Çin’in en üst düzey yasama organı Ulusal Halk Kongresinin (NPC), yıllık genel kurulunun açılış oturumu bugün yapıldı.
Başkent Pekin’deki Büyük Halk Salonu’nda düzenlenen oturuma, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Başbakan Li Qiang, Meclis Başkanı Zhao Leji ve Çin Komünist Partisinin (ÇKP) önde gelen isimleri katıldı.
Kongre’nin 14. döneminin 3. Genel Kurulu’nun açılışının yapıldığı oturumda Başbakan Li Qiang, hükümetin yıllık çalışma raporunu ve bütçe taslağını meclise sundu.
Yüzde 5 büyüme hedefi
Li, Çin ekonomisinin 2025’te yüzde 5 civarında büyümesini hedeflediklerini bildirdi.
Raporda enflasyon hedefini yüzde 2 olarak belirlediklerini aktaran Li, bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranının da yüzde 4 olmasını öngördüklerini kaydetti.
Li, işsizlik oranını ise yüzde 5,5 civarında tutarak, kentlerde en az 12 milyon yeni istihdam yaratmayı amaçladıklarını ifade etti.
Hükümetin çalışma raporu ve taslak bütçe, 11 Mart’taki kapanış oturumunda oylanarak kabul edilecek.
Li konuşmasında, “Yüzyıldır görülmemiş değişimler dünya genelinde daha hızlı bir şekilde ortaya çıkıyor” dedi ve ekledi: “Giderek karmaşıklaşan ve sertleşen dış ortam ticaret, bilim ve teknoloji gibi alanlarda Çin üzerinde daha büyük bir etki yaratabilir.”
Li, “istihdam yaratma ve gelir artışı üzerindeki baskılara” dikkat çekerek “özellikle tüketimin durgun olduğunu” kabul etti ve hane halkı talebini “güçlü bir şekilde artırma” sözü verdi.
Raporda, tüketimi canlandırmak için “özel bir eylem planı” hazırlanacağı bildirildi.
Çarşamba günü açıklanan hedefler büyük ölçüde ekonomistlerin beklentileriyle uyumluydu. Çin ekonomisi 2024 yılında resmi olarak %5 büyüyerek geçen yılki NPC’de belirlenen hedefe ulaştı. Bu, durgun hane halkı tüketimi ve emlak çöküşüyle mücadele etmek için alınan kapsamlı teşvik önlemlerinin ardından geldi.
Li ayrıca, yüksek teknoloji endüstrilerini desteklemeye devam etme ve yatırım verimliliğini artırma sözü verdi.
NPC’ye delege olarak katılan akıllı telefon ve elektrikli araç üreticisi Xiaomi’nin CEO’su Lei Jun, gazetecilere yaptığı açıklamada şirketin son beş yılda araştırma ve geliştirmeye yaklaşık 105 milyar yuan yatırım yaptığını söyledi. Xiaomi’nin “Çin’in imalat sanayisinin gelişiminden faydalanan” bir şirket olduğunu ve “bilimsel ve teknolojik yenilik yoluna bağlı kalmaya devam edeceğini” vurguladı.
Savunma bütçesi
Maliye Bakanlığının Ulusal Halk Kongresi’ne sunduğu bütçe taslağında, savunma harcamalarının bu yıl yüzde 7,2 artışla 1,78 trilyon yuana (250 milyar dolar) çıkacağı belirtildi.
Savunma harcamalarındaki artış, geçen yılın bütçesiyle aynı oranda oldu. Geçen yılki taslak bütçede savunma harcamalarının 2024’te yüzde 7,2 artışla 1,66 trilyon yuana (o günkü kurla 230 milyar dolar) çıkacağı belirtilmişti.
Artış oranı, hükümetin bu yıl için “yüzde 5 civarında” belirlediği ekonomik büyüme hedefini aşıyor.
Çin’in savunma harcamaları Devlet Başkanı Xi Jinping’in göreve geldiği 2013’ten bu yana her yıl büyüme oranının üzerinde artış gösterdi ve 10 yılda iki kattan fazla arttı. Yine de bu bütçe Çin’in en büyük rakibi ABD’nin savunma bütçesinin 3’te birinden az. ABD Kongresi, geçen yılın sonunda, 2025 mali yılı için 850 milyar dolarlık savunma bütçesine onay vermişti.
İki toplantı
Kongre’nin yıllık genel kurul toplantıları, eş zamanlı yapılan Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı’nın genel kurulu ile ülkenin yakın dönemdeki siyasi ve ekonomik doğrultusunu şekillendiriyor. Bu toplantılar ‘iki toplantı’ olarak adlandırılıyor.
5 yıllığına seçilen meclis, bu yıl 14. döneminin 3. genel kurul toplantısını gerçekleştiriyor. NPC’nin 11 Mart’ta kapanmadan önce ulusal bütçe de dahil olmak üzere diğer gündem maddelerinin yanı sıra 2025 hükümet planını görüşmesi ve kabul etmesi bekleniyor. Dışişleri Bakanı ve diğer bakanların da toplantı sırasında basınla bir araya gelmesi planlanıyor.
Çin’in parlamentosu olarak da bilinen Ulusal Halk Kongresi’nde 2 bin 977 delege bulunuyor. Söz konusu delegeler arasında ülkenin şehir, eyalet, bölgelerinden temsilciler yer alıyor.
NPC Genel Kurulu yılda bir kez toplanırken, yasama görevlerini yıl içinde 2 ayda bir toplanan 175 kişilik NPC Daimi Komitesi icra ediyor.