Lübnan ziyaretini tamamlayan AB baş diplomatı Josep Borrell, İran’ı çatışmaya katılmaya sürükleyebileceğinin ‘tamamen farkında’ olduğu için, Hizbullah’ın İsrail’le savaş peşinde olmadığını söyledi.
Bununla birlikte Borrell, Beyrut’ta EFE’ye verdiği röportajda, Beyrut’ta Hamas liderlerinden Salih el-Aruri’ye yönelik suikastin ardından durumun daha da kötüleştiğini vurguladı.
Aruri suikastinden üç gün sonra Lübnan’a giden Borrell, artan gerilimin, Hizbullah ile İsrail güçleri arasında aylardır süren yoğun sınır ötesi çatışmaların ortasında Lübnan’ı ziyaret etme ihtiyacını ‘güçlendirdiğini’ söyledi.
Borrell, önceden planlanan ziyareti sırasında, Lübnan ile İsrail arasında bir savaşı önleme çabalarının bir parçası olarak Lübnanlı liderlerle üst düzey görüşmelerde bulundu. Diplomat ayrıca Hizbullah’ın parlamento bloğu lideri Muhammed Raad ile de bir araya geldi.
Aruri suikastinden sonra ‘işler daha da çirkinleşti’
Borrell, “Hizbullah’ın savaş peşinde olmadığı ya da daha yoğun ve daha geniş bir savaş peşinde olmadığı sonucuna vardım. Yanlış olmadığını umduğum izlenimim, durumun ciddiyetinin ve İran’ı içine çekebilecek daha büyük bir çatışmanın sonuçlarının tamamen farkında olduklarıdır,” diye ekledi.
AB’nin dış politika şefi, Lübnan’daki durumun ‘kritik’ olduğunu ve Aruri’nin Beyrut’un bir banliyösünde öldürülmesinden sonra ‘işlerin daha da çirkinleştiğini’ kabul etti.
Borrell, “Her eylem bir tepkiye neden olur ve bu da bir başkasına neden olur. Buna tırmanma denir. Birisi frene basmazsa, bir uçurumun kenarında olabiliriz,” diye uyardı.
Borrell’den ‘İsrail-Lübnan müzakereleri’ çağrısı
Borrell, çatışmaların şu anda ‘angajman kuralları dahilinde’ olduğuna inandığını söylerken, Hizbullah ve ‘Direniş Ekseni’ndeki diğer güçlerin Gazze’deki İsrail bombardımanları devam ettiği sürece sessiz kalmasını ‘imkansız değilse de çok zor’ görüyor.
Borrell’in görüşüne göre, gerilimi düşürmeye yönelik diplomatik çabalar, Lübnan ile İsrail arasındaki sınır bölgelerini etkileyen ‘istikrarsızlık faktörlerini’ ele almaya odaklanmalıdır.
Borrell ayrıca, “Bence her şeyi bir kerede ele alan bir müzakere olması gerekecek ve bu mümkün olmalı,” ifadelerini kullandı.
AB’nin en üst düzey diplomatı, bir toprak anlaşmazlığının bir ‘hafta sonu’ içinde çözülmediğini ve Hizbullah’ın güneyde silahsızlanma olasılığı gibi bazı yönlerin ‘şimdi biraz ütopik göründüğünü’ kabul ederek, mümkün olduğunca ‘süreç içinde ilerleme’ çağrısında bulundu.
İsrail hükümetine eleştiriler
Borrell, AB’nin Gazze’de ateşkese destek konusundaki parçalı tutumu nedeniyle Arap dünyasıyla konuşma yeteneğini ‘kaybettiğine’ inanmadığını söyledi ve İsrail’in ‘savaş kurallarına’ saygı duyması gerektiği konusunda ‘başından beri’ ısrar ettiğini hatırlattı.
İsrail hükümetinin bazı üyelerinin açıklamalarını da eleştiren Borrell, “Avrupa’nın müttefiki olan demokratik bir ülkenin hükümetinde, Filistinlilerin kaderi hakkında söyledikleri şeyleri söylemeleri kabul edilemez. Ve İsrail hükümetini eleştirmenin anti-siyonist olmakla suçlanamayacağını anlamalılar,” dedi.
