Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Blinken Çin gezisine ‘Amerikan şirketlerine adil davranılması’ çağrısı ile başladı

Yayınlanma

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken perşembe günü, yeni onarılan ilişkileri tehlikeye atabilecek bir dizi tartışmalı konunun gündeme geleceği bir ziyarete başlarken Çin’e Amerikan işletmeleri için eşit bir oyun alanı sağlama çağrısında bulundu.

Blinken’in gezisi, küresel ticaretten askeri iletişime kadar pek çok konuda oluşturulan çalışma gruplarıyla birlikte, iki ülke arasındaki ilişkileri istikrara koyma çabalarında en son üst düzey temas.

Ancak Washington ziyaret öncesi Amerikan şirketlerinin Çin’deki faaliyetleri, Çin’in ihracatı ve üretim kapasitesi konusunda sert eleştiriler yöneltirken, Pekin’in Ukrayna’daki savaşta Rusya’yı destekledi yönündeki “endişelerini” de dile getirdi. Pekin ise, ilkine Washington’ın ticari meseleleri politikleştirmemesi, ikincisine ise Ukrayna’da savaşı körükleyen tarafın Çin değil ABD olduğu şeklinde yanıt verdi.

Bliken’ın ziyareti bu gergin havada başladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller, Blinken’in Şanghay’da Çin’in en üst düzey yetkilisi Chen Jining ile yaptığı görüşmede Çin’in “ticaret politikaları ve piyasa dışı ekonomik uygulamaları” konusundaki endişelerini dile getirdiğini söyledi.

Blinken ayrıca “ABD’nin ÇHC ile sağlıklı bir ekonomik rekabet ve Çin’de faaliyet gösteren ABD’li işçiler ve firmalar için eşit bir oyun alanı istediğini vurguladı.”

Günün ilerleyen saatlerinde yorumlara yanıt veren Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin, olağan bir basın toplantısında “Çin’in her zaman piyasa ilkelerine uygun olarak ekonomik ve ticari işbirliği yürüttüğünü” söyledi.

Wang, “ABD tarafının adil rekabet ilkesine saygı göstereceğini, DTÖ kurallarına uyacağını ve Çin-ABD ekonomik ve ticari ilişkilerinin sağlam ve istikrarlı bir şekilde gelişmesi için elverişli koşullar yaratmak üzere Çin ile birlikte çalışacağını umuyoruz” dedi.

Blinken Şanghay’da bulunduğu sırada iş dünyası liderlerinin yanı sıra New York Üniversitesi’nin yerel kampüsündeki Amerikalı ve Çinli öğrencilerle de görüştü ve kültürlerarası etkileşimin “birbirimizi anlamaya başlamamız için en iyi yol” olduğunu söyledi.

Blinken, mevkidaşı Dışişleri Bakanı Wang Yi ve muhtemelen Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmek üzere cuma günü Pekin’e gidecek. Bu görüşmeler gergin geçebilir.

Blinken tartışmalar eşliğinde Çin’e vardı

Washington ‘bombalıyor’

Blinken Şanghay’a iner inmez Başkan Joe Biden, Çin’in askeri gücüne karşı koymak için 8 milyar doların yanı sıra Tayvan için milyarlarca dolarlık savunma yardımı ve Ukrayna’ya 61 milyar dolarlık yardım içeren nadir bir iki partili yasa tasarısını imzaladı.

Biden ayrıca, yardım mevzuatına bağlı olarak, sahibi Çinli teknoloji firması ByteDance’ın popüler kısa video uygulamasını önümüzdeki dokuz ay ila bir yıl içinde elden çıkarmaması halinde TikTok’u ABD’de yasaklayan ayrı bir tasarıyı da imzaladı.

ABD basınında Blinken’ın, Çin’e, firmalarının Rusya’nın savunma sanayi üssünü yeniden donatmasını ve yeniden tedarik etmesini durdurması için baskı yapacağı yazıldı.

Üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, ayrıntı vermeden gazetecilere yaptığı açıklamada Washington’un ABD ve Avrupa güvenliğine zarar verdiğine inandığı Çinli firmalara karşı “adım atmaya” hazır olduğunu söyledi.

Çin Devlet gazetesi China Daily ise başyazısında “Blinken ve ev sahipleri arasındaki görüşmelerden ne sonuç çıkacağı konusunda büyük bir soru işareti olduğunu” ve her iki tarafın da “büyük ölçüde birbirlerinin arkasından konuştuğunu” belirtti.

“Ukrayna’daki çatışma konusunda, dünya Ukrayna meselesinin Çin ile ABD arasında bir mesele olmadığını ve ABD tarafının bunu bir mesele haline getirmemesi gerektiğini açıkça görebiliyor” denildi.

Diğer devlet medyası da farklılıklar nedeniyle yaşanan gerginliklerin altını çizdi. Devlete ait Xinhua haber ajansında yer alan bir yorumda, “Washington’ın sıfır toplamlı bir zihniyete bağlı kalması ve Çin’i bir tehdit olarak çerçevelemesinden kaynaklanan pek çok düşmanlık devam ediyor” denildi.

DİPLOMASİ

ABD’li senatörler Uluslararası Ceza Mahkemesi yetkilileri ile gizli toplantı yaptı

Yayınlanma

Axios’un aktardığına göre, Cumhuriyetçi ve Demokrat bir grup senatör çarşamba günü Uluslararası Ceza Mahkemesindeki (UCM) üst düzey yetkililerle sanal bir toplantı düzenleyerek Gazze’deki savaş nedeniyle İsrailli liderler hakkında çıkarılması muhtemel tutuklama kararlarına ilişkin endişelerini dile getirdi.

İsrailli yetkililer son iki hafta içinde UCM’nin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve İsrail Savunma Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi hakkında tutuklama emri çıkarmaya hazırlandığından giderek daha fazla endişe duymaya başladı.

Merkezi Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan UCM, 2021 yılından bu yana hem İsrail güçlerinin hem de Filistinli grupların 2014 Gazze savaşına kadar uzanan olası savaş suçlarını soruşturuyor.

Savcılığa göre bu soruşturma 7 Ekim saldırılarını ve o tarihten bu yana Gazze’de devam eden savaşı da kapsayacak şekilde genişletildi.

İsrailli yetkililer, son birkaç hafta içinde İsrail’in ABD’ye, Filistin Yönetimi yetkililerinin İsrailli liderler hakkında tutuklama emri çıkarması için UCM savcısına baskı yaptığına dair bilgiye sahip olduğunu söylediğini aktardı.

İsrail hükümeti Biden yönetimini, UCM’nin İsrailli liderler hakkında tutuklama emri çıkarması halinde Filistin Yönetimi’ne karşı, onun çöküşüne yol açabilecek misilleme adımları atacağı konusunda uyardı.

Axios’un bu hafta başında bildirdiğine göre, UCM’nin olası tutuklama kararları konusu Netanyahu ile Biden arasında geçen pazar günü yapılan telefon görüşmesinde gündeme geldi ve Netanyahu Biden’dan yardım istedi.

Cumhuriyetçi senatörler, Biden yönetiminin karşı çıktığını söylediği tutuklama emirleri konusunda ilerleme kaydetmesi halinde UCM’ye karşı yasa çıkarma tehdidinde bulundu.

İsrailli yetkililer, olası tutuklama kararları konusunda ‘son derece gergin’ olan Netanyahu’nun son günlerde bazı Cumhuriyetçi ve Demokrat senatörlerle görüştüğünü ve onlardan UCM savcısına tutuklama kararı çıkarmaması için baskı yapmalarını istediğini söyledi.

Çarşamba günü senatörler ve üst düzey UCM yetkilileri arasında yapılan toplantı hakkında bilgi sahibi olan kaynaklar, toplantının gizli olduğunu söyleyerek senatörlerin veya UCM yetkililerinin kimliklerini açıklamadı.

