Tayvan’ın seçilmiş başkan yardımcısı Hsiao Bi-khim, geçen hafta Amerika Birleşik Devletleri’ne yaptığı ziyaretin ardından Pekin’i daha da kışkırtan bir ziyaret için Çekya’yı ziyaret ediyor.
Taipei’deki dışişleri bakanlığı salı günü yaptığı açıklamada 20 Mayıs’ta göreve başlayacak olan Hsiao’nun orta Avrupa ülkesinde olduğunu doğruladı ve “dostlarla buluşmak” ve “görüş alışverişinde bulunmak” için orada olduğunu söyledi.
Çin karşıtlığıyla öne çıkan 52 yaşındaki Hsiao, ABD’li yetkililer tarafından tutulan bir isim.
Pekin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Lin Jian, “Çin tarafının Tayvan ile her türlü resmi alışverişe kesinlikle karşı olduğunu” söyleyerek tepki gösterdi.
Basın toplantısında konuşan Çinli Sözcü, Çek hükümetinin çeşitli resmi anlaşmalarda “Tayvan’ın Çin’in ayrılmaz bir parçası olduğunu” kabul ettiğini söyledi.
Prag’ı “bazı bireysel politikacıları ciddi şekilde kısıtlayarak” verdiği sözü tutması ve “olayın olumsuz etkisini ortadan kaldırmak için etkili önlemler alması” konusunda uyardı.
Tayvan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Jeff Liu’ya göre Hsiao, Prag merkezli bir düşünce kuruluşu olan Sinopsis tarafından “bir konuşma yapması” için davet edildi.
Liu, “Ayrıca resmi olarak göreve başlamadan önce arkadaşlarıyla tanışmak, görüş alışverişinde bulunmak ve onlarla etkileşim kurmak için de orada bulunuyor” dedi.
Tayvan ve Çekya’nın yeni işbirliği planları olup olmadığı sorusuna Liu, bakanlığının “iki tarafla ilgili bilgileri uygun bir zamanda kamuoyuna açıklayacağını” söyledi.
Tayvan’ın iktidardaki Demokratik İlerleme Partisi daha önce Washington’un sözde eski fiili büyükelçisi Hsiao’nun geçen hafta ABD’yi ziyaret ettiğini doğrulamıştı. Reuters ve The Wall Street Journal, ismi açıklanmayan Amerikalı yetkililerin Hsiao’nun ABD’yi “kişisel sıfatıyla” ziyaret ettiğini söylediklerini bildirdi.
Liu, Hsiao’nun ABD’de ne yaptığına ya da kimi ziyaret ettiğine ilişkin ayrıntıları açıklamadı ve Avrupa’da başka ülkeleri ziyaret edip etmeyeceğini de söylemedi.
Geçen hafta Pekin, Hsiao’nun ABD ziyaretine “her ne ad altında ya da her ne bahaneyle olursa olsun” karşı çıktığını ve Hsiao’nun “koyu bir Tayvan bağımsızlık ayrılıkçısı” olarak düzenli saldırılarını tekrarladığını belirterek Washington’un Hsiao ile ABD hükümet yetkilileri arasında “hiçbir şekilde temas kurmaması” gerektiğini söyledi.
Prag, Tayvan’la ilişkileri yoğunlaştırıyor
Başlangıçta Hsiao’nun Çekya’ya yapacağı ziyaretin, Pekin’i kışkırtmaktan kaçınmak amacıyla, ABD’ye yapılan ziyarete benzer şekilde gösterişsiz bir ziyaret olacağı düşünülüyordu. Ancak Çek Senatosu Başkanı Milos Vystrcil salı günü X’te Hsiao ile yaptığı bir görüşmenin fotoğrafını yayınladı.
Vystrcil 2020 yılında Taipei’ye yüksek profilli bir heyet göndermiş ve yaptığı bir konuşma sırasında kendisini “Tayvanlı” ilan ederek Pekin’in seyahatinin “bedelini ağır ödeyeceği” uyarısında bulunmasına yol açmıştı.
Prag şehir yetkilileri daha önce de 2019 yılında Pekin ile kardeş şehir ilişkisini iptal ederek yerine Taipei’yi getirmiş ve dönemin belediye başkanı Zdenek Hrib Çin’i “güvenilmez bir ortak” olarak nitelendirmişti.
Prag’ın Tayvan ile gayri resmi ilişkileri son yıllarda, özellikle de geçen yıl Cumhurbaşkanı Petr Pavel’in seçilmesinin ardından giderek ısındı.
Pavel göreve başlamadan haftalar önce Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen’in telefonunu kabul ederek Tayvanlı bir liderle doğrudan iletişim kuran ilk Avrupa Birliği devlet başkanı oldu.