Vali Gavin Newsom tarafından imzalanan ve eyaletin ruh sağlığı sistemini elden geçirmeye ve büyüyen evsizlik krizini ele almaya yardımcı olacağı iddia edilen yeni bir yasa uyarınca, tedavi edilmemiş akıl hastalığı ve bağımlılık sorunları olan daha fazla Californialı kendi istekleri dışında gözaltına alınabilir ve tedaviye zorlanabilir.
Eyaletin koruyuculuk sistemini yeniden düzenleyen yeni yasa, ‘ağır engelli’ tanımını, tedavi edilmemiş bir akıl hastalığı ya da sağlıksız uyuşturucu ve alkol kullanımı nedeniyle yiyecek ve barınma gibi temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kişileri de kapsayacak şekilde genişletiyor. Yerel yönetimler, bir kişinin yardım almayı reddetmesi halinde mevcut eyalet yasalarının ‘ellerini kollarını bağladığını’ söylüyor.
Yasanın, çoğu evsiz olan, ‘tedavi edilmemiş akıl hastalığı’ veya alkol ve uyuşturucu bağımlılığı olan kişilere yetkililerin bakım sağlamasını kolaylaştırmak için tasarlandığı iddia ediliyor.
Tasarı kısmen eyaletin ‘evsizlik kriziyle’ de başa çıkmayı amaçlıyordu. California’da 171.000’den fazla evsiz bulunuyor ve bu rakam ülkedeki toplam evsiz nüfusun yaklaşık %30’una tekabül ediyor.
Vali Newsom eyaletin akıl sağlığı sisteminde reform yapmak için kendi planını öne sürüyor. Newsom’un, ilçelerin akıl ve davranış sağlığı programlarına ödeme yapma şeklini elden geçirecek ve 10.000 yeni akıl sağlığı tedavi yatağı için 6,3 milyar dolar borç alacak önerisinin önümüzdeki Mart ayında seçmenlerin önüne çıkması bekleniyor.
Newsom Salı günü yaptığı imza duyurusunda, “California, ruh sağlığı sistemimizde büyük bir revizyona gidiyor. Kimsenin açıkta kalmamasını ve insanların ihtiyaç duydukları yardımı ve hak ettikleri saygıyı görmelerini sağlamak için çalışıyoruz,” dedi.
Demokrat Senatör Susan Eggman tarafından kaleme alınan yasa tasarısı, California’nın 56 yıllık akıl sağlığı koruyuculuk yasasını güncellemeye yönelik son girişim. Sistem, mahkemenin bir kişiyi tıbbi tedaviyi kabul edip etmemek ve ilaçları alıp almamak da dahil olmak üzere başka bir kişi için yasal kararlar vermek üzere vasi atadığı bir düzenleme.
Tasarı, mevcut vesayet yasasının en çok ihtiyacı olanlara akıl sağlığı tedavisi sağlamayı zorlaştırdığını söyleyen California Ulusal Akıl Hastalığı Birliği ve California’nın en büyük şehirlerinin belediye başkanları tarafından desteklendi.
Aralarında engelli hakları savunucularının da bulunduğu tasarı karşıtları, yeni yasanın daha fazla insanın hapse atılmasına ve temel haklarından mahrum kalmasına yol açacağından endişe ediyorlar. Ayrıca bir kişiyi tedaviye zorlamanın da ters etki yaratabileceğine de dikkat çekiyorlar.
Eggman, akıl hastalığı olan bir kişiyi kendi isteği dışında alıkoymanın ancak son çare olarak kullanılması gerektiğini söyledi. Yasa, akıl hastalığı ve bağımlılık sorunları olan kişileri cezaevi sistemine göndermeye bir alternatif sağlamayı amaçlıyor.
Eggman verdiği bir röportajda, “Eyalet hapishanelerimiz, ehliyetleri iade edildikten sonra ciddi akıl sağlığı sorunları ve uyuşturucu bağımlılığı sorunları nedeniyle eyalet hapishanelerimizde bulunan insanlarla dolu. Bence bu, en savunmasız olanlarımıza karşı en insanlık dışı muamele şeklidir,” iddiasında bulundu.
