Xi’nin yeni kabinesinde askeri dönüşüm izleri

Çin Komünist Partisi Xi Jinping liderliğinde yeni döneme daha sağlam adımlarla ilerlemeye hazırlanıyor.

Financial Times’ın haberine göre, arka planı taşra hükümeti veya parti yönetimindeki olağan kariyerlerinden farklı olan, üst düzey iktidar kademelerinde yeni bir siyasi liderler grubunun yükselişi dikkat çekiciydi, ancak yeni dönemde bu isimlerin yerine, Çin’in askeri-endüstriyel kompleksinde derin deneyimleri olan isimler getirildi.

Bu isimlerin parti içerisinde hızlı ilerleyişi, Xi’nin Çin’in uzun süredir devam eden “askeri-sivil füzyon” projesini yeniden canlandırma çabalarının bir parçası olarak adlandırılıyor.

Eski Çin başbakanı Zhao Ziyang’ın danışmanı ve şu anda ABD’li bir düşünce kuruluşu olan Asia Society’de çalışan Wu Guoguang, partinin geçen yıl atanan 24 üyeli seçkin politbürosunun 13 yeni üyesinden beşinin “bir ülkeyi temsil ettiğini” iddia ediyor.

Bunlar arasında bir zamanlar bir silah firması genel müdürü olan yeni başbakan yardımcıları Zhang Guoqing ve mühimmat mühendisi olarak eğitim almış Liu Guozhong yer alıyor. Nükleer mühendisi Li Ganjie artık merkez komisyon departmanının başkanı olarak kıdemli parti atamalarını denetliyor. Ayrıca, çalkantılı Xinjiang bölgesinde partiye liderlik etmesi için aday gösterilen havacılık teknolojisi uzmanı Ma Xingrui ve Chongqing’de yapacak olan roket bilimcisi Yuan Jiajun da var.

Wu, yakın tarihli bir makalesinde, onların “benzeri görülmemiş” terfilerinin, Xi’nin Çin’in askeri-sanayi sektörünün parti-devlet kontrolü ve özel sektör faaliyetlerinin başarılı bir şekilde birleştirilebileceği inancından kaynaklandığını yazdı.

Chicago’daki Paulson Enstitüsü’nün düşünce kuruluşu MacroPolo’nun bir raporuna göre, Komünist partinin 205 üyeli Merkez Komitesinin üçte birinden fazlası artık bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında bir geçmişe sahip.

Yükselen Yıldızlar

Zhang Guoqing

Silah üreticisi China North Industries Group Corporation Limited’de (uluslararası olarak Norinco Group olarak bilinir) üst düzey pozisyonlarda görev yaptı. Şu an başbakan yardımcısı ve şirket yöneticisi.

Yuan Jiajun

Parti sekreteri, Chongqing

Havacılık ve Uzay mühendisi. Çin’in uzay uçuşu projesinin başkanı, Çin Uzay Teknolojisi Akademisi’nin başkanı ve Çin’in havacılık sektöründeki en büyük devlet şirketi olan China Aerospace Science and Technology Corporation’da yöneticiydi.

Ma Xingrui

Parti sekreteri, Xinjiang

Havacılık teknolojisi uzmanı. China Aerospace Science and Technology Corporation’da üst düzey yöneticiydi.

Liu Guozhong

Başbakan Yardımcısı

Askeri mühendislik eğitimi aldı ancak genç yaşta ÇKP sıralarında yer aldı.

Li Ganjie

Çin Komünist Partisi Organizasyon Departmanı Başkanı

Nükleer mühendisi ve Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi eski başkanı

Çin’deki belediye, eyalet ve ulusal hükümet genelinde, önemli siyasi pozisyonlar için seçilmeden önce bilim ve mühendislik alanlarındaki eğitim ve mesleki geçmişlerinden savunma bağlantılı devlete ait işletmelerde liderlik rollerine benzer şekilde ilerlemiş çok sayıda başka kişi var.

Wu, “Xi, öncelikle Çin’in ekonomik ve askeri gücünü ilerletmek ve böylece Çin’i dünya sahnesinin merkezi haline getirmek için teknolojik yenilik ve pazar unsurlarını entegre etme konusunda büyük umutlara sahip. Bu askeri-endüstriyel mühendislerin Çin siyasetindeki hızlı yükselişi, Mao sonrası dönemde yükselen bir teknokrat sınıfının genel eğilimiyle karşılaştırıldığında bile olağanüstü” diyor.

ABD’li bir düşünce kuruluşu olan Center for New American Security’nin (CNAS) kıdemli üyelerinden Elsa Kania, Xi’nin son yıllarda sivil-asker politikasını “ulusal strateji” düzeyine yükseltmesinin bir başarı değil, sadece başarı işareti olduğunu düşünüyor. Çünkü sadece Çin ordusu ile savunma sanayi arasındaki bürokrasinin hafifleyeceğinin altını çizdi.

Financial Times’a konuşan China Aerospace Science and Technology Corporation’a yakın bir yetkili, ordunun nihayetinde “özel gruplara güvenmediğini” gösterdiğini ve bunun da özel sektörün sunabileceklerinin kapsamını daralttığını söylüyor. Elon Musk’ın ABD uzay ajansı NASA ile ortak olan ticari roket şirketine atıfta bulunarak, “Çinli bir özel şirketin SpaceX gibi bir şey bulmasını bekleyemezsiniz” diyor.

Pekin’deki reform itici gücü, son zamanlarda Tokyo, Seul, Canberra ve en çok da Washington gibi başkentlerdeki tutumların sertleşmesiyle daha da keskinleşti.