Almanya’da iktidardaki Sosyal Demokratlar (SPD), parti içindeki bir grup önemli tarihçinin Şansölye Olaf Scholz’un Rusya’ya yönelik ‘muğlak retoriğini’ kınamasıyla hükümetin Ukrayna politikası konusunda bir çatlağa doğru ilerliyor.
Bazı Sosyal Demokratlar, Scholz’un Kiev’e Taurus uzun menzilli füzeleri göndermeyi reddederek Almanya’yı savaşın dışında tutma vurgusunun, partinin Rusya’ya yönelik eski ‘güvercin’ yaklaşımının yeniden canlanmasına dönüştüğünden endişe ediyor.
Aralarında tarihçi Heinrich August Winkler’in de bulunduğu SPD üyesi beş tanınmış entelektüelin, parti yönetimine Scholz’un Ukrayna ve Rusya konusundaki tutumunu eleştiren bir mektup yazması bunun bir göstergesi.
Çarşamba günü (28 Mart) ortaya çıkan mektupta, “[Parti üyeleri] ve bilim insanları olarak, SPD’nin Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırı savaşına ilişkin tutumunu artan bir endişeyle izliyoruz. Şansölye ve SPD liderliğinin Rusya için değil ama Alman siyaseti için kırmızı çizgiler çizmesi, Almanya’nın güvenlik politikasını zayıflatmakta ve Rusya’ya fayda sağlamaktadır,” denildi.
Tarihçilere göre Scholz, Almanya’nın dış politikasında bir dönüm noktası olan ve savunma harcamalarının artırılmasını ve Ukrayna’ya askeri yardım yapılmasını içeren ‘Zeitenwende’yi ilan etmiş olmasına rağmen, şu ana kadar gerekli ‘açıklığı ve net dayanışmayı’ göstermedi.
Tarihçi grubu, Sosyal Demokratların ‘nihai Ukrayna zaferi için bir strateji ortaya koymasını’ istediklerini, zira Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ‘savaşı ancak güçle karşı karşıya kalırsa sona erdirmek istediğini’ savundu.
Scholz’un SPD’si geçmişte Moskova’ya karşı çok yumuşak bir politika izlemekle suçlanmıştı. Eleştirmenler bu yumuşaklığı savunanları ‘Russlandversteher’ (‘Rusya’ya anlayış gösterenler’) olarak adlandırıyor ve bu durumu eski Alman Şansölyesi Willy Brandt’ın Soğuk Savaş sırasındaki Ostpolitik’ine (Doğu politikası) bağlıyorlar.
Bu ayın başlarında, Ukrayna’nın Rusya ile müzakerelere başlaması yönünde çağrıların ortaya çıkmasının ardından SPD’nin parlamento lideri ‘bir savaşın nasıl dondurulacağını düşünmek’ gerektiğini öne sürerek partide bir tartışma yaşanmasına neden olmuştu.
Tarihçiler mektuplarında “bazı [üyelerin] ‘barış partisi’ sloganı altında izledikleri politikanın dar görüşlü bir barış fikriyle hareket ettiği” eleştirisinde bulundular.
Bu eleştiri, SPD’nin Ukrayna’ya askeri destek verilmesini en çok savunan isimlerinden biri olan milletvekili ve eski Avrupa Bakanı Michael Roth’un bir sonraki seçimde istifa edeceğini açıkladığı ve ayrılma gerekçesi olarak da bu konuda partideki atmosferin bozulmuş olmasını gösterdiği sırada geldi.
Scholz şu ana kadar yaklaşımına yönelik eleştirileri reddetti ve 27 Mart Çarşamba günü de bunu bir kez daha teyit etti.
Letonya Başbakanı Evikan Silina ile yaptığı görüşmenin ardından gazetecilere konuşan Scholz, “Eminim ki pek çok vatandaş Avrupa’da güvenlik konusunun hükümetim ve benimle emin ellerde olduğu konusunda hemfikirdir,” dedi.
