Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Merkezi Haber Alma Teşkilatı (CIA) Şefi William Burns, Rusya Dış İstihbarat (SVR) Şefi Sergey Narişkin ile yaptığı görüşmenin ayrıntılarını paylaştı. Nükleer silahların kullanımı gibi konuları Rus mevkidaşıyla konuştuğunu belirten Burns, “Taktik nükleer silah kullanma planlarına ilişkin açık bir kanıt görmüyoruz” dedi.
“Hindistan ve Çin Rusya’yı etkiliyor”
Amerikan PBS kanalında bir programa katılan CIA Başkanı, Moskova’nın nükleer uyarılarının “korkutma” amacı taşıdığını söyledi. Burns, Çin ve Hindistan liderlerinin nükleer uyarılarının da Moskova üzerinde etki yarattığını öne sürdü. Burns, “Şi Cinping’in ve Hindistan’da Başbakan Modi’nin de nükleer silah kullanımına ilişkin endişelerini dile getirmelerinin çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Bunun Ruslar üzerinde bir etkisi olduğunu değerlendiriyorum,” ifadelerini kullandı.
Rus ve Amerikan istihbarat şefleri 14 Kasım’da Ankara’da Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) ev sahipliğinde görüşmüştü. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov görüşmenin ABD’nin talebiyle yapıldığını açıklamıştı. İkilinin görüşmesini takiben 9 Aralık’ta Rus ve Amerikalı diplomatlar İstanbul’da bir araya gelmişti.
Burns, “Çoğu çatışma müzakerelerle sona erer, ancak bu durumda Rusya’nın ciddiyet göstermesi gerekir, ki bunu göremiyoruz. Bizim değerlendirmemize göre Ruslar gerçek müzakereler konusunda ciddi değiller” diye konuştu.
Çin-Rus ilişkileri “sınırlı” iddiası
CIA Başkanı Çin ve Rusya ilişkilerinde bazı “sınırlar” olduğunu da öne sürdü. Burns’ün yorumuna göre Çin lideri Şi Cinping, Rusya’ya askeri destek vermek konusunda “isteksiz” davranıyor.
Rusya 24 Şubat’taki askeri harekatını Pekin’deki Kış Olimpiyat Oyunları’nın bitmesinin ardından başlatmıştı. Olimpiyat açılış törenlerine Rus lider Vladimir Putin de katılmış ve 4 Şubat tarihinde Şi-Putin ortak deklarasyonu dünyaya ilan edilmişti. Deklarasyonda yer alan “İki devlet arasındaki dostluğun sınırı yoktur,” ifadesi dikkat çekmişti.
“Önümüzdeki 10 yılda çatışma riski artıyor”
CIA Başkanı Burns, ABD’nin küresel çapta giriştiği büyük güç rekabetinde Rusya ve Çin’le yarışın yükseldiğini de dile getirdi. Burns’e göre önümüzdeki 10 yılda çatışma riski artıyor. CIA Başkanı Burns, 2027 yılına kadar Çin’in Taiwan adasında müdahale edebileceğini iddiasında bulundu. Burns, konuya ilişkin, “Çin’in Tayvan’ı kontrol etme, başka bir deyişle birleştirme hırsını ne ben ne de CIA’deki meslektaşlarım bir an bile hafife almayız. Tercihinin bunu güç kullanımı dışında yollarla yapmak olduğu konusunda kamuoyu önünde ısrar etti. Ancak askeri liderliğine 2027 yılına kadar bir savaş başlatmaya hazır olmaları talimatını verdiğini de biliyoruz. Bence dürüstçe cevap vermek gerekirse, önümüzdeki on yıla girdikçe askeri çatışma riski de artıyor” yorumunu yaptı.