Çin’in siyasi seçkinleri ve milletvekilleri önümüzdeki hafta yıllık “iki toplantı” için başkente akın edecek.
Ülkenin en üst düzey siyasi danışma organı Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı (CPPCC) ve yasama organı Ulusal Halk Kongresi’nin (UHK) toplantıları geleneksel olarak hükümetin önümüzdeki yıl için politika gündeminin önizlemesinin yapıldığı bir fırsat olarak görülüyor.
Ekonomik sıkıntıların yaşandığı bu dönemde, Pekin’in hızla yaşlanan nüfus ve deflasyonist riskler gibi konuları nasıl yorumladığı ve ele almayı planladığına odaklanılması bekleniyor.
Pazartesi günü CPPCC’nin 2,000’den fazla üyesi danışma organının yıllık çalışma raporunu dinlemek üzere Pekin’de bir araya gelecek.
Salı günü ise Başbakan Li Qiang, yaklaşık 3,000 Ulusal Halk Kongresi vekilinin önünde ilk hükümet çalışma raporunu sunacak.
Li, yakından izlenen GSYH büyüme oranı da dahil olmak üzere ekonominin geçtiğimiz yıl nasıl bir performans gösterdiğini özetleyecek ve önümüzdeki yıl için yeni büyüme hedefini, politika gündemini ve bütçeleri belirleyecek.
Takip eden günlerde – toplantıların ne kadar süreceği henüz bilinmiyor – çalışma raporu, bütçe ve yasama oturumundaki diğer yasa tasarıları görüşülecek ve genel olarak onaylanacak.
Merakla beklenen diğer etkinlikler ise dışişleri bakanının basın toplantısı, Devlet Başkanı Xi Jinping’in etkinliği tamamlamak üzere yapacağı konuşma ve kapanış töreninin ardından başbakanın vereceği basın brifingi olacak.
GSYH ve bütçe
Başbakan Li ocak ayında Dünya Ekonomik Forumu’nda erken ve beklenmedik bir açıklama yaparak Çin’in gayrisafi yurtiçi hasılasının 2023 yılında yüzde 5,2 oranında büyüyeceğini açıkladı – hedef yüzde 5’ti.
Li, emlak müteahhitlerinin borçlarını ödeyemediği, iç tüketimin durgunlaştığı ve denizaşırı talebin zayıfladığı salgın sonrası dalgalı bir toparlanma yılının ardından dünyanın en büyük ikinci ekonomisine olan güveni artırmaya çalıştı.
Çin ayrıca yaşlanan bir nüfus ve azalan bir işgücü ile karşı karşıya.
Analistler Çin’in önümüzdeki yıl için de benzer bir hedef olan %5’lik bir büyüme oranı belirlemesini bekliyor. Ancak hükümetin bunu başarmak için mali teşvik ya da yapısal reform gibi hangi politika araçlarını kullanacağı henüz belli değil.
Asya Toplumu Politika Enstitüsü Çin Analiz Merkezi’nde Çin politikası uzmanı olan Neil Thomas, bu yılki iki oturumun önemli olacağını söyledi.
Thomas, “ülke içindeki ve dışındaki insanlar Çin’in ekonomik sorunlarını anladıklarına ve bunları nasıl çözeceklerini bildiklerine dair güvence almak için liderliğe bakıyor” dedi.
Başbakanın raporunda “yeni üretici güçlerin” artırılmasından bahsedilmesi muhtemel – bu terim liderlik tarafından ekonomiyi ve kendine güveni artırabileceğine inandıkları teknoloji ve hizmetlerdeki yerli yeniliklere atıfta bulunmak için kullanılıyor.
Li ayrıca bütçeyi de açıklayacak. Yıllık mali raporlar genellikle Kongre’nin ilk gününde görüşülür ve haftanın ilerleyen günlerinde açıklanır.
Savunma harcamaları, Tayvan ve Güney Çin Denizi konusunda gerilimin arttığı bir dönemde yakından izlenecek. Halk Kurtuluş Ordusu bölgedeki askeri faaliyetlerini hızlandırdı ve modernizasyon hedeflerine ulaşmak için 2027 hedefi çok uzak değil.
Analistler ekonomik büyüme ve geçen yılki yüzde 7,2’lik artışa paralel olarak savunma bütçesinde istikrarlı bir büyüme bekliyor.
Dış ilişkiler
İki oturumun odak noktası büyük ölçüde iç politika olsa da dışişleri bakanının vereceği brifing diplomasinin tonunu belirleyecek.
South China Morning Post’a konuşan Asya Toplumu Politika Enstitüsü’nden Neil Thomas, Pekin’in Batı’daki önemli seçimler öncesinde “düşmanlıktan kaçınmasının” beklenebileceğini söyledi.
Thomas, Pekin yabancı yatırımcıların iş güvenini artırmaya çalışırken dışişleri bakanının da “istikrar vurgusu” yapmasının muhtemel olduğunu belirtti.
Brifingde iki liderin görüşmesi sonrası iyileşmeye başlayan ABD ile ilişkilere de değinilebilir.
Görev değişiklikleri
Bir sonraki dışişleri bakanının kim olacağı meselesi de var. Çin’in en üst düzey diplomatı Wang Yi, haziran ayından bu yana ortalıkta görünmeyen Qin Gang’ın herhangi bir açıklama yapılmaksızın aniden görevden alınmasının ardından temmuz ayında bu göreve geri döndü.
ÇKP Uluslararası İrtibat Departmanı Başkanı Liu Jianchao, Wang’ın yerine geçmesi için önde gelen aday olarak görülüyor ve Pekin’in yüksek profilli bir duyuru yapmayı tercih etmesi halinde bu iki oturum sırasında gerçekleşebilir.
UHK Daimi Komitesi’nin bu haftaki toplantısında bir “görevden alma ve atama” tasarısı onaylandı, ancak daha fazla ayrıntı verilmedi, ancak önceki dışişleri bakanı Qin’in yasama organı üyeliğinden istifa ettiği doğrulandı.
Li Shangfu da ekim ayında herhangi bir açıklama yapılmaksızın savunma bakanlığından alınmış, aralık ayında ise dokuz general yasama organından çıkarılmıştı. Bu kişiler yolsuzluk ile suçlandılar.
Dong Jun yeni savunma bakanı olarak atandı ancak henüz dışişleri bakanına da verilen bir unvan olan devlet konseyi üyeliğine atanmadı.
Qin ve görevden alınan savunma bakanı Li Shangfu şimdilik Merkez Komite’nin asil üyeleri olarak kalmaya devam ediyor.
