Çin ve Vietnam, Xi Jinping’in ziyareti sırasında 45 anlaşma imzaladı

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping pazartesi günü Vietnam’a gitti ve ABD Başkanı Donald Trump tarafından sarsılan çok taraflı ticaret sistemini savunma çağrısında bulundu. Çin ve Vietnam , Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in devlet ziyareti sırasında aralarında demiryolu bağlantılarının da bulunduğu 45 işbirliği anlaşması imzaladı.

Xi, ziyareti öncesinde Vietnam Komünist Partisi’nin resmi gazetesi Nhan Dan’da yayınlanan bir makalede “Ticaret savaşlarının ve gümrük tarifesi savaşlarının kazananı yoktur ve korumacılığın çıkış yolu yoktur” diye yazdı.

“Çok taraflı ticaret sistemini kararlılıkla savunmalı, küresel üretim ve tedarik zincirlerinin istikrarını kararlılıkla korumalı ve açık ve işbirliğine dayalı bir uluslararası ortamı kararlılıkla sürdürmeliyiz” dedi.

Xi havaalanında ekim ayında göreve gelen Vietnam Devlet Başkanı Luong Cuong tarafından karşılandı. Bir devlet başkanının yabancı bir VIP’yi havaalanında karşılaması nadir görülen bir durumdur. Bu üst düzey havaalanı resepsiyonları genellikle Trump’ın 2017 ve 2019’daki ziyaretlerinde olduğu gibi hükümet bakanları veya üst düzey parti üyeleri tarafından verilir.

Başka hiçbir üst düzey Çinli lider Vietnam’ı Xi kadar sık ziyaret etmedi. Xi’nin bu ülkeye yaptığı gezi, 18 aydan kısa bir süre içinde gerçekleştirdiği ikinci ziyaret.

Xi, bu yılki ilk yurtdışı turu olan mevcut Güneydoğu Asya gezisi sırasında Malezya ve Kamboçya’ya da gidecek.

Pazartesi günü imzalanan 45 anlaşma arasında iki taraf tedarik zincirinde işbirliği yapma konusunda anlaştı. Belgede “İki ülke arasında üretim zincirleri ve tedarik zincirlerinde işbirliği potansiyeli muazzamdır ve iki ülkenin ve halklarının temel çıkarlarıyla uyumlu parlak beklentilere sahiptir” denildi.

Çin lideri, Vietnam Komünist Partisi Genel Sekreteri To Lam ile bir araya geldi ve “Geçtiğimiz 75 yıl boyunca, uluslararası durum nasıl gelişirse gelişsin, iki taraf her zaman birbirini destekledi” dedi.

Xi, “Değişken bir uluslararası durumla karşı karşıya kalan Çin ve Vietnam, ısrarla barışçıl kalkınmayı sürdürdü ve dostane işbirliğini derinleştirerek dünyaya değerli bir istikrar ve kesinlik getirdi” diye ekledi.

Yerel göre liderler iki ülke arasında demiryollarının geliştirilmesi için bir komite kurulması ve bu alandaki işbirliğinin artırılması konusunda mutabık kaldılar.

En büyük ticaret ortağı

Çin, 1950 yılında komünist Vietnam ile resmi olarak diplomatik ilişki kuran ilk ülke oldu.

Çin aynı zamanda, Vietnam’ın en büyük ticaret ortağı ve Vietnam da Çin’in Güneydoğu Asya’daki en büyük ticaret ortağı.

İki ülke arasındaki ticaret geçen yıl 260 milyar dolara ulaştı.

ABD ile ticaret savaşı hızlandıkça, Çin’deki üreticiler gümrük vergilerinden kaçınmak için Vietnam da dahil olmak üzere diğer ülkelere yatırım yaptı.

2025’in ilk çeyreğinde Çin, 1,2 milyar dolarla Vietnam’da yeni kaydedilen doğrudan yatırımların en büyük ikinci kaynağı oldu. Çinliler geçen yılın tamamında 2,8 milyar dolar kaydetmişti. Çin, küresel tedarik zinciri için hammadde sağlamada çok önemli bir rol oynamaktadır. Vietnam bölgesel bir üretim merkezi haline geldikçe, Çin hammaddelerine olan bağımlılığı artmıştır. Çin, Vietnam’ın en büyük ithalat kaynağı konumunda.

Xi ayrıca üretim ve tedarik zincirlerinde işbirliğinin güçlendirilmesi ve Vietnam ile 5G ve yapay zeka işbirliğinin genişletilmesi çağrısında bulundu.

COMAC Yönetim Kurulu Başkanı He Dongfeng ile ayrı bir görüşme yapan Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, Çinli uçak üreticisini Vietnam’da uçak garanti, bakım ve onarım merkezlerine yatırım yapmaya çağırdı. Ayrıca uçak satın alma ve kiralama konularında da işbirliği talebinde bulundu.

İhracat odaklı Vietnam, Trump’ın ticaret savaşını tırmandırdığı bir dönemde riskleri çeşitlendirmek için Çin’e tarımsal ve diğer sevkiyatları artırmaya çalışıyor. ABD, Vietnam’ın en büyük ihracat pazarı konumunda.

Çin Komünist Partisi’nin yayın organı People’s Daily’de bir makale kaleme alan To Lam, iki ülke ve taraflar arasındaki kapsamlı ilişki için güven, samimiyet ve karşılıklı anlayışa atıfta bulundu. Çin %145’lik ABD gümrük vergisi oranıyla karşı karşıyayken, Vietnam Trump yönetimi tarafından uygulanan %46’lık gümrük vergisinin düşürülmesi için müzakereler yürütüyor.