Analistler, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’in sınır ötesi e-ticaret devlerine fayda sağlayan uzun süreli bir gümrük vergisi muafiyetini kaldırmasının, şirketlerin kendisinden çok Amerikalı tüketicilere – özellikle de düşük gelirlilere – zarar vereceğini söyledi.
Değeri 800 ABD dolarından az olan paketlerin ABD’ye gümrüksüz girmesini sağlayan “de minimis” muafiyeti, Trump tarafından 1 Şubat’ta imzalanan ve Çin mallarına uygulanan gümrük vergilerini %10 oranında artıran kararnamenin bir parçası olarak kaldırıldı.
Vergi boşluğu, Çin’in sınır ötesi e-ticaret sektörünün büyümesinde büyük rol oynadı, çünkü doğrudan ABD’li tüketicilere küçük gönderiler gönderen satıcılar ABD ithalat vergilerinden ve gümrük kontrollerinden kaçınabiliyordu.
ABD Gümrük ve Sınır Koruması’na göre, son on yılda de minimis muafiyeti kapsamında ABD’ye giren sevkiyat sayısı yüzde 600’den fazla artarak 2015 mali yılında yaklaşık 139 milyondan 2023 mali yılında 1 milyarın üzerine çıktı.
Kongre Araştırma Servisi’nin geçen hafta yayınladığı bir rapora göre, 2018-2021 yılları arasında ABD, Çin’den tahmini 228,3 milyar ABD doları – 79,3 milyar doları Hong Kong’dan olmak üzere – de minimis sevkiyatı aldı ve bu rakam ABD’nin toplam de minimis ithalatının üçte ikisinden fazlasını oluşturdu.
Muafiyetin kaldırılması, Shein, Temu ve diğer Çinli sınır ötesi e-ticaret oyuncularının mallarının artık ABD’nin Çin ithalatına uyguladığı vergilere tabi olacağı anlamına geliyor – ki bu vergiler bazı sektörlerde halihazırda yüzde 20’den fazla ve Trump’ın son kararnamesinin ardından yüzde 10 daha artacak.
ABD hanehalkı olumsuz etkilenecek
Ancak analistler, Çin’in e-ticaret oyuncularının, iş operasyonlarını ayarlayarak etkilerini hafifletebilecekleri için bu değişikliği atlatmaya hazır olduklarını söyledi.
Pekin merkezli düşünce kuruluşu Çin ve Küreselleşme Merkezi’nin başkan yardımcısı Victor Gao, South China Morning Post’a yaptığı değerlendirmede, “ABD’nin kısıtlamalarının sınır ötesi e-ticareti öldüreceğini sanmıyorum, ancak daha zahmetli olacak” dedi. “Maliyet tüketiciler tarafından karşılanacak ve hikayenin üzücü kısmı da bu” diye ekledi.
Singapur’daki ISEAS-Yusof Ishak Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Jayant Menon, “Bu muafiyetin kaldırılmasının gerçek bir etkisi olacaktır,” dedi. “Bence bu, Temu ve Shein gibi Çinli e-ticaret firmalarının önemli rekabetiyle karşı karşıya kalan Amazon gibi şirketler tarafından zorlanıyordu. Bir anlamda oyun alanını eşitliyor” değerlendirmesini yaptı.
Ancak Menon, bu politikanın en büyük mağdurlarının ucuz Çin mallarından faydalanan ABD’li hanehalkları olacağını da sözlerine ekledi. “Bunun tek yapacağı, bazı insanları gelirden mahrum bırakarak ABD’deki tüketici refahını azaltmak olacak” dedi.
Temu ve Shein gibi platformlar, 8 dolarlık halılardan 28 dolarlık kışlık ceketlere kadar bir dizi bütçe dostu ürün sunarak son yıllarda ABD’de son derece popüler hale geldi.
Çin gümrük verilerine göre, geçen yıl Çin’in sınır ötesi e-ticaret ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 42 artarak 93,58 milyar ABD dolarına ulaştı. Sınır ötesi e-ticaret sevkiyatları şu anda ülkenin en büyük ikinci ihracat kategorisi konumunda.
Oregon’daki Willamette Üniversitesi’nde ekonomist olan Liang Yan, de minimis hükmünün kaldırılmasının en çok düşük gelirli hanehalklarını etkileyeceğini çünkü bu hanehalklarının Çin’den gelen düşük maliyetli ürünlere bel bağladığını söyledi.
“Bu e-ticaret, depolama ve teslimat gibi çok sayıda hizmet işi yarattı. ABD’li işletmeler ve tüketiciler de bu hükmün kaldırılmasından olumsuz etkilenecektir” dedi.
Bu arada bazı analistler, küçük paketler dünya çapında gümrük vergilerinden kaçınmak için sıklıkla kullanıldığından, bu hamlenin Dünya Ticaret Örgütü kurallarına aykırı olabileceğine dikkat çekti. Milyonlarca küçük gönderiden gümrük vergisi tahsil etmenin de gümrük yetkilileri için maliyetli olacağını eklediler.
Ticaret savaşı kızışıyor: Çin’den Trump’ın gümrük vergilerine misilleme