Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin Güneydoğu Asya turu perşembe günü başladı. Çinli uzmanlar, Wang’ın üç ülkeyi kapsayan gezisini ASEAN üyesi ülkelerle işbirliğini güçlendirme ve daha güçlü bağlar kurma çabalarının bir parçası olarak değerlendiriyor.
Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Siyasi Bürosu üyesi ve ÇKP Merkez Komitesi Dış İlişkiler Komisyonu Ofisi direktörü de olan Wang’ın 10 Ağustos’ta başlayan ve Singapur, Malezya, Kamboçya’yı kapsayan ziyareti 13 Ağustos’ta sona erecek.
Wang’ın ziyaretinin aynı zamanda ABD’nin Asya-Pasifik’te müttefikleriyle yürüttüğü Pekin’i hedef alan faaliyetlerini ve Çin karşıtı propagandayı önlemek için “bölgesel dayanışma ve işbirliğini” artırma girişimini vurguladığı düşünülüyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, ziyaretin üç Güneydoğu Asya ülkesiyle stratejik iletişimi güçlendirmesini, Çin-Singapur ilişkilerinin yeni karakterizasyonunu hayata geçirmesini, Malezya ve Kamboçya ile ortak bir geleceğe sahip bir toplum inşa etmede sağlam ilerleme kaydetmesini, yüksek kaliteli Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) işbirliğini derinleştirmesini ve ikili ilişkileri yeni zirvelere taşımasını umduğunu söyledi.
Sözcü, Çin’in, Küresel Kalkınma Girişimi, Küresel Güvenlik Girişimi ve Küresel Medeniyet Girişimi’ni uygulamak, ekonomik toparlanmayı hızlandırmak, barış ve istikrarı korumak, alışverişi ve karşılıklı öğrenmeyi derinleştirmek, barış, istikrar ve kalkınmaya daha da büyük katkı sağlamak için üç ülkeyle birlikte çalışmaya hazır olduğunu bildirdi.
Çin-ASEAN işbirliği
Çin Dışişleri Üniversitesi’nde profesör olan Li Haidong, Global Times’a 2023’ün Çin-ASEAN işbirliği için önemli bir yıl olduğunu ve bağları ilerletmek için özel bir an olduğunu vurguladı.
2023 yılı, Çin’in Güneydoğu Asya Dostluk ve İşbirliği Antlaşması’na (TAC) katılımının 20. yıldönümü ve Çin’in ASEAN üyesi ülkelerle 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu girişiminin 10. yıldönümü. 2023 yılı aynı zamanda Kuşak ve Yol Girişimi’nin (KYG) de 10. yıldönümü.
Li, Güneydoğu Asya ülkelerinin KYG işbirliğinin ilerletilmesinde ön saflarda yer aldığını ve Çin’in dış çevresinin sürdürülebilir istikrarının sağlanmasında kilit rol oynadığını söyledi.
Li, “Aynı şey ASEAN üyeleri için de geçerli, zira ASEAN ülkelerinin çoğu çatışma ve bölünmenin olduğu bir Asya-Pasifik bölgesi yerine Asya-Pasifik bölgesinde kalıcı ve istikrarlı refahın devam etmesini istiyor” dedi.
Hainan Tropikal Okyanus Üniversitesi ASEAN Araştırma Enstitüsü Dekanı Gu Xiaosong ise, Güneydoğu Asya’nın ABD’nin ‘Hint-Pasifik Stratejisi’nin en önemli parçası olduğunu ve bazı ülkelerin ABD’nin ASEAN’a girmesi için bir “kama olmaya zorlandığını” ifade etti.
Li de, Çin ile ASEAN üyeleri arasındaki ilişkilerde ABD’nin “yıkıcı bir faktör” olduğunu söyledi. Washington’ın Güneydoğu Asya’da “Çin tehditlerine” oynayarak “Çin karşıtı bir fikir birliği” oluşturmaya çalıştığını ifade eden Li, ABD’nin çatışma üzerinden bölgesel hegemonya kurma çabalarına karşı bu ziyaretlerin etkili olacağı yorumunu yaptı.
ASEAN üç yıl üst üste Çin’in en büyük ticaret ortağı oldu. ASEAN üyesi ülkelerle ticaret 2023’ün ilk yarısında Çin’in toplam ticaretinin yüzde 15,3’ünü oluşturdu ve 2022’ye göre yüzde 5,4 artışla 3,08 trilyon yuana (428,96 milyar dolar) ulaştı.
Öte yandan Gu, ABD’nin Güneydoğu Asya’ya müdahalesinin bölgesel alışverişlerin önemini vurguladığını söyledi.
Gu, Çin ve ASEAN üyelerinin ekonomik ve ticari karşılıklı faydayı, insanlar arası alışverişi ve siyasi iletişimi sürekli güçlendirerek, ABD’nin “kötü niyetli kışkırtmalarını” aşabileceklerini vurguladı.
