Bizi Takip Edin

ASYA

Endonezya beklenmedik şekilde faiz oranlarını düşürdü

Yayınlanma

Endonezya Merkez Bankası, Güneydoğu Asya’nın en büyük ekonomisinde yavaşlayan büyüme ivmesini gerekçe göstererek zayıflayan rupiye rağmen beklenmedik bir şekilde faiz oranlarını düşürdü.

Endonezya Merkez Bankası çarşamba günü gösterge faiz oranını 0,25 puan düşürerek yüzde 5,75’e indirdi ve son dört yıldaki üçüncü faiz indirimine imza attı. Reuters ve Bloomberg tarafından yapılan ankete katılan ekonomistler, oybirliğiyle merkez bankasının faiz oranlarını sabit tutmasını bekliyorlardı.

Banka daha önce eylül ayında faiz oranlarını düşürmüş, ancak eylül ayından bu yana dolar karşısında yüzde 8 değer kaybeden rupiahı destekleme ihtiyacını gerekçe göstererek o zamandan bu yana sabit tutmuştu.

Banka Başkanı Perry Warjiyo, faiz indiriminin bu yıl için düşük enflasyon tahmini ve “ekonomik büyümeyi teşvik etme çabalarına duyulan ihtiyaç” ile tutarlı olduğunu söyledi.

Warjiyo ayrıca Endonezya’nın 2025 büyüme tahminini de zayıf ihracat, tüketim ve özel yatırımları gerekçe göstererek biraz düşürdü.

Bir brifingde, “[Faiz] oranını düşürmek, istikrar ve büyüme yanlısı duruşumuzda bir değişiklik olduğunu gösteriyor” dedi.

Warjiyo, merkez bankasının “küresel ve ulusal dinamiklere uygun olarak faiz indirimi için herhangi bir alan aramaya devam edeceğini” de sözlerine ekledi. Bankanın kararını etkileyen faktörler arasında faiz indirim hızını yavaşlatması beklenen ABD Merkez Bankası’nın hareketleri ile ulusal ve küresel ekonomilerin yönü olduğunu söyledi.

Güçlenen ABD doları karşısında zaten zayıflamakta olan rupiah, açıklamanın ardından son altı ayın en düşük seviyesine geriledi.

Merkez Bankası’nın bu hamlesi, geniş nikel rezervleri ülkeyi paslanmaz çelik ve elektrikli araçlar için küresel tedarik zincirinde kritik bir oyuncu haline getiren Endonezya’da ekonomik performansın iyileştirilmesine odaklanıldığının altını çizdi.

Ayrıca Devlet Başkanı Prabowo Subianto’nun önümüzdeki beş yıl içinde büyümeyi yüzde 8’e çıkarma gibi iddialı bir hedefle göreve gelmesinden sadece üç ay sonra gerçekleşti. Endonezya, Covid salgını dönemi hariç, geçtiğimiz on yıl boyunca yüzde 5 gibi istikrarlı bir oranda büyümüştü.

Büyüme tahminleri düşürüldü

En son hükümet verilerine göre, ekonomi 2024’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 4,95 büyüyerek son bir yıldaki en yavaş büyüme oranına ulaştı.

Merkez Bankası çarşamba günü yaptığı açıklamada, 2024 yılı büyümesinin daha önceki tahmini olan yüzde 4,7 ila 5,5’in orta noktasının biraz altında olacağını söyledi. Ayrıca bu yılki büyüme tahminini de daha önceki yüzde 4,8 ila 5,6 tahmininden yüzde 4,7 ila 5,5 aralığına düşürdü.

Aralık ayında enflasyon bir önceki yıla göre yüzde 1,57 ile Merkez Bankası’nın yıllık yüzde 1,5 ila 3,5 olan hedef aralığının alt sınırında gerçekleşti.

Zayıf büyüme beklentileri, Güney Kore wonu, Tayland bahtı ve Brezilya reali gibi diğer gelişmekte olan piyasa para birimleriyle birlikte rupiahın, ABD merkez bankasının faiz görünümünü yeniden ayarlamasıyla güçlenen dolar karşısında değer kaybetmesiyle ortaya çıktı.

Rupiah şu anda dolar karşısında 16.000 rupi gibi önemli bir seviyenin altında işlem görüyor ve merkez bankası para birimini desteklemek için son haftalarda defalarca müdahalede bulundu.

ASYA

Xi, Jack Ma ve diğer Çinli iş liderlerinin katılacağı sempozyuma başkanlık edecek

Yayınlanma

Toplantı hakkında bilgi sahibi üç kişi Reuters’a, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in önümüzdeki hafta özel sektör duyarlılığını artırmak için aralarında Alibaba kurucu ortağı Jack Ma’nın da bulunduğu ülkenin iş dünyası liderlerinin katılacağı bir sempozyuma başkanlık etmeyi planladığını söyledi.

