Diplomasi
Trump yönetimi NATO’nun Avrupa’daki komutasını bırakmayı düşünüyor

Planlara aşina iki savunma yetkilisine ve NBC News tarafından incelenen bir Pentagon brifingine göre Trump yönetimi, NATO’nun Avrupa’daki tüm askeri operasyonlarını ABD’li bir generalin yönetmesi geleneğini değiştirmeyi düşünüyor.
Eski ABD Başkanı Dwight D. Eisenhower’la başlayan bir komuta şekli olarak, NATO’nun Avrupa’daki tüm askeri operasyonlarını dört yıldızlı bir ABD’li generalin yönetmesi yaklaşık 75 yıldır bir gelenek haline gelmişti.
Pentagon, ABD ordusunun muharip komutanlıkları ve karargahlarında önemli bir yeniden yapılanmaya gidiyor. İki savunma yetkilisinin verdiği bilgiye göre söz konusu planlardan biri de ABD’nin NATO’nun Avrupa Yüksek Müttefik Komutanı (askeri dilde SACEUR olarak biliniyor) rolünü bırakmasını içeriyor.
Şu anda bu görevde bulunan ve aynı zamanda ABD Avrupa Komutanlığı’nın (EUCOM) da başında olan general, Rusya’ya karşı savaşında Ukrayna’ya verilen desteği denetleyen birincil komutandı.
Böyle bir yeniden yapılanmanın ne kadar süreceği belli değil ve tamamlandığında değişikliğe uğrayabilir.
Kongre de, üyelerin girişimin herhangi bir yönüne karşı çıkmaları halinde, gücünü kullanarak bu konuda ağırlığını koyabilir.
NATO’da SACEUR’den vazgeçmek, hiç değilse güç dengesinde büyük bir sembolik değişim anlamına gelecek.
2009-2013 yılları arasında SACEUR ve Avrupa Komutanlığı görevini yürüten emekli Amiral James Stavridis bir e-postasında, “ABD’nin NATO’nun en yüksek müttefik komutanı rolünü bırakması Avrupa’da ittifaktan uzaklaşmanın önemli bir işareti olarak görülecektir. Bu destansı boyutlarda bir siyasi hata olur ve bir kez vazgeçersek geri vermezler. NATO içinde muazzam bir nüfuz kaybederiz ve bu, doğru bir şekilde, muhtemelen İttifak’tan tamamen ayrılmanın ilk adımı olarak görülecektir,” diye yazdı.
Önerilen yeniden yapılanma, Trump yönetiminin federal hükümet genelinde harcama ve personel kesintisine gittiği bir döneme denk geliyor. Başkan Donald Trump ve Savunma Bakanı Pete Hegseth, yeni yönetimin Avrupalı ortakların Avrupa’nın savunması için daha fazla sorumluluk almasını istediğini açıkça belirtti.
ABD’nin SACEUR’den vazgeçmesi halinde, diğer NATO ülkeleri muhtemelen kendi aralarında hangi ülkenin komutanı önereceğini seçmek zorunda kalacak.
Eğer gerçekleşirse SACEUR’ün ne zaman değişeceği henüz belli değil. Halihazırda SACEUR görevini yürüten Orgeneral Chris Cavoli’nin üç yıllık görev süresi bu yaz sona eriyor.
Planlama hakkında bilgi sahibi iki savunma yetkilisi, ordunun 11 muharip komutanlığından beşinin görüşülen plan kapsamında birleştirilebileceğini söyledi.
Söz konusu büyük yeniden yapılandırma planı, daha önce NBC News tarafından bildirilen iki potansiyel değişikliği de içerebilir: ABD Avrupa Komutanlığı ve ABD Afrika Komutanlığı’nın Almanya Stuttgart merkezli tek bir komutanlıkta birleştirilmesi ve Florida’daki ABD Güney Komutanlığı karargahının ABD Kuzey Komutanlığı ile birleştirilmek üzere kapatılması.
Planlama konusunda bilgi sahibi olan yetkililere göre komutanlıkların birleştirilmesi, sorumlulukları çakışan personelin azaltılması yoluyla ordunun tasarruf etmesini sağlayacak.
