Wall Street Journal’da (WSJ) yer alan bir değerlendirmeye göre, Çin’in derinleşen ekonomik krizi, kendini burada var eden büyük Amerikan şirketlerinin servetlerine zarar veriyor.
Habere göre Çin’in zor durumdaki imalat, inşaat ve ihracat sektörlerinde yer alan şirketler satışlarının zayıfladığını bildiriyor. Bazı durumlarda, büyümenin neredeyse durma noktasına gelmesi ve ekonomik göstergelerin kötüleşmesi nedeniyle daha fazla sorun yaşanacağı uyarısında bulunuyorlar.
Yavaşlama, kimya devleri DuPont ve Caterpillar gibi ağır ekipman tedarikçilerine kadar bir dizi şirketin bilançolarına yansıdı. Bazı şirketler Pekin’in teşvik tedbirlerinden hayal kırıklığı yaşadığını ifade ederek bu yıl için ülke genelindeki satış beklentilerini düşürdü.
Yılın ikinci yarısında iyileşme beklenmiyor
Washington merkezli Danaher’in CEO’su Rainer Blair, şirketin biyoişlem ekipmanlarının satışlarındaki düşüşü anlatırken, “Çin’den gelen siparişler ilk çeyrekte %20, ikinci çeyrekte %40, Haziran ayında ise %50 azaldı. Açıkçası, ikinci yarıda bu durumun daha iyiye gideceğini düşünmüyoruz,” dedi.
Blair, talepteki durgunluğa gerekçe olarak yabancı yatırımlardaki düşüşü ve salgın sonrası kapasite fazlasını gösterdi. Geçen yıl 31,5 milyar dolarlık gelirinin yaklaşık %13’ünü bu ülkeden elde eden Danaher’in Çin satışlarının ikinci çeyrekte %10 düştüğünü söyledi.
WSJ’ye konuşan bazı yöneticiler, diğer coğrafyalardaki müşterilerin de Çin’deki talep düşüşünün etkisini hissetmesi ve bunun sonucunda dünyanın diğer bölgelerinde siparişlerin azalması ve gelirlerin düşmesi nedeniyle küresel bir zincirleme etki konusunda uyarıda bulundu.
Sektörler ayrışıyor
Fakat yavaşlama her sektörde aynı şekilde hissedilmiyor. İç turizm gibi toparlanan sektörlere bağlı şirketler iyileşen bilançolar açıklıyor. Otel zinciri Marriott, yurtiçi seyahatlerdeki toparlanmayla birlikte Çin’deki odalarına olan talebin arttığını ve 2019’a kıyasla oda başına daha fazla gelir elde ettiğini bildirdi.
Starbucks ise 2 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, bir önceki çeyrekte %3’lük bir artış kaydeden Çin gelirlerinin son çeyrekte bir önceki yıla kıyasla %51 arttığını belirtti. Apple da Çin anakarası, Hong Kong ve Tayvan’ı içeren bölgesi için rekor gelir bildirdi.
Öte yandan kimya şirketi Dow’un finans müdürü Howard Ungerleider geçen ay yaptığı açıklamada, “Sıfır Covid kısıtlamalarının sona ermesinin ardından beklenen ekonomik toparlanma henüz tam olarak gerçekleşmedi,” demişti. Şirket, ikinci çeyrek gelirlerindeki düşüşten Çin’deki yavaş toparlanmanın ürün fiyatlarını düşürmesini sorumlu tutuyor.
Dow’un rakibi DuPont da bu ayın başlarında Çin’deki mevcut faaliyetlerinden elde ettiği satışların ikinci çeyrekte bir önceki yıla kıyasla %14 düştüğünü ve bunun başlıca nedeninin tüketici elektroniğine yönelik zayıf talep olduğunu açıkladı.
Çin’e bağımlı Avrupalı piyasalardaki oyuncular da zorda
Caterpillar’da şirket yöneticileri bu yılın başlarında, genellikle gelirin %5 ila %10’unu oluşturan Çin’deki satışların normalden daha düşük olacağını tahmin ediyordu. CEO James Umpleby 1 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, şirketin Çin merkezli işlerinin büyük bir kısmını oluşturan ağır kazı ekipmanlarının satışlarındaki düşüş nedeniyle bu görünümün daha da kötüleştiğini söyledi. Umpleby, “Çin’den artık daha fazla zayıflık bekliyoruz,” dedi.
LyondellBasell Industries CEO’su Peter Vanacker, kimya üreticisi şirketinin ikinci çeyrekte Çin’deki performansıyla ilgili olarak, “Piyasalar ilk teşvik tedbirlerinden pek fayda görmüyor,” dedi. Şirket, ABD ve Almanya’dan sonra üçüncü büyük pazarı olan Çin’de bu çeyrekte gelirlerinde %22’lik bir düşüş bildirdi.
Arizona merkezli Microchip Technology CEO’su Ganesh Moorthy, “Avrupa’da yaklaşmakta olan bir yavaşlamanın ilk işaretleri, bazı Avrupalı müşterilerimizin Çin gibi ülkelere ihracata bağımlı olmasıyla daha da kötüleşti,” demişti.