Toplantı hakkında bilgi sahibi bir kaynak, senatörlerin Gazze’deki savaşla ilgili UCM soruşturmasının nasıl yürütüldüğüne dair endişelerini dile getirmeleri için bir fırsat olduğunu söyledi.

UCM savcısının ofisinden yapılan açıklamada, “Gizlilik, Savcının çalışmalarının çok önemli bir yönüdür. Bu nedenle, ofisin faaliyetleri ve angajmanlarıyla ilgili ayrıntıları kamuoyu önünde tartışmıyoruz,” denildi.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Xi Jinping’in Avrupa gezisi ticarete odaklanacak

Yayınlanma

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Sırbistan ve Macaristan’a gitmeden önce Fransa’dan başlayarak beş yıl içindeki ilk Avrupa diplomatik turuna çıkmaya hazırlanıyor.

Pazartesi günü Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve davet edilen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile yapacağı görüşmelerin merkezinde ticaret yer alacak. Bu görüşmenin ardından Xi ve Macron ikili görüşmelerde bulunacak.

Xi’nin Paris ziyareti aynı zamanda iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 60. yılına denk geliyor ve Macron’un Pekin ziyaretinden sadece bir yıl sonra gerçekleşiyor. Gündemde ise Avrupa ve Çin arasındaki kısasa kısas ticari eylemler olacak.

Pekin, Avrupa Birliği’nin (AB) yürütme organı olan Avrupa Komisyonu’nun Çin’in elektrikli araç üreticilerine verdiği sübvansiyonlara ilişkin soruşturmasına yanıt olarak ocak ayında Avrupa likörlerine yönelik bir soruşturma başlattı. Paris, Avrupa Komisyonu’nun soruşturmasını desteklediği için Pekin’in tepkisi açıkça Fransa ürünlerini hedef aldı.

Bir düşünce kuruluşu olan Fransız Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nün Çin araştırmaları başkanı Marc Julienne, Nikkei Asia’ya verdiği demeçte, Macron ve Xi’nin iyi geçiniyormuş gibi görünmek isteyeceklerini ancak “gerçekte ilişkilerin önündeki zorlukların giderek arttığını ve fırsat alanlarının giderek küçüldüğünü” söyledi.

Paris, Pekin’i Ukrayna savaşını bitirmek için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin üzerindeki “etkisini” kullanmaya çağırıyor. Çin ve Rusya aralarındaki ilişkiyi “sınırsız” bir ilişki olarak tanımlayan Pekin, Ukrayna savaşı konusunda kendisini tarafsız olarak nitelendiriyor.

Avrupalı ve Fransız şirketler için eşit bir oyun alanı yaratmanın Macron için görüşmedeki bir başka öncelik olacağı ifade ediliyor. Cumhurbaşkanının ofisi bu hafta başında gazetecilere verdiği demeçte, Paris’in Çinli yetkililere, Çinli şirketlerin başka yerlerdeki fiyatların altına inmesini sağlayan hükümet sübvansiyonlarıyla ilgili “güçlü endişelerini” dile getirdiğini söyledi.

Aynı zamanda Fransa’nın Çinli yüksek teknoloji şirketlerinin özellikle elektrikli araç ve batarya üretimine yönelik yatırımlarını memnuniyetle karşıladığı da belirtildi.

‘Samimi ve dostane bir gezi’

Bununla birlikte, cumhurbaşkanının ofisinin gazetecilere ayrıntı vermeden bazı anlaşmaların görüşüldüğünü söylemesinin ardından bazıları Xi’nin gezisi sırasında yatırımların açıklanmasını bekliyor.

Fransa Cumhurbaşkanı’nın sözcülerine göre salı günü Macron ve Xi’nin “samimi ve dostane bir görüş alışverişine olanak tanıyan” daha samimi bir gezi yapması planlanıyor.

