güçlendirdi.
Sırp Genelkurmay Başkanı pazartesi günü RTS kanalına yaptığı açıklamada; “Panik yapmak için bir sebep yok ama endişelenmek için bir sebep var” dedi.
Bölgede tansiyon 10 Aralık’tan veri kademe kademe yükseliyor. Eski bir Sırp polisinin tutuklanması gerilimi yükselten olay oldu. Kosova’nın kuzeyindeki Mitrovica çevresinde barikatlar kuruldu ve Kosova polisiyle çatışma çıktı. Sırp Genel Kurmay Başkanı Vucevic de sınır bölgesine gitti.
Sırbistan Genel Kurmay Başkanı Milos Vucevic, Kosova’nın barikatları kaldırmak için Sırplara saldıracağını düşündüklerini ve bu nedenle Sırp ordusunu alarma geçirdiklerini açıkladı.
Kosova’nın 1.8 milyonluk nüfusunun yüzde 92’si Arnavut, yüzde 6’sı ise Sırp. Kosova’nın kuzeyinde yaklaşık 50.000 Sırp yaşıyor. Bu bölgenin genelinde ise Arnavutlar çoğunluğu oluşturuyor. Sırp topluluğu Kosova devletini ve Priştine hükümetini tanımıyor.
2008 yılında Kosova tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmişti. Kosova’yı devlet olarak tanımayan Sırbistan ise sınrın karşı tarafında kalan Sırp azınlığı destekliyor. Bu karmaşık durum iki ülke arasında gerilim kaynağı olmayı sürdürüyor. Türkiye, Kosova’nın bağımsızlığını tanıyan ilk devlet olmuştu.
Gerilim plaka kararından çıkmıştı
Kosova yönetiminin Sırbistan plakalı aracı bulunan Kosovalı Sırplara Kosova plakası zorunluluğu getirmek istemesi gerilimin fitilini ateşlemişti. Plaka kararı sonrasında Avrupa Birliği (AB) devreye girmiş ve Kasım ayı sonunda anlaşma yapılmıştı.
Anlaşma uyarınca Kosova yönetimi plakalarını değiştirmeyenlere ceza verilmesini öngören planından geri adım atmıştı. Sırbistan da Kosova’daki kentlere yeni plaka vermeyi durdurmayı kabul etmişti.
Bölgedeki NATO gücü KFOR ise varlığını artırıyor. KFOR’dan yapılan açıklamada, “Bütün tarafları Kosova’da güvenlik ve hareket özgürlüğünü sağlamaya ve yanıltıcı anlatıların diyalog sürecini etkilemesini engellemeye çağırıyoruz” denildi.
