Tokyo ve Manila, Çin’in bölgesel etkisine karşı çeşitli güvenlik anlaşmaları üzerinde uzlaşmaya yakınken, Japon kuvvetlerinin Filipinler’de konuşlandırılmasını görüştü.
Financial Times’ın haberine göre, Filipinler’in ABD Büyükelçisi Jose Manuel Romualdez, Manila ve Tokyo hükümetlerinin, ordularının birbirlerinin ülkelerinde eğitim ve tatbikat yapmasına da izin verecek bir “karşılıklı erişim anlaşması” imzalamaya yakın olduklarını söyledi.
Romualdez, iki ülkenin askerlerin dönüşümlü olarak konuşlandırılması konusunu görüştüklerini belirtti. Bu, ABD’nin Filipinler’de anayasal olarak daimi konuşlandırmayı yasaklamasına rağmen askeri güç bulundurmasına benzer bir düzenleme.
Romualdez, “Bu geçmişte de görüştüğümüz bir konu ve ülkelerimiz arasındaki işbirliğinin bir parçası olarak bu konuyu tekrar ele almaya devam edeceğiz” dedi.
Gelişme, Tayvan’da gerginliğin yükseldiği ve Filipinler’in Çin’le Güney Çin Denizi’nde çatışmalar yaşadığı bir dönemde geldi.
Romualdez çarşamba günü, ABD Başkanı Joe Biden’ın önümüzdeki hafta Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida ile birlikte ev sahipliği yapacağı önemli bir ABD-Japonya-Filipinler üçlü toplantısı öncesinde konuştu.
Büyükelçi Manila’nın “Japonya ile ilişkilerimizin tüm yönlerini değerlendirdiğini ve kesinlikle bunun da bunlardan biri olduğunu” söyledi. İki ülkenin 12 Nisan’da Washington’da yapılacak üçlü zirveden kısa bir süre sonra karşılıklı erişim anlaşmasını sonuçlandırması bekleniyor.
Marcos ayrıca ABD ve Japon liderlerin Beyaz Saray’da yüksek profilli bir devlet yemeğini de içeren bir zirve yapmalarından bir gün sonra Biden ile ikili bir görüşme gerçekleştirecek.
Japon birliklerinin Güneydoğu Asya’da konuşlandırılması, Çin’e karşı ABD ile işbirliğini önemli ölçüde güçlendiren Tokyo ve Manila için önemli bir gelişme olarak görülüyor.
Uzmanlar anlaşmayı Çin’e karşı bir ‘mesaj’ olarak değerlendiriyor.
Japonya son birkaç yıl içinde savunma harcamalarını keskin bir şekilde artırmak ve Çin’deki hedefleri vurabilecek menzile sahip ABD yapımı Tomahawk seyir füzeleri satın almak da dahil olmak üzere savunma pozisyonundan saldırı pozisyonuna geçti.
Financial Times geçtiğimiz günlerde Biden ve Kishida’nın önümüzdeki hafta ABD-Japonya askeri ittifakında altmış yılı aşkın bir süredir yapılan en büyük güncellemeyi açıklayacaklarını bildirdi.
Romualdez, ABD, Filipinler ve Japonya’nın da donanmalarının Güney Çin Denizi’nde ortak devriye gezmesine yol açacak bir anlaşmaya varmaya yakın olduklarını söyledi. Romualdez, devriyelerin sıklığı ve nerede yapılacağı da dahil olmak üzere ayrıntılara son şeklini verdiklerini söyledi.
Büyükelçi ayrıca ABD ve Filipinler’in Genel Askeri Bilgi Güvenliği Anlaşması olarak bilinen bir askeri istihbarat paylaşımı anlaşmasına varmaya “çok yakın” olduklarını da sözlerine ekledi. “Bu zirve sırasında gerçekleşmezse bile kısa bir süre sonra gerçekleşeceğini umuyorum” dedi.