İki lider, Macron’un ailesinin geldiği güney Fransa’daki Pireneler’de manzaralı bir dağ geçidini ziyaret edecek. Bu aynı zamanda Macron’a temmuz ayında başlayacak olan Paris Olimpiyatları öncesinde ikonik bir bisiklet noktasını sergileme şansı verecek.

Macaristan ve Sırbistan gündemleri

Yerel medyanın Sırbistan Cumhurbaşkanı’nın basın ofisine dayandırdığı habere göre Xi’nin salı günü Sırbistan’a gitmesi, çarşamba günü Macaristan’a geçmesi ve gezisini cuma günü tamamlaması planlanıyor.

Bu iki ülke Pekin’in sorunlar yaşadığı Avrupa’daki önemli müttefikler. Çin, Sırbistan ve Macaristan’a büyük yatırımlar yaptı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban da Pekin’in blok içindeki gündemlerine yardımcı oldu.

Uzmanlara göre, elektrikli araçlar bu iki ülkede merkezi bir konu olmaya devam edecek. Macaristan önemli bir elektrikli araç batarya üretim merkezi olmayı umuyor. Çin’in elektrikli araç şampiyonu BYD, Avrupa’daki ilk tesisi için bu ülkeyi seçti ve CATL de yerel elektrikli araç üreticilerine tedarik sağlamak üzere batarya fabrikaları geliştiriyor.

Xi’nin Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile görüşmesi, 7 Mayıs 1999’da bir NATO operasyonu sırasında ABD’nin Belgrad’daki Çin Büyükelçiliğini bombalamasının 25. yıldönümüne denk geliyor.

Sırp ve Macar liderler Pekin’in 2023’teki Kuşak ve Yol zirvesine katılan tek Avrupalı devlet başkanlarıydı. Çin, Belgrad’ı Budapeşte’ye bağlayacak bir yüksek hızlı demiryolu da dahil olmak üzere buradaki projelere yatırım yaptı.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Cameron: Ukrayna’nın İngiltere’den aldığı silahlarla Rusya topraklarını vurma hakkı var

Yayınlanma

İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, ziyaret ettiği Kiev’de Reuters‘a verdiği mülakatta Ukrayna’nın Rusya sınırları içindeki hedefleri İngiliz silahlarıyla vurma hakkı olduğunu iddia etti.

Reuters, daha sonra ‘haberin bazı detaylarını gözden geçirirken’ haberin geri çekildiğini açıkladı. Ajans, daha sonra ‘zamanı geldiğinde’ yeni bir versiyon yayımlayacağı sözünü verdi.

Cameron, “Ukrayna bu hakka sahiptir. Rusya, Ukrayna içindeki (hedefleri) vururken, Ukrayna’nın neden kendini savunma ihtiyacı hissettiğini anlamanız lazım,” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Cameron, İngiltere’nin Ukrayna’ya ihtiyaç duyulduğu sürece yıllık 3 milyar pound (3,74 milyar dolar) yardım yapmaya devam edeceği taahhüdünü verdi.

Bakan, “İhtiyaç duyulduğu sürece her yıl 3 milyar pound vereceğiz. Askeri teçhizat tedariki açısından elimizdekileri tamamen tükettik,” değerlendirmesini yaptı.

Cameron, “(Teçhizatın) bir kısmı şu anda ben buradayken Ukrayna’ya ulaşmış durumda,” diye konuştu.

Daha önce Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Moskova’nın Washington’un Kiev’den sadece Rusya’daki enerji tesislerine saldırmayı bırakmasını değil, genel olarak başta yerleşim yerlerine yönelik olmak üzere terör faaliyetlerinden vazgeçmesini talep etmişti.

Peskov’un bu yorumu, Financial Times‘ta yayımlanan ve ABD yönetiminin Kiev’den Rusya’nın enerji altyapısına yönelik saldırıları durdurmasını talep ettiğini belirten bir makaleye yanıt olarak gelmişti.

Ukrayna komandoları Kırım taarruzu için İngiltere’de eğitim alıyor

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English