NBC News tarafından incelenen bir Pentagon brifingine göre, düşünülen tüm değişikliklerin uygulanması halinde ilk yıl 270 milyon dolara kadar tasarruf sağlanabilir. Bu tasarruf Savunma Bakanlığı’nın 850 milyar dolarlık yıllık bütçesinin yaklaşık %0,03’üne tekabül ediyor.
İki savunma yetkilisi, Pentagon’un AFRICOM ve EUCOM’u tek bir komutanlık altında birleştirmeye karar vermesi halinde, bunun SACEUR rolünü ortadan kaldırmanın gerekçelerinden biri olacağını, çünkü bu kadar geniş bir alanı denetlemenin zaten bir kişi için, bu kişinin aynı zamanda NATO askeri operasyonlarını da denetlemediği de göz önüne alındığında, yeterince büyük bir iş olduğunu söyledi.
Diplomasi
Rubio: Ukrayna’da ilerleme olmazsa ABD masadan kalkar

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Ukrayna’da barış görüşmelerinde hızlı ilerleme kaydedilmemesi hâlinde ABD’nin arabuluculuk rolünden çekilebileceğini belirtti. Rubio, ABD Başkanı Donald Trump’ın barış anlaşmasıyla hâlâ ilgilendiğini ancak somut adımlar atılmaması durumunda başka önceliklere yöneleceklerini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Başkan Donald Trump’ın önümüzdeki günlerde ilerleme görmemesi hâlinde ABD’nin Rusya ile Ukrayna arasındaki barış arabuluculuğundan çekileceğini söyledi.
Rubio, Paris’te Avrupa Birliği (AB) ve Ukrayna temsilcileriyle yaptığı görüşmenin ardından Reuters‘ın aktardığına göre şunları söyledi: “Bu bizim savaşımız değil… Bu işi haftalarca, aylarca sürdürmeye niyetli değiliz. Bu nedenle, bunun önümüzdeki birkaç hafta içinde mümkün olup olmadığına çok hızlı bir şekilde —birkaç günden bahsediyorum— karar vermeliyiz. Eğer mümkünse, biz varız. Değilse, odaklanmamız gereken başka önceliklerimiz var.”
Rubio, Trump’ın hâlâ bir anlaşma yapmakla ilgilendiğini ancak anlaşma olasılığına dair derhal net sinyaller görmezse başka konulara geçmeye hazır olduğunu vurguladı.
Amerikalı siyasetçi, seçim kampanyası sırasında Beyaz Saray’a döndükten sonra savaşı 24 saat içinde bitirme sözü vermişti.
Ancak başkanlık görevine başladıktan sonra, çözüm sürecinde engellerle karşılaşınca bu süreyi nisan-mayıs aylarına ertelemişti.
Rubio, dün Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Lavrov’un “Ukrayna krizinin temel nedenlerini güvenilir bir şekilde ortadan kaldırmak amacıyla Moskova’nın Amerikalı mevkidaşlarıyla ortak çalışmaya devam etmeye hazır olduğunu teyit ettiği” belirtildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı ise Rubio’nun, Kiev ve Paris’teki Avrupalı liderlere de sunulan Ukrayna konulu olası anlaşmanın ana hatları hakkında Lavrov’u bilgilendirdiğini duyurdu.
Bakanlık açıklamasında, “Trump ve ABD savaşın sona ermesini istiyor ve şimdi tüm taraflara kalıcı ve uzun vadeli bir barış taslağı sundu,” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada ayrıca, Paris’te girişimin “heyecanla” karşılandığı ve bunun, tüm tarafların çaba göstermesi hâlinde barışa ulaşılabileceğini gösterdiği kaydedildi.
Kremlin ise Ukrayna’daki savaşı sona erdirme müzakerelerinin zorlu ilerlediğini açıkladı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Moskova ve Washington’ın “hâlâ barıştan söz etmesine rağmen” Avrupa başkentlerinin “savaş şahinlerine dönüştüğünü” ve savaşın devam etmesinde ısrar ettiğini öne sürdü.
Kiev’in de çözüme direndiğini kaydeden Peskov, “Süreç oldukça zor ilerliyor,” diye ekledi.
Trump, önceki gün yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den Ukrayna’da ateşkes önerisine 20 Nisan’a kadar yanıt beklediğini belirtmişti.
Trump, “Katliamların durmasını istiyoruz,” diye vurgulamıştı.
