Ukrayna, Rus İHA’larını durdurmak için 5 bin dolarlık avcı dronlar geliştirdi

Ukrayna, Rusya’nın son dönemde Ukrayna şehirlerine yönelik daha gelişmiş ve büyük ölçekli ‘Şahid’ (Geran-2) İHA saldırılarına karşı koymak amacıyla düşük maliyetli önleyici dronların üretimine başladı. Stratejik Endüstriler Bakanı Danışmanı Aleksandr Kamışin, üç Ukraynalı şirketin yaklaşık 5 bin dolara mal olan ‘Şahid avcıları’ ürettiğini, bazı geliştirilmekte olan modellerin ise 300 dolara kadar düşebileceğini belirtti.

Ukrayna, Rusya Federasyonu’nun son dönemde Ukrayna şehirlerine yönelik artan ve giderek daha sofistike hale gelen İran menşeli “Şahid” (Rusya’da Geran-2 adıyla üretiliyor) tipi insansız hava aracı (İHA) saldırılarına karşı mücadele etmek amacıyla yeni nesil ve düşük maliyetli önleyici dronların üretimine başladı.

Bu gelişme, Rusya’nın İHA’larını modernize ederek daha yüksek ve hızlı uçmalarını, manevra kabiliyetlerini artırmalarını ve GPS sinyallerine bağımlı kalmadan yapay zeka ile Ukraynalı mobil operatörlerin internet ağlarını kullanmalarını sağlamasının ardından geldi.

Gerilimin tırmanmasıyla birlikte Ukrayna ve müttefikleri, Rusya’da seri üretimi yapılan İran menşeli Şahid saldırı İHA’larını tespit edip imha etmeye yönelik yeni bir inovasyon hamlesi başlattı.

Ukrayna Stratejik Endüstriler Bakanı Danışmanı Aleksandr Kamışin, Bloomberg‘e yaptığı açıklamada, üç Ukraynalı şirketin yaklaşık 5 bin dolar maliyetle “Şahid avcıları” olarak adlandırılan önleyici İHA’lar ürettiğini duyurdu.

Kamışin ayrıca, geliştirme aşamasında olan bazı önleyici İHA modellerinin maliyetinin ise 300 dolar gibi oldukça düşük bir seviyeye inebileceğini belirtti.

Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi, Rusya’nın ana saldırı İHA’sı olarak tanımladığı ve “Geran-2” adıyla ürettiği Şahid İHA’larının maliyetinin yaklaşık 35 bin dolar olduğunu ve İran’dan ithalatın ardından Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi’ndeki (ÖEB) bir fabrikada altıncı modifikasyonunun üretildiğini bildiriyor.

Bloomberg‘in aktardığına göre, bu hedeflere karşı geliştirilen Ukrayna önleyici İHA’larının çalışma prensipleri farklılık gösteriyor. Bazı modeller düşman İHA’sının yakınında patlayarak şarapnel etkisiyle etkisiz hale getirmeyi amaçlarken, bazıları ise doğrudan isabet gerektiriyor.

Geleneksel savunma yöntemleri zorlanıyor

Yakın zamana kadar Ukrayna şehirlerinin İHA’lara karşı savunması, makineli tüfekler, taşınabilir füze sistemleri veya kısa menzilli toplarla donatılmış mobil kara tugayları tarafından sağlanıyordu.

Fakat Rusya’nın modernize ettiği İHA’lar artık daha yükseğe (şehirlere yaklaşırken 2-2,5 kilometreye kadar) ve daha hızlı uçabiliyor, manevra yapabiliyor ve GPS sinyallerine alternatif olarak yapay zeka ve mobil şebekeler üzerinden yönlendirilebiliyor.

Bu durum, geleneksel hava savunma sistemlerinin etkinliğini azaltırken, hava savunma füzeleri ve F-16 gibi gelişmiş savaş uçaklarının İHA’lara karşı kullanılmasını maliyetli hale getiriyor.

The Economist‘in haberine göre, Rusya geçen yıl ayda yaklaşık 300 “Şahid” üretirken, bu rakamın artık neredeyse üç günde bir aynı miktara ulaştığı belirtiliyor. Ukrayna askeri istihbaratı ise Rusya’nın mevcut günlük 100 İHA üretimini günde 500’e çıkarma planlarına dair belgelere sahip olduğunu iddia etti.

Ukrayna’dan düşük maliyetli karşı hamle: Avcı dronlar

Ukrayna Stratejik Endüstriler Bakanı Danışmanı Aleksandr Kamışin, Bloomberg‘e yaptığı açıklamada, üç Ukrayna şirketinin “Şahid” avcıları ürettiğini ve bunların maliyetinin yaklaşık 5 bin dolar olduğunu belirtti.

Diğer bazı üreticilere göre ise geliştirme aşamasındaki bazı önleyici dronların maliyeti 300 dolara kadar düşebiliyor.

Önleyici dronların çalışma prensipleri farklılık gösteriyor; bazıları düşman İHA’sının yanında patlayarak şarapnel etkisiyle hedefi etkisiz hale getirirken, bazıları ise doğrudan çarpma gerektiriyor.

Kamışin, Ukrayna’nın halihazırda Kiev ve Kiev Oblastı civarında Rus İHA’larına karşı başarıyla mücadele eden bu sistemlerin üretimini artırdığını söyledi.

Geçtiğimiz hafta Vladimir Zelenskiy’nin askeri yetkililerle yaptığı toplantıda, artan Rus saldırıları ve bunlarla mücadele yöntemleri ele alındı.

Zelenskiy, “Artık İHA’ları düşürmek için avcı uçaklarımız var. Ayrıca dron avcıları yönünde de ilerliyoruz,” dedi.

Müttefiklerden destek ve yeni teknolojiler

Letonyalı dron avcısı üreticisi Origin Robotics, haziran ayında test edilmek üzere Ukrayna’ya, yaklaşan İHA’ların yakınında patlayacak şekilde tasarlanmış dronlar gönderecek.

Origin CEO’su Agris Kipurs, Riga’da düzenlenen dron konferansında, “Hedefe yeterince yaklaştığında savaş başlığı patlıyor ve hedef şarapnellerle vuruluyor. Bu sistemler özellikle büyük seyir füzeleri gibi hedefler için tasarlandı,” ifadesini kullandı.

Ukrayna’ya askeri teçhizat tedarik eden uluslararası gönüllü grubu Defense Tech for Ukraine’in yönetici direktörü Karl Larson’a göre, Rus İHA’ları artık sıkça arka görüş kameralarıyla donatılıyor ve kendilerini önlemeye çalışan bir İHA fark ettiklerinde kaçınma manevraları yapacak şekilde programlanıyor.

Larson, bir İHA’yı başka bir İHA ile düşürmenin şimdilik “etkisiz ve açıkçası zor” olduğunu belirtiyor. Ancak Ukrayna’nın, Rus İHA’larına çarpabilecek sabit kanatlı dronların yanı sıra düşman araçlarını düşürmek için geri tepmesiz makineli tüfeklere sahip sistemler geliştirdiğini söyledi.

Ukrayna’nın en büyük dron üreticilerinden Skyfall, popüler FPV (birinci şahıs bakış açısı) modelini İHA’lara karşı saldırı için yeniden yapılandırıyor.

Şirket temsilcisi, konfigürasyona bağlı olarak 300-500 dolar maliyetindeki bu avcı dronun keşif ve saldırı İHA’larını hedef alabileceğini belirtti.