Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

AB’den Kosova ve Sırbistan’a eleştiriler

Yayınlanma

Kosova ile Sırbistan arasında imzalanan Ohri anlaşmasının birinci yıldönümü öncesinde Avrupa Komisyonu her iki tarafın da yükümlülüklerini yerine getirmemesinden yakınırken, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Priştine’nin Avrupa Konseyine katılmasına karşı olduğunu yineledi.

Geçtiğimiz mart ayında imzalanan Ohri Anlaşması ve ekinin iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin önünü açması gerekiyordu.

AB’nin baş diplomatı Josep Borrell’in pazar günü yayınlanan açıklamasında, “AB’nin kolaylaştırıcılığını üstlendiği Diyalog sürecinde taraflar ilk kez ilişkilerin normalleştirilmesi sürecinin yörüngesini belirleyen net parametreler üzerinde mutabakata varmışlardır. Bu Anlaşma ve uygulanması, her iki ortağın da geleceğinin Avrupa Birliği’nde olduğunu açıkça gösterecektir,” denildi.

Son aylarda gerilim arttı

Bununla birlikte, o tarihten bu yana, üç Kosovalı polis memurunun Sırbistan tarafından kaçırıldığı iddiası ve Belgrad destekli Kosovalı Sırp siyasi partisi Sırp Listesinin eski başkan yardımcısı Milan Radoicic tarafından 24 Eylül’de Banjska’da gerçekleştirilen ve AB tarafından ‘terör saldırısı’ olarak adlandırılan olayla gerginlik tekrar alevlendi.

Açıklamada, “AB’nin ve daha geniş anlamda uluslararası toplumun çabalarına rağmen, hem Kosova hem de Sırbistan’ın anlaşma kapsamında kabul ettikleri yükümlülükleri uygulama konusunda bugüne kadar çok sınırlı bir ilerleme kaydetmiş olması talihsizliktir,” denildi.

Vucic’in reddetmesi nedeniyle anlaşma imzalanmazken, AB tarafı anlaşmanın uluslararası hukuk çerçevesinde imzalar hariç bütünüyle bağlayıcı olduğunda ısrar ediyor.

Belgrad: Kosova Sırbistan’ın parçası olarak kalacak

Aralık ayında Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic Komisyon’a bir mektup yazarak Belgrad’ın anlaşmaların yükümlülüklerine ve koşullarına uymayacağını resmen teyit etmişti.

Brnabic, diğer hususların yanı sıra, Sırbistan’ın Kosova’nın herhangi bir BM örgütüne üyeliğini veya bağımsızlığını ima edebilecek herhangi bir başka faktörü kabul etmeyeceğini söyledi.

Mektupta ayrıca Sırbistan’ın anlaşmaların hiçbir şekilde yasal bağlayıcılığı olmadığı ve Kosova’nın Sırbistan’ın bir parçası olarak kalacağı yönündeki tutumu da yer aldı.

Kosova Başbakanı Albin Kurti, en son Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Toplantısında olmak üzere, birçok kez Vucic’den anlaşmayı imzalamasını istemiş ancak reddedilmişti.

Borrell’den liderlere: Bu fırsatı kaçırmayın

Borrell, açıklamasının devamında, “Uygulama eksikliği sadece tarafların Avrupa entegrasyonunu tehlikeye atmakla kalmıyor, aynı zamanda güvenilir ve inanılır ortaklar olarak itibarlarına da zarar veriyor,” dedi.

Borrell, ülkelerin ‘krizler ve gerilimlerden oluşan kısır döngüyü’ kırarak vatandaşlar ve bölge için ‘daha parlak bir geleceği’ de içeren ‘yeni bir Avrupa dönemine’ geçmeleri için ‘son tarihler’ olduğunu da sözlerine ekledi.

AB diplomatı, “Kosova ve Sırbistan liderlerinin daha fazla gecikme olmaksızın uygulamada ilerleme kaydederek sorumluluk, vizyon ve liderlik göstermelerini bekliyoruz. Bu kaçırılmaması gereken bir fırsattır,” dedi.

Vucic ‘kandırıldığını’ ileri sürdü

Anlaşmanın bir parçası da Sırbistan’ın Kosova’nın uluslararası örgütlere üyeliğine engel olmamasıydı, fakat pazar günü Vucic buna muhalefetini yineledi.

Avrupa Komisyonunu kendisine yalan söylemekle suçlayan Vucic, ülkesinin diyaloga yaklaşımını değiştireceğini de sözlerine ekledi.

Vucic, “Nasıl kandırıldığımızı, bazı sözde dostların bize nerede ve nasıl yalan söylediğini ve daha pek çok şeyi açıklayacağım ve bunun Kosova’nın Avrupa Konseyi üyeliğiyle ilgisi var,” dedi.

