Sri Lankalı yetkililer, Çin’in, 2,9 milyar dolarlık IMF kurtarma paketini sonuçlandırma ve adayı ekonomik krizden çıkarma yolunda önemli bir adım olan ülkenin borç yeniden yapılandırmasını desteklemeyi kabul ettiğini bildirdi.
İflas etmiş ülkenin IMF yardım paketi, alacaklılarını dış borçlarını yeniden yapılandırma planını kabul etmeye ikna etmeye çalıştığı için aylardır beklemedeydi.
Devlet Başkanı Ranil Wickremesinghe salı günü yaptığı açıklamada, Sri Lanka’nın Uluslararası Para Fonu’ndan bu ayın üçüncü veya dördüncü haftasında 2,9 milyar dolarlık bir kredi için nihai onay beklediğini söyledi ve Çin’den gelen “taze destekle” tüm finansman gereksinimlerinin karşılandığını da sözlerine ekledi.
Wickremesinghe, hükümetinin Çin’in denizaşırı yatırımlarına öncülük eden bir devlet bankası olan Çin İhracat-İthalat Bankası’ndan bir mektup aldığını ve bunu IMF’ye bildirdiğini kaydetti.
Mektubun içeriği hemen belli olmasa da Sri Lankalı yetkililer, ocak ayında Hindistan ve Japonya da dahil olmak üzere alacaklılardan gelen benzer güvencelerin ardından Pekin’in IMF’nin parametrelerine göre yeniden yapılanmayı destekleyeceğini doğruladığını söylediler.
Wickremesinghe, bu son gelişmenin çok taraflı borç verenler kurulunun yardım programını bu ayın sonunda tamamlamasının önünü açması gerektiğini belirtti.
“Yükümlülüğün bize düşen kısmı artık tamamlandı ve IMF’nin görevini yerine getireceğini umuyoruz” diyen Wickremesinghe, IMF kurtarma paketinin Dünya Bankası ve Asya Kalkınma Bankası’ndan daha fazla finansmanın önünü açacağını da sözlerine ekledi.
Parlamentoya ekonominin düzeldiğine dair işaretler olduğunu, ancak ülkenin tüm ithalatı için hala yeterli dövize sahip olmadığını belirten Wickremesinghe, diğer alacaklıların da fon sağlamaya başlayabilmesi için IMF anlaşmasının çok daha önemli hale getirdiğini vurguladı.
Wickremesinghe, Sri Lanka’nın 2029’a kadar her yıl ortalama 6 milyar dolar geri ödemesi gerektiğini ve IMF ile ilişkilerini sürdürmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Ekonomik durum
Düşük döviz rezervleri nedeniyle gıda, yakıt ve ilaç gibi hayati önem taşıyan ithalatta ciddi kıtlıklarla boğuşan Sri Lanka geçen yıl vadesi gelen borcunu ödeyemeyerek temerrüde düşen ilk Asya-Pasifik ülkesi oldu. Temmuz ayında, adanın eski devlet başkanı Gotabaya Rajapaksa, aylarca süren kitlesel sokak protestolarının ardından ülkeyi terk etti.
Sri Lanka’nın Çin, Hindistan ve Japonya gibi alacaklılara ve özel tahvil sahiplerine yaklaşık 50 milyar dolar borcu var.
Çin ve Hindistan, Sri Lanka’nın en büyük borç verenleri. IMF verilerine göre, 2020 sonunda Sri Lanka’nın Çin EximBank’a 2,83 milyar dolar, adanın dış borcunun %3,5’i kadar, borcu vardı.
Eylül ayında IMF ile “personel düzeyinde” bir ön anlaşmaya vardı ve borç verenin gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmış, vergileri ve hizmet fiyatlarını yükseltmek ve sübvansiyonları kesmek de dahil olmak üzere bir dizi popüler olmayan önlemi uygulamaya koydu.
Borç tuzağı tartışması
ABD ise son aylarda Çin’i Sri Lanka ve Zambiya’daki borç yeniden yapılandırmalarını yavaşlattığı iddiasıyla eleştirdi ve Pekin’i “ekonomik sıkıntıyı şiddetlendirmekle” suçladı.
Çin Dışişleri Bakanı Qin Gang ise salı günü yaptığı açıklamada, ülkenin uluslararası borç sorunlarının çözümüne yapıcı bir şekilde katılmaya devam edeceğini söyledi.
Pekin’deki yıllık parlamento toplantısının oturum arasında bir soruya yanıt veren Qin, Çin’in diğer ülkelerde borç tuzağına neden olmakla suçlanacak son ülke olması gerektiğini ifade etti ve diğer tarafları yükü paylaşmaya çağırdı.
