ABD ve İsviçre’den mali bilgi paylaşımı için kritik anlaşma

ABD ve İsviçre, yaptırım rejimlerinin uygulanmasında işbirliğini artırmak ve hassas mali bilgileri paylaşmak üzere mutabakat zaptı imzaladı. Anlaşma, özellikle Rus müşteriler için bankacılık işlemlerinde daha sıkı denetimlere yol açabilir.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İsviçre, yaptırım rejimlerinin hayata geçirilmesi alanında işbirliğini genişletmeyi hedefleyen mutabakat zaptını imzaladı.

ABD Hazine Bakanlığına bağlı Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi’nin (OFAC) internet sitesinde yayınlanan belge, Amerikan kurumu ile İsviçre Devlet Ekonomi Sekreterliği (SECO) arasındaki anlaşmaları kayıt altına aldı.

Taraflar, hassas bilgileri değiş tokuş etmeyi, soruşturmaları koordine etmeyi, ortak eğitimler düzenlemeyi ve yaptırım kontrolünün etkinliğini artırmak için diğer önlemleri uygulamayı taahhüt ediyor.

Mutabakat zaptında, yaptırımların her iki ülkenin dış politikası ve ulusal güvenliği için önemli bir araç olmaya devam ettiği ve uygulanmalarının yakın koordinasyon gerektirdiği vurgulandı.

OFAC, daha önce 13 Ocak 2025 tarihinde İngiltere’nin Mali Yaptırımları Uygulama Ofisi (OFSI) ile benzer bir anlaşma imzalamıştı.

Mutabakat zaptında, tarafların değiş tokuş etmeyi planladığı özel, gizli veya hassas bilgilere (private, confidential or sensitive information) özel önem atfediliyor.

Frank Media‘ya konuşan Delcredere avukatlık bürosundan Dariya Bilyk, Amerikan hukukuna göre bu tür bilgilerin Mahremiyet Yasası (Privacy Act) ve Ticari Sırlar Yasası (Trade Secrets Act) ile korunan verileri içerdiğini açıkladı.

Bilyk, bunların müşteri hesapları ve işlemleri, varlıkların mülkiyet yapısı ve nihai faydalanıcılara ilişkin bilgiler olabileceğini belirtti.

İsviçre hukukunda da benzer bir yaklaşımın, Uluslararası Yaptırımlar Federal Yasası’nın (Ambargo Yasası) 3. Maddesinde yer aldığına dikkat çeken Bilyk, bu yasanın yaptırım politikasının uygulanması amacıyla yetkili makamlar arasında bu tür verilerin aktarılmasına açıkça izin verdiğini ifade etti.

Dariya Bilyk, “Bu nedenle, mutabakat zaptının söz konusu yasalara yaptığı atıflar dikkate alındığında, ‘özel/gizli/hassas’ bilgi ifadesiyle, genellikle yasalarla korunan ancak yaptırımlara uyumun izlenmesi sırasında ilgili olan müşteri ve operasyonlarına dair bilgilerin kastedildiği anlaşılmalıdır,” diye değerlendirdi.

Bu tür bilgilerin değişimi kesinlikle ulusal mevzuat çerçevesinde gerçekleşecek olsa da Dariya Bilyk’e göre anlaşma, yaptırımlarla ilgili önemli bilgilerin daha hızlı bir şekilde aktarılmasına olanak tanıyor.

Daha önce bankacılık sırrı ve bürokratik prosedürler nedeniyle bu tür süreçler uzayabilirken, şimdi hesaplar, mülkiyet yapısı, Rusya’nın dondurulan varlıkları ve şüpheli işlemler hakkındaki veriler, yaptırım risklerine dair işaretler bulunması hâlinde OFAC ve SECO arasında doğrudan gönderilebilecek.

Hukukçuya göre, Rus müşteriler için bu tür bir işbirliğinin güçlendirilmesi, yabancı finans kurumları tarafından daha fazla dikkat ve ihtiyatla karşılanmalarına yol açabilir.

Dariya Bilyk, “Bankaların, Rusya Federasyonu’ndan müşterilerin bağlantılarını ve operasyonlarını yaptırım riskleri açısından daha da titizlikle kontrol etmesi, ek bilgi ve teyitler talep etmesi bekleniyor. Yaptırımları delme girişimlerine dair en ufak bir şüphe durumunda, kurumlar işlemleri askıya alabilir veya reddedebilir, ayrıca yeni hesap açmayı da reddedebilirler,” dedi.

Bir banka veya düzenleyici kurum, müşterinin işlemlerinin yaptırımların delinmesiyle bağlantılı olduğundan şüphelenirse, SECO derhal OFAC’a fonların kaynağı veya şirketin faydalanıcıları gibi gerekli verileri iletebilecek.

Dariya Bilyk, sözlerini şöyle tamamladı: “Sonuç olarak, İsviçre —ve daha geniş anlamda Batı— bankalarındaki Rus mevduat sahipleri ve iş insanları daha sıkı bir denetime tabi tutulacak, bu da yaptırım risklerine dair en ufak bir belirtide ek kontrollere, işlemlerde gecikmelere ve hatta hizmet reddine yol açabilir.”