Suudi Arabistan Petrol Bakanı, OPEC+ üyelerinin üretim kotalarına uymaması halinde petrol fiyatlarının varil başına 50 dolara kadar düşebileceği uyarısında bulundu.
Suudi Arabistan Petrol Bakanı Abdülaziz bin Selman, OPEC+ üyelerinin mutabık kalınan üretim sınırlarına uymaması halinde petrol fiyatlarının varil başına 50 dolara kadar düşebileceğini belirtti.
Bakan, anlaşmalara uymayanları ‘sahtekârlar’ olarak nitelendirdi. The Wall Street Journal, diğer kartel üyelerinin bu sözleri üstü kapalı bir tehdit ve krallığın pazar payını korumak için bir fiyat savaşı başlatmaya hazır olduğunun işareti olarak algıladıklarını yazdı.
Bakan, kotaları ihlal eden ülkeler arasında Irak’ı da saydı. S&P Global Ratings‘e göre bu ülke ağustos ayında belirlenen sınırı aşarak günde 400 bin varil fazla üretim yaptı.
Abdülaziz bin Selman ayrıca, günde 720 bin varil kapasiteli Tengiz sahasının faaliyete geçmesi nedeniyle petrol üretiminin artması beklenen Kazakistan’a da dikkat çekti.
Toplantıya katılan bir delege, “Suudi Arabistan, piyasada yer yoksa daha fazla varil eklemenin bir anlamı olmadığını ve bazılarının sessiz kalıp OPEC+ taahhütlerini yerine getirmelerinin daha iyi olacağını açıkça belirtti,” diye konuştu.
Çarşamba günü OPEC+ izleme komitesi (JMMC) bakanları, aralık ayında kısıtlamaların hafifletilmesi olasılığını görüşecek. Financial Times gazetesinin kaynaklarına göre, Suudi Arabistan’ın kış aylarından itibaren üretimi her ay 83 bin varil artırmaya başlamayı ve düşen gelirleri devlet tahvili ihraç ederek ya da döviz rezervlerini kullanarak telafi etmeyi planladığı belirtiliyor.
Petrol fiyatları, İran’ın 1 Ekim’de İsrail’e yönelik füze saldırısının ardından yükseldi. Brent petrolü, 70 doların hemen altında dengelenmeden önce yüzde 5 artışla varil başına 75 dolara kadar çıktı.
Batılı ülkeler, Orta Doğu’da daha geniş çaplı bir savaşın İran sınırındaki Hürmüz Boğazı’ndan geçen Basra Körfezi’nden petrol ihracatını engelleyebileceğinden ve bunun da fiyatları yukarı çekmesinden endişe ediyor.
Ancak şu ana kadar durum bunun tam tersi yönde gelişti. Başlıca gösterge petrol fiyatları son çeyrekte yaklaşık yüzde 16 değer kaybetti. Bu düşüş, OPEC+’ın üretimi kısarak piyasaları dengeleme çabalarına rağmen gerçekleşti.
Kartel defalarca bu kısıtlamaların süresini uzatmayı teklif etti, fakat fiyatlar yine de düşmeye devam etti. Bu arada OPEC+’nın petrol piyasasındaki payı 2023’te yüzde 50 iken bu yıl yüzde 48’e geriledi.
Rekabetin önümüzdeki yıl daha da yoğunlaşması bekleniyor. ABD, Guyana ve Brezilya’da planlanan üretim artışlarının küresel petrol arzını günde 1 milyon varilden fazla artırması öngörülüyor. Brezilya bu yıl OPEC+’ya katıldı ancak üretimde kesintiye gitmeyeceğini açıkladı.
Aynı zamanda, kotalara uymayı kabul eden bazı kartel üyeleri söz verdiklerinden daha fazla petrol çıkarıyor. S&P Global‘in 8 Ağustos tarihli raporuna göre Irak ve Kazakistan’ın yanı sıra Rusya da limitleri aşmış durumda.
Eylül ayı sonunda Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, ülkenin ‘her türlü petrol fiyatına dayanacağını’ zira, stratejik olarak ülke ekonomisinin hidrokarbonlara bağımlılığının azaldığını ifade etmişti. Bununla birlikte, cari yılın bütçesi Ural petrolünün varil başına 70 dolara mal olacağı varsayımına dayanıyor.
Rusya İktisadi Kalkınma Bakanlığı, 2025 projeksiyonlarında yaklaşık olarak aynı fiyatı, 69,7 dolar, öngörmüştü.
