ASEAN Genel Sekreteri Kao Kim Hourn Nikkei Asia’ya verdiği demeçte, ASEAN’ın önümüzdeki yıl sınır ötesi e-ticaret ve diğer dijital hizmetlere ilişkin kuralları belirleyen bölge çapında bir çerçeveyi sonuçlandırmayı planladığını söyledi.
ASEAN üyesi ülkeler, güvenli bir çevrimiçi ortam yaratarak bölge genelinde dijital işletmeleri güçlendirmek amacıyla 2023 yılında Dijital Ekonomi Çerçeve Anlaşması (DEFA) müzakerelerine başladı.
Kim Hourn çarşamba günü Tokyo’da verdiği bir mülakatta DEFA’nın “umarım… önümüzdeki yıla kadar sonuçlanır. Bu çok önemli. Eğer nihai bir anlaşmaya varabilirsek, bu ASEAN için mevcut büyümenin bir başka motoru olacak” dedi.
DEFA’nın ana temaları arasında, üyelerin elektronik belgeler ve birlikte çalışabilir süreçlerle ticareti kolaylaştırmayı amaçladıkları dijital ticaret ve daha verimli ve daha adil bir ortam yarattıkları sınır ötesi e-ticaret yer alıyor. Genel Sekreter ASEAN ülkelerinin aynı zamanda “büyük veri, veri akışı, gizlilik ve siber güvenlik” konularında da müzakereler yürüttüğünü söyledi.
DEFA’nın bölge için çok önemli olduğunu çünkü ASEAN üyesi 10 ülkenin hepsinin “aynı düzeyde dijital hazırlığa sahip olmadığını”, yani bölge çapındaki kural ve kılavuzların daha az hazırlıklı ülkelerdeki işletmelere yardımcı olacağını vurguladı.
ASEAN’ın gelecek yılki dönem başkanı Malezya, dijital ekonominin büyümesini teşvik etmek üzere bölgeye liderlik etmesi beklenen Başbakan Anwar İbrahim’in kısa süre önce ulusal yapay zeka ajansını faaliyete geçirmesi de dahil olmak üzere ülkenin dijital dönüşümünü agresif bir şekilde hızlandırıyor.
Kim Hourn, çerçevenin önümüzdeki yıl tamamlanması halinde, üye devletler anlaşmayı onaylamak için çalıştıklarından uygulamanın 2026 yılına kadar gerçekleşmeyeceğini söyledi. Süreç tamamlandığında bölgenin daha fazla yatırım, dijital altyapı ve yerel halk için beceri eğitimi beklediğini ekledi.
ASEAN’ın geçen yıl DEFA üzerine yaptığı çalışmada, dijital ekonominin 2030 yılına kadar 300 milyar dolardan neredeyse 1 trilyon dolara çıkmasının öngörüldüğü belirtildi. Ayrıca güvenilir bir kural belirleme çerçevesinin daha da fazla büyümeyi teşvik edeceğini vurguladı. “ASEAN’dan yapılan açıklamada “DEFA’daki ilerici kurallar bu değer katkısını iki katına çıkaracak ve ASEAN’ın dijital ekonomisi için 2 trilyon doların kilidini açacaktır” denildi.
Google, Temasek Holdings ve Bain & Co. tarafından hazırlanan yıllık e-Conomy SEA raporuna göre Güneydoğu Asya’da altı kilit dijital sektör bulunuyor: e-ticaret, gıda dağıtımı, ulaşım, online seyahat rezervasyonları, online medya ve finansal hizmetler.
Görüşme sırasında Genel Sekreter, DEFA’nın etkilerinden pek çok sektörün faydalanacağını ancak e-ticaret ve dijital ödemelerin özellikle umut verici olduğunu belirtti.
Genel Sekreter daha geniş anlamda ASEAN üyesi ülkelerin ASEAN içi ticareti hızlandırdıklarını ve böylece bloğun başlıca ticaret ortaklarının yaşadığı gerilemelere ve diğer dış baskılara karşı daha dirençli, daha güçlü bir ekonomik sistem yarattıklarını belirtti.
Kim Hourn, ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump’ın ticaret politikasının (Trump ithal mallara %10 ila %20 arasında yeni gümrük vergileri getirmeyi vaat ediyor) etkisi sorulduğunda, “Gerçekte ne olacağını bilmiyoruz” dedi. ABD, Çin’den sonra ASEAN’ın en büyük ikinci ticaret ortağı.
Bununla birlikte, ASEAN ve ABD arasında uzun süredir devam eden ortaklıklar olduğunu vurgulayan Kim Hourn, “Kapsamlı stratejik ortaklığımız var” dedi ve ekledi: “Bu, ikili mekanizma aracılığıyla tüm konularda birlikte çalıştığımız anlamına geliyor.”
ABD-Çin ticaret çatışmasından kaynaklanan riskleri en aza indirmek için tedarik zincirlerini çeşitlendiren ASEAN’ın küresel şirketlerin alternatif yatırım yeri ve üretim üssü olma potansiyeliyle ilgili olarak Genel Sekreter, ASEAN’ın potansiyel ihtiyaçları karşılamak için iş ortamını geliştirmeye devam etmesi gerektiğini söyledi. Kim Hourn, “Çekiciliğimizi korumak için çalışmalıyız” dedi.