Axios‘a konuşan kaynaklara göre, Putin’in nisan ayı sonuna kadar ateşkese yanaşmaması hâlinde ABD, Rusya’ya karşı yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlanıyor.
Fox News‘e konuşan kaynaklar daha önce Trump’ın Putin’den memnun olmadığını ve Rus liderin müzakere sürecini kasten uzattığına inandığını aktarmıştı.
Kanalın haberine göre Beyaz Saray, Kremlin’in “gölge filosuna” karşı sert kısıtlamalar getirmeyi değerlendiriyor.
Trump daha önce yaptığı açıklamalarda, Rus petrolü satın alan ülkelere yüzde 50’ye varan gümrük vergileri getirebileceğini belirtmişti.
Trump’ın özel temsilcisi Kellogg’dan Ukrayna için ‘Almanya modeli’ önerisi
Diplomasi
Ukrayna’dan Çin’e silah tedariki suçlaması

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Çin’in Rusya’ya topçu ve barut tedarik ettiğine dair ellerinde istihbarat bilgisi olduğunu iddia etti. Zelenskiy, Çin’in Rusya topraklarında silah üretimi organize ettiğinden şüphelendiklerini de belirtti. Rusya ve Çin ise bu iddiaları yalanladı.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Çin’in Rusya’ya topçu ve barut tedarik ettiğine dair ellerinde istihbarat bilgisi olduğunu öne sürdü.
Zelenskiy, bu bilgilerin hem istihbarat servislerinden hem de Ukrayna Güvenlik Servisi’nden (SBU) alındığını belirtti.
UNIAN‘ın aktardığına göre, Zelenskiy bir brifingde yaptığı açıklamada, “Önemli bir bilgi, pek hoş değil. Nihayet Çin’in Rusya Federasyonu’na silah tedarik ettiğine dair bilgi aldık,” dedi ve ekledi: “Bugün Güvenlik Servisi’nden, istihbaratlardan barut ve topçu hakkında genel bilgiye sahibiz.”
Zelenskiy ayrıca, Ukrayna’nın Çin’in Rusya topraklarında “bazı silahların” üretimini organize ettiğinden şüphelendiğini ve detayların önümüzdeki hafta açıklanacağını söyledi.
Nisan ayı başlarında Ukrayna ordusu, Donetsk oblastında Rusya ordusu için savaşan iki Çin vatandaşını esir aldığını iddia etmişti. Kısa bir süre sonra Zelenskiy, Kiev’in Rusya ordusu saflarında 150’den fazla Çin vatandaşının savaştığına dair bilgiye sahip olduğunu duyurmuştu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı ise bu iddiaları yalanladı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko, iddiaları “tamamen yalan” olarak nitelendirdi ve Çin’in çatışmanın çözümü konusunda dengeli ve sorumlu bir duruş sergilediğini belirtti.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cian da benzer bir açıklama yaparak, Pekin’in Ukrayna’daki çatışmalara katılmak üzere asker göndermediğini vurguladı.
Reuters‘a konuşan bir kaynağa göre, “Çinli yetkililer gerçekten de savaş taktiklerini incelemek amacıyla Çin Halk Kurtuluş ordusu (ÇHKO) subaylarını Rusya’ya gönderdi.”
Ajansın iddiasına göre, bu askerler Rusya topraklarında cephe gerisinde bulunuyor ve Rus birliklerinin eylemlerini gözlemlemek için temas hattına yakın bölgelere seyahat ediyorlar.
Kaynak, bu ziyaretlerin “yalnızca” Moskova ve Pekin’in rızasıyla gerçekleştiğini savundu.
Xi, Kim ve Putin Zafer Günü için Kızıl Meydan’da buluşacak mı?
Diplomasi
Ukrayna ve ABD, maden anlaşması için mutabakat zaptı imzaladı

Ukrayna ve ABD, maden anlaşması imzalamak amacıyla bir mutabakat zaptı imzaladı. Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Yuliya Sviridenko, anlaşmanın ekonomik ortaklık ve Ukrayna’nın yeniden inşası için yatırım fonu oluşturulmasını kapsadığını belirtti. Anlaşmanın metni üzerinde son çalışmaların yapıldığı ve parlamentolarda onaylanması gerektiği ifade edildi.
