Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, savaşın gidişatına ve Rusya ile olası müzakerelere ilişkin açıklamalarda bulundu.
The Economist’e konuşan Ukrayna lideri, Kiev’in ‘uzun erimli bir savaşa’ hazırlandığını söyledi. Ukrayna ordusunun karşı saldırısının ‘sadece mütevazi bir ilerleme kaydettiğini’ vurgulayan The Economist, batılı liderler Ukrayna’yı ‘sonuna kadar destekleyeceklerini’ söyleseler de, Zelenski’nin bazı ortaklarında bir ‘ruh hali değişimi’ yakaladığını aktarıyor. Ukraynalı lider, “Sizinleyiz,” diyenleri ‘şu anda burada görmediğine’ işaret ediyor.
Makalede, “[Zelenski] Hayal kırıklığını ifade eden bir jestle ellerini açıyor. Bazı ortaklar Ukrayna’nın savaş alanında yaşadığı son zorlukları Rusya ile müzakerelere zorlamak için bir neden olarak görebilir. Fakat ‘Putin de aynı şeyi gördüğü için bu kötü bir an.’” deniyor.
Putin’in hesaplarına rağmen Rusya’nın kendisinin de kırılgan olduğunu savunan Zelenski, “[Putin] uzun savaşta kaybedeceğini anlamıyor. Çünkü [Rusların] %60 ya da %70’inin onu desteklemesi önemli değil. Hayır, ekonomisi kaybedecek,” iddiasında bulunuyor. Zelenski’ye göre Putin’in otoritesi gittikçe daha da zayıflayacak.
Ukrayna liderine göre Trump Putin’e destek vermez
Öte yandan Ukrayna lideri aynı zamanda batının ekonomik desteğini çekmeye başlaması halinde ülkesinin karşı karşıya kalacağı risklerin de farkında görünüyor. Zelenski, “Ukrayna’nın yanında olmazsanız Rusya’nın yanında olursunuz, Rusya’nın yanında olmazsanız Ukrayna’nın yanında olursunuz. Ve eğer ortaklar bize yardım etmezse, bu Rusya’nın kazanmasına yardım edecekleri anlamına gelir. İşte bu kadar,” diyor.
The Economist’e göre, batılı müttefiklerinin birçoğunun (Amerika dahil) gelecek yıl seçimlere gideceğini göz önünde bulunduran Zelenski, özellikle de cephede kayda değer bir ilerleme kaydedilmediği takdirde desteğin sürdürülmesinin zor olacağının farkında.
Zelenski, 2024 ABD Başkanlık seçimlerinde, Putin’in Donald Trump’ın kazanmasına yatırım yapmasının da gerçekçi olmadığını düşünüyor. Ukraynalı lider, Trump’ın Putin’i ‘asla desteklemeyeceğine’ inanıyor çünkü ona göre “Güçlü Amerikalılar böyle yapmaz.” Zelenski, “Afganistan, Bölüm 2 mi istiyorlar?” diye sorarak Joe Biden’ın yeniden seçilmesi halinde rotayı değiştirmeyeceğini düşünüyor ve Avrupa Birliği’nin sadece yardım sağlamaya devam etmekle kalmayıp, bu yıl Ukrayna’nın birliğe katılım sürecine ilişkin müzakereleri başlatacağını umuyor.
Cephede son durum
Moralleri yüksek tutmanın ‘çok önemli’ olduğunu düşünen Zelenski, bu nedenle cephe hattındaki sınırlı ilerlemenin bile çok önemli olduğunu söylüyor. Ukraynalı askerlerin Zaporijya bölgesindeki üç ana savunma hattından ilkini deldiğini ileri süren Ukrayna Devlet Başkanı, büyük bir ilerlemenin hala mümkün olduğu konusunda ısrarlı ve “Onları güneyden itersek kaçacaklardır,” iddiasında bulunuyor.
“Geniş çaplı savaşın ilk günlerinde sürekli geri püskürtüldük. Her gün. Bazı şehirleri, yüzlerce köyü aldılar,” itirafında bulunan Zelenski, ordunun ilerlemelerini ‘stratejik bir atılıma dönüştürmek’ gibi zorlu bir görevle karşı karşıya olduğunun farkında.
Zelenski, batıda karşı taarruzun yavaşlığına ilişkin iddialara cevaben, bu durumun ‘yüksek tehlike seviyesini’ yansıttığını söylüyor. Zelenski’ye göre Ukrayna daha fazla asker gönderme tavsiyesine uysaydı binlerce askerini kaybedebilirdi.
Askeri durum konusunda ihtiyatlı konuşan Ukrayna lideri, ‘zaferin yarın ya da yarından sonraki gün’ gelmeyeceğini söylüyor. Rusya ordusunun ‘çok sayıda insan’ kaybettiğini ve Ukrayna’nın ilerleyişini durdurmak için yedeklerini yeniden konuşlandırdığını ileri süren Zelenski, “Bu kaybettikleri anlamına geliyor,” iddiasında bulunuyor.
Müzakere kapısını kapattı
‘Rusya ile uzlaşma’ fikrini tamamen reddeden Zelenski, savaşın ‘Rusya Ukrayna topraklarında kaldığı sürece’ devam edeceğini söylüyor.
Rusya Devlet Başkanı’nın, Rusya’nın sınırlarında (örneğin Gürcistan’da) ‘dondurulmuş çatışmalar’ yaratarak ‘Sovyetler Birliği’ni yeniden kurma’ hedefini güttüğünü ileri süren Zelenski, “Kremlin’deki adamla konuşmayı tercih edenler kendilerini kandırıyorlar,” diyor.
Zelenski’ye göre, “Hata diplomasi değil. Hata Putin ile diplomasi yapmak. O sadece kendisiyle pazarlık yapıyor.”
Batıya ‘sığınmacı’ tehdidi
Ukrayna’ya yapılan yardımların kesilmesinin yalnızca savaşı uzatacağını öne süren Zelenski, bu durumun batı için de ‘kendi arka bahçesinde’ riskler yaratacağı uyarısında bulundu.
Avrupa ülkelerindeki milyonlarca Ukraynalı mültecinin ‘ülkelerinin terk edilmesine nasıl tepki vereceklerini’ tahmin etmenin mümkün olmadığını savunan Zelenski, Ukraynalılar’ın genel olarak ‘iyi davrandıklarını’ ve kendilerini barındıranlara ‘çok minnettar’ olduklarını söylüyor ama üstü örtülü bir tehditte de bulunuyor: “Bu insanları ‘köşeye sıkıştırmak’ Avrupa için ‘iyi bir hikaye’ olmayacak,” diyor.
Zelenski ayrıca, hem cephedeki kayıplar, hem de iktisadi zorluklar nedeniyle ülkenin ‘tamamen askerleştirilmiş bir ekonomi’ye ihtiyaç duyabileceğini de sözlerine ekliyor.
