NATO’nun yedi ülkesi, Ukrayna’nın derhal ittifaka davet edilmesi planına karşı çıktı. Başta ABD ve Almanya olmak üzere bazı ülkeler, Rusya ile savaşa çekilme endişesiyle bu plana destek vermiyor. Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve ABD’nin NATO’daki temsilcisi Julianne Smith de bu endişeleri dile getirerek, ittifakın henüz Ukrayna’nın üyeliğine hazır olmadığını belirtti.
Politico‘nun yetkili ve diplomat kaynaklardan aktardığına göre, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in ülkesinin NATO’ya derhal davet edilmesi yönündeki “zafer planı”, ABD ve Almanya dahil olmak üzere yedi NATO ülkesi arasında destek bulmadı.
Washington ve Berlin, böyle bir kararın Rusya ile bir savaşa sürüklenme riski taşıdığı gerekçesiyle karşı çıkıyor.
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, bu endişesini defalarca kamuoyu önünde dile getirdi. Zelenskiy ise Almanya’nın bu konudaki şüpheciliğini değiştiremediğini kabul etti.
22 Ekim’de yaptığı açıklamada Zelenskiy, “Almanya, destek açısından ikinci sırada yer alıyor. Ancak Alman tarafının NATO üyeliğimiz konusunda şüpheleri olduğu da bir gerçek. Almanlarla çok çalışmamız gerekecek. Bu konuda ABD’nin de etkisi olacaktır,” ifadelerini kullandı.
ABD’nin NATO’daki daimi temsilcisi Julianne Smith, yaptığı açıklamada, ittifakın şu ana kadar Ukrayna’ya üyelik teklif etmeye ya da davet etmeye hazır olmadığını doğruladı.
Ukrayna ordusuna silah tedarikine karşı çıkan Macaristan ve Slovakya da bu davete karşı çıkan ülkeler arasında yer alıyor. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Zelenskiy’in “zafer planını” “dehşet verici” olarak nitelendirirken, Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna’nın NATO’ya katılmasının “3. Dünya Savaşı için uygun bir zemin” oluşturacağını belirtti ve böyle bir hamleyi “asla kabul etmeyeceğini” ifade etti.
Kiev’in talebine hızlı yanıt vermek istemeyen, ancak bu konuda sessiz kalmayı tercih eden başka ülkeler de mevcut.
Bir NATO yetkilisi, Belçika, Slovenya ve İspanya’nın ABD ve Almanya’nın arkasına saklandığını, bu ülkelerin sürece dahil olmak istemediğini belirtti.
Aynı yetkili, bu ülkelerin Ukrayna’nın ittifaka davet edilmesini teorik olarak desteklediklerini, ancak sürecin ciddileşmesi durumunda daha açık bir şekilde karşı çıkacaklarını ifade etti.
Bu durum, Ukrayna’nın üyeliğini daha istekli destekleyen Baltık ülkeleri ve Polonya ile bir karşıtlık oluşturuyor.
Fakat yetkililer ne ABD’nin ne de Almanya’nın Ukrayna’nın NATO’ya katılımını prensipte reddetmediğini vurguladı. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, bu sürecin ancak savaş sona erdikten sonra mümkün olacağını belirtiyor, ancak Moskova’yı kışkırtmamak için bir zaman çizelgesi sunmuyor.
Beyaz Saray’dan üst düzey bir yetkili, çoğu Avrupa başkentinin de kısa vadede Ukrayna’nın NATO üyeliğini desteklemeyeceğinden emin olduklarını ifade etti.
Yetkili, Kiev’in öncelikle yolsuzlukla mücadeleye yönelik reformları hayata geçirmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Öte yandan Ukrayna Devlet Başkanlığı, Politico‘nun haberine hızlı bir tepki gösterdi. Devlet Başkanlığı sözcüsü Sergey Nikiforov, UNIAN ajansına verdiği demeçte, haberde sunulan bilgilerin gerçeği yansıtmadığını söyledi.
Nikiforov, “Bu söylentiler, Ukrayna’nın üyeliğinin ittifak üyeleri arasında geniş bir desteğe sahip olmadığı izlenimi yaratmak isteyenlerin işine yarıyor,” diye konuştu.
Aksine Nikiforov’a göre “mutlak çoğunluk” Ukrayna’nın üyeliğini desteklerken, geri kalanlar için “aktif savunuculuk çalışmaları devam ediyor.”
Daha önce Le Monde gazetesinin kaynakları, ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in başkanlık seçimlerini kazanması durumunda, Biden’ın geçiş döneminde Ukrayna’nın NATO’ya davet sürecini başlatabileceğini öne sürmüştü.