ABD’den Kosova’ya eleştiri gelmişti

Geçtiğimiz günlerde ABD’nin Batı Balkanlar Temsilcisi Gabriel Escobar, Kosova’nın Strazburg merkezli insan hakları kurumuna katılmadan önce yapması gereken işler olduğunu belirten yorumları nedeniyle eleştirilmişti.

Birçok Avrupalı siyasetçi sosyal medyada, Kosova’nın örgüte üyeliği konusunda ülkelerinin söz sahibi olmadığını ve ABD’nin ölüm cezasını uyguladığı için üyeliğe bile uygun olmadığını belirtti.

Bu arada Avrupa Komisyonunun Banjska saldırısıyla ilgili harekete geçmesi için çağrılar devam ediyor. Kosova, ilgili AB kurumlarına nihai bir rapor sunduğunu savunurken, AB’nin dış ilişkilerden sorumlu baş sözcüsü Peter Stano, ‘nihai bir resmi rapor’ alınmadığını söyledi.

DİPLOMASİ

İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan Moskova’da

Yayınlanma

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelerek iki ülkenin nükleer santral anlaşmalarını tamamlayabileceğine inandığını belirtti. Görüşme sırasında, savunma işbirliğini de içeren kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile bugün Moskova’da yaptığı görüşmede, İran’da bir nükleer santral inşasına yönelik anlaşmaların tamamlanabileceğine inandığını belirtti.

Görüşme, savunma alanında daha yakın işbirliğini içeren stratejik ortaklık anlaşmasının imzalanmasından önce gerçekleşti.

Putin, temmuz ayında cumhurbaşkanlığı görevine gelen Pezeşkiyan’ı Kremlin’de ağırlamış ve “İşbirliğimizin tüm alanlarını görüşeceğiz ve kapsamlı bir stratejik ortaklık anlaşması imzalayacağız,” demişti.

Putin, “Bu anlaşma üzerinde uzun süredir çalışıyoruz ve bu çalışmaların tamamlanmasından çok memnunum,” diye eklemişti.

Aynı zamanda Rusya lideri, söz konusu anlaşmanın ticaret ve iktisadi ilişkileri daha da güçlendirmesi gerektiğini vurgulamıştı.

İran-Rusya ilişkilerinde yeni dönem

Rusya, Ukrayna’da İran yapımı insansız hava araçlarını geniş çapta kullanıyor ve ABD, eylül ayında Tahran’ı Rusya’ya balistik füze sağlamakla suçladı.

Tahran bu iddiaları reddederken, Kremlin İran füzeleri aldığını doğrulamasa da “hassas alanlarda” işbirliği yaptığını kabul ediyor.

Rusya’nın geçmişte İran’a S-300 hava savunma sistemleri sağladığı biliniyor ve İran medyasında, S-400 gibi daha gelişmiş sistemler ve Rus savaş uçakları satın alma isteği sıkça dile getiriliyor.

Pezeşkiyan, BRICS Zirvesi sırasında Kazan’da Putin ile bir araya gelmiş, Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ile de ulaşım, enerji, eğitim, turizm ve kültür alanlarında işbirliğini derinleştirme konularını görüşmüştü.

Ayrıca İran’ın petrol sektörüne yönelik Batı yaptırımları da ele alınması bekleniyor.

Rusya, İran’ın ilk nükleer santrali olan ve 2013’te faaliyete geçen Buşehr santralini inşa etti. Aynı zamanda iki ek reaktör için de anlaşmalar bulunuyor.

Rusya ve İran liderlerinden ticaret ve savunma işbirliğinde yeni adımlar

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Çin Başkan Yardımcısı Han Zheng Trump’ın yemin törenine katılacak

Yayınlanma

Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Zheng, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın pazartesi günü Washington’da yapılacak yemin törenine katılacak. İlk kez üst düzey bir Çinli lider ABD’de böyle bir etkinlikte hazır bulunacak.

Çin Dışişleri Bakanlığı duyuruyu cuma sabahı, yemin töreninden üç gün önce yaptı.

Kasım ayında basında çıkan haberlere göre Trump, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ‘i törene katılmaya davet etmişti.

Bakanlık, “Diyalog ve iletişimi geliştirmek, farklılıkları uygun şekilde yönetmek, karşılıklı yarar sağlayan işbirliğini genişletmek, istikrarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir bir Çin-ABD ilişkisini ortaklaşa sürdürmek ve iki ülkenin birbiriyle iyi geçinmesi için doğru yolu bulmak için yeni ABD hükümetiyle birlikte çalışmaya hazırız” dedi.

Pekin’deki Renmin Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Diao Daming, yabancı bir devlet başkanının yemin törenine özel bir elçinin katılmasının Çin’in diplomatik uygulamalarına uygun olduğunu ancak bu kez üst düzey bir liderin gönderilmesinin Çin’in ABD ile ilişkilerin istikrara kavuşturulmasına verdiği önemi yansıttığını söyledi.