Ukrayna ve ABD, maden anlaşması imzalamak amacıyla bir mutabakat zaptı imzaladı. Ukrayna Birinci Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Yuliya Sviridenko, Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, “Bugün ABD ile ekonomik ortaklık konusunda ortak bir anlaşmaya doğru ilerledik,” ifadelerini kullandı.
Ayrıca, Ukrayna’nın yeniden inşası için bir yatırım fonu kurulmasına hazırlandıklarını belirten Sviridenko, “İlgili anlaşma, önemli yatırımlar, altyapının modernizasyonu ve Ukrayna ile ABD arasında karşılıklı fayda sağlayan bir ortaklık için fırsatlar yaratacak,” dedi.
Sviridenko’ya göre, Kiev ile Washington’ın anlaşma metni üzerindeki çalışmalarını tamamlaması, imzalaması ve parlamentolarda onaylaması gerekiyor.
Trump, imza tarihi için 24 Nisan’ı işaret etmişti
Daha önce ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna ile maden anlaşmasının 24 Nisan’da imzalanacağını açıklamıştı.
Hazine Bakanı Scott Bessent, anlaşmanın Washington ve Kiev’in daha önce üzerinde anlaştığı konulara dayanacağını belirtmişti.
Taraflar arasındaki anlaşmaya ilişkin son görüşmeler 11-12 Nisan tarihlerinde yapılmıştı.
Reuters ajansının kaynakları, Amerikan tarafının “maksimalist” talepleri nedeniyle görüşmelerdeki atmosferin “düşmanca” olduğunu belirtmişti.
Fakat Bloomberg‘e göre, Trump yönetimi, Rusya’nın tam ölçekli işgalinin başlamasından bu yana sağlanan Amerikan askeri yardımı için Ukrayna’nın “borcu” konusundaki taleplerini düşürdü.
Daha önce Beyaz Saray, Kiev’in anlaşma kapsamında 300 milyar dolar “tazminat” ödemesi konusunda ısrar ederken, şimdi Amerikan tarafı bu miktarı 100 milyar dolara indirdi.
Bu miktar, Kiev’in kendi tahminine yakın bir seviyede bulunuyor.
ABD’nin sunduğu ilk taslak tartışma yaratmıştı
ABD ve Ukrayna’nın maden anlaşmasını kış aylarında imzalaması bekleniyordu, ancak o dönemde Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy arasında Beyaz Saray’da yaşanan tartışma buna engel olmuştu.
Bu olayın ardından ABD, Ukrayna’ya daha sert bir anlaşma taslağı sunmuştu.
Özellikle Washington, anlaşma kapsamında tüm altyapı ve kaynak projelerine yatırım yapma konusunda “ilk teklif hakkı” ve kaynakları öncelikli olarak satın alma hakkı talep etmişti.
Daha önce Zelenskiy, Kiev’in ABD tarafından sağlanan askeri yardımı Ukrayna’nın “borcu” olarak görmeyeceğini belirtmişti.
Zelenskiy’e göre, Washington Kiev’e 100 milyar dolar yardım sağladı, ancak bu fonlar hibe niteliğindeydi. Bunun yanı sıra Zelensiy, anlaşma kapsamında “on nesil Ukraynalının” ödeme yapmak zorunda kalması durumunda ABD ile maden anlaşmasını imzalamayacağını dile getirmişti.
-
Görüş2 hafta önce
Sosyalizmin yeni dünya-sistemindeki yeri – 4
-
Görüş2 hafta önce
Yemen’de 48 saatlik Husi karargâhı ziyareti…
-
Avrupa2 hafta önce
Komünist Parti’ye karşı ilk ‘Twitter devrimi’: Moldova’da 16 yıl önce ne olmuştu?
-
Dünya Basını2 hafta önce
Wolfgang Münchau: Trump’ın tarifeleri küreselleşmenin sonudur
-
Görüş2 hafta önce
Hindistan için Şili neden önemli?
-
Görüş1 hafta önce
Trump’ın gümrük vergileri ticaret savaşını tetikliyor
-
Görüş5 gün önce
Avrupa’da savaşa hazırlık tam gaz: Fransız askeri haritacılar Romanya’da ne arıyor?
-
Söyleşi1 hafta önce
Çin uluslararası sistemi nasıl değerlendiriyor? Şanghay, Hangzhou ve Pekin’den akademisyenlerle özel söyleşi