Financial Times (FT), ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın, bu ay içinde Çin’e gideceğini yazdı.
FT’nin planları bilen iki kişiye dayandırdığı haberine göre, Blinken’in önümüzdeki haftalarda Pekin’i ziyaret etmesi bekleniyor. Blinken, şubat ayında Pentagon’ın “casus” diye nitelendirdiği, “şüpheli” bir Çin balonunun ABD üzerinde uçmasına yanıt olarak aniden gezisini iptal etmişti.
ABD’li diplomatın ziyareti, Washington ile Pekin arasında üst düzey angajmanı yeniden tesis etmek için yenilenen ilerlemenin bir işareti olarak yorumlanıyor. ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in, kasım ayında Bali’de düzenlenen G20 zirvesinde ilişkiyi istikrara kavuşturma üzerine görüşmelerine rağmen, ikili ilişkiler en kötü seyrini yaşıyor.
Diplomasi atakları
Taraflar son haftalarda bir dizi temasa yeniden başladı. Financial Times geçen hafta CIA direktörü Bill Burns’ün mayıs ayında Pekin’e gizli bir gezi yaptığını duyurmuştu.
Pazartesi günü ise, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Doğu Asya işlerinden sorumlu üst düzey yetkilisi Daniel Kritenbrink ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nin Çin ve Tayvan’dan sorumlu üst düzey yetkilisi Sarah Beran, Pekin’de Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Ma Zhaoxu ile bir araya geldi. Her iki taraf da yaptığı açıklamalarda, ilişkileri geliştirmeye yönelik görüşmelerin “samimi ve verimli” geçtiğini söyledi.
Geçen ay da ABD ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, Çin’in en üst düzey dış politika yetkilisi Wang Yi ile Viyana’da iki günlük görüşmeler yaptı.
ABD’nin ayrıca, ilişkilerde bir ivme yaratmak için Biden ile Xi arasında bir telefon görüşmesi ayarlamaya çalıştığı kaydedildi.
Dışişleri Bakanlığı, Blinken’in yakında Çin’e seyahat edeceğini doğrulamadı ve ziyaretinin “koşullar izin verdiğinde” yeniden planlanacağını söyledi. Çin dışişleri bakanlığı da gezi hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
Ordular arası gerginlik
Diğer yandan iki ülke orduları arasındaki gerilim devam ediyor.
Çin Savunma Bakanı Li Shangfu, Washington’un general üzerindeki yaptırımlarını kaldırmayı reddetmesi nedeniyle geçen hafta Singapur’da düzenlenen Shangri-La Diyaloğu’nda ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin ile görüşmeyi reddetmişti.
Ayrıca güvenlik zirvesi devam ederken, pazar günü ABD, bir Çin savaş gemisini Tayvan Boğazı’nda Kanada donanmasıyla ortak tatbikata katılan bir Amerikan gemisinin önünü kesmekle ve Amerikan gemisini çarpışmadan kaçınmak için yavaşlamaya zorlamakla suçlamıştı. Çin Savunma Bakanı ise ABD’yi “provokasyon” yapmakla ve bölgede “seyrüsefer hegemonyası” kurmakla suçlamıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, pazartesi günü düzenlediği olağan basın toplantısında, “sorun çıkaranın” ve “provokasyonları ilk yapanın” ABD olduğunu ve Çin’in yasa ve yönetmeliklere uygun önlemlerle karşılık verdiğini söylemişti.