South China Morning Post’a konuşan Diao, “Bu Çin’in Çin-ABD ilişkilerinin istikrara kavuşturulmasına verdiği büyük önemi yansıtıyor. İlişkilerin bir sonraki aşaması için iyi bir başlangıç noktası oluşturuyor ve Çin ile ABD arasında daha fazla etkileşime katkıda bulunacak” dedi.

Daha önce Çin mallarına yüzde 60’a varan ek gümrük vergileri uygulama tehdidinde bulunan Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü öncesinde dünyanın ikinci büyük ekonomisine nasıl yaklaşacağı konusunda spekülasyonlar sürüyor.

Trump bu ay yaptığı açıklamada Xi ile temsilcileri aracılığıyla görüştüğünü ve “muhtemelen çok iyi anlaşacaklarına” inandığını söyledi.

Bu arada Çin de geçtiğimiz haftalarda yeni yönetime yönelik politikasının tonu hakkında bazı işaretler verdi. Aralık ayında Xi “diyaloğu sürdürmek” istediğini söylerken, bir gümrük vergisi ya da teknoloji savaşının “kazananı olmayacağı” uyarısında bulundu.

Çin’in en üst düzey diplomatı Wang Yi de “Çin ve ABD birbirleriyle işbirliği yaptıkları sürece birlikte pek çok büyük iş başarabileceklerini” söyledi.

Pazartesi günü Komünist Parti’nin yayın organı People’s Daily’de yer alan bir yorumda, yeni yönetime açık bir mesaj olarak “her iki ülke ve dünya için sorumlu eylemler” çağrısında bulunuldu ve Çin-ABD işbirliği pastasının “daha da büyütülebileceği” belirtildi.

Bazı gözlemciler daha önce Trump’ın ikinci döneminin ilk 100 gününün Çin yönetiminin Trump’la temas kurması ve gerilimin bir anda tırmanmasını önlemesi için önemli bir fırsat penceresi olabileceğini öne sürmüştü.

Han yabancı devlet törenlerinde Çin’i temsil ediyor

Han son yıllarda bir dizi yabancı devlet töreninde Çin’i temsil etti. Ekim ayında Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto’nun Jakarta’daki yemin törenine Xi’nin özel temsilcisi olarak katıldı ve Kral Charles’ın taç giyme töreninde de hazır bulundu.

Washington’da 1874 yılına kadar uzanan kayıtlar, yabancı devlet başkanları ve diplomatların katılımı yaygın olmasına rağmen, Pekin’in de benimsediği bir uygulama olarak, hiçbir yabancı devlet başkanının ABD başkanlık yemin törenine katılmadığını gösteriyor.

2009 yılında dönemin ABD Büyükelçisi Zhou Wenzhong, Çin hükümetinin temsilcisi olarak Barack Obama’nın yemin törenine katılmıştı. Zhou’nun halefi Cui Tiankai 2021 yılında Joe Biden’ı göreve başlaması dolayısıyla tebrik etmiş ancak törene katılıp katılmadığını belirtmemişti.

Ancak Trump’ın göreve başlama töreni, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin de aralarında bulunduğu konuklarla küresel bir etkinliğe dönüşüyor.

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ve Japon mevkidaşı Takeshi Iwaya da törene katılacaklarını teyit ettiler.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Rusya ve Vietnam, askeri işbirliği planı üzerinde anlaştı

Yayınlanma

Rusya ve Vietnam, 2025 yılı için askeri işbirliği planını Moskova’daki savunma işbirliği toplantısında kabul etti. Ayrıca, iki ülke liderleri, iktisadi, kültürel ve teknolojik alanları kapsayan uzun vadeli işbirliği anlaşmaları imzaladı.

Moskova’da düzenlenen Rusya-Vietnam savunma işbirliği çalışma grubu toplantısında, 2025 yılı için askeri işbirliği planı onaylandı ve uygulanma süreci belirlendi.

Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Askeri kurumlar arası diyaloğun güçlendirilmesi ve her iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında karşılıklı fayda sağlayan bağların artırılması yönünde karşılıklı bir tutum vurgulandı,” ifadeleri yer aldı.

Geçen günlerde Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ve Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, Hanoi’de bir araya gelerek 2030 yılına kadar kapsamlı işbirliği planını içeren bir bildiriyi imzaladı.

Ayrıca, Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Vietnam Bilgi ve İletişim Bakanlığı arasında radyoelektronik sanayi ve dijital teknolojiler alanında bir anlayış memorandumu, kültürel işbirliği programı ve diğer belgeler üzerinde mutabakata varıldı.

Putin’i ağırlayan Vietnam, ‘bambu diplomasisi’ni sürdürmeye çalışıyor

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English