Xi, özel sektörle ilgili sempozyumlara nadiren başkanlık ediyor ve bu etkinlik, Başkan Donald Trump yönetimindeki ABD ile tırmanan gerilimden iç ekonomideki büyümenin yavaşlamasına kadar Çin’in iş dünyasının karşı karşıya olduğu zorlukların ortasında “güven verme” amacı taşıyor.

İki kaynak, girişimcilerin çoğunun teknoloji sektöründen olacağını ve Xi’nin onları Çin-ABD teknoloji savaşının yoğunlaştığı bir ortamda işlerini yurtiçinde ve yurtdışında büyütmeye teşvik etmesinin beklendiğini söyledi.

Reuters’a göre sempozyum muhtemelen pazartesi günü gerçekleştirilecek.

İki kaynak, teknoloji devi Tencent’in CEO’su Pony Ma’nın da sempozyuma katılacağını söyledi. Bir kaynak, akıllı telefon ve elektrikli araç üreticisi Xiaomi’nin CEO’su Lei Jun’un yanı sıra robotik şirketi Yushu Technology’nin kurucusu Wang Xingxing’in de katılmasının muhtemel olduğunu söyledi.

İki kaynağa göre bir Huawei Technologies yöneticisinin de katılması bekleniyor.

Bloomberg News, DeepSeek kurucusu Liang Wenfeng’in de katılacağını bildirdi. Yapay zeka girişimi, Batılı rakiplerinin çok altında bir maliyetle geliştirdiğini söylediği modellerle teknoloji dünyasını sarsmıştı.

DeepSeek’in kurucusu Liang’ın katılımı, start-up’ın küresel yapay zeka endüstrisinde yeni keşfedilen statüsünü daha da parlatacak. Geçtiğimiz ay Başbakan Li Qiang’ın ev sahipliğinde düzenlenen bir sempozyumda bir konuşma yapmıştı.

Xi uzun zamandır Çin’in yarı iletkenlerde kendi kendine yeterliliğe ulaşması gerektiğini vurguluyor ve ülkenin ekonomik kalkınmayı yönlendirmek için yapay zekayı kullanmasını istiyor. Washington çipler üzerinde uyguladığı ihracat kontrolleri ile bu çabayı engellemeye çalışıyor.

Okumaya Devam Et

ASYA

Alibaba, Apple’ın Çin’deki yapay zeka ortağı olacağını açıkladı

Yayınlanma

Alibaba’nın başkanı, Apple’ın Çin’de satılan yapay zeka özellikli iPhone modelleri için teknoloji sağlayacağını söyledi ve Çinli grubun hisselerinde bir ralliyi körükleyen yüksek profilli ortaklık raporlarını doğruladı.

Joe Tsai perşembe günü Dubai’de düzenlenen bir konferansta “Apple çok seçici davrandı. Çin’de bir dizi şirketle görüştüler ve sonunda bizimle iş yapmayı seçtiler,” dedi.

“Telefonlarını güçlendirmek için yapay zekamızı kullanmak istiyorlar, bu nedenle Apple gibi büyük bir şirketle iş yapabildiğimiz için çok şanslıyız ve son derece onurluyuz” dedi.

Amerikalı şirket, tüketicilerin eski modellerde çalışmayacak güçlü yeni özelliklere erişmek için akıllı telefonlarını yükseltecekleri iddiasıyla yapay zeka konusunda kendini yeniden keşfetmek için çalışıyor.

Ancak Apple, halka sunulan herhangi bir büyük dil modelinin yetkililer tarafından titiz bir test ve onay sürecinden geçmesi gereken Çin’de bu tür yetenekleri kullanıma sunma konusunda büyük engellerle karşılaştı.

Geçtiğimiz yıl Financial Times’a konuşan üst düzey bir Çinli düzenleyici, Apple’ın onay sürecini daha kolay atlatabilmesi için Çinli bir şirketle ortaklık kurması gerektiğini belirtmişti. Konuya aşina olan kişilere göre Apple, Baidu, ByteDance, Moonshot, Zhipu ve Tencent dahil olmak üzere Çin’in önde gelen yapay zeka oyuncularının birçoğuyla modelleri test etti ve ortaklıkları görüştü. DeepSeek’in modellerinin de test edildiği belirtildi.

Çin’in siber güvenlik gözlemcisi şimdiye kadar 300’den fazla yerli yapay zeka modelini kullanım için onayladı. Tsai, Apple’ın Çin dışındaki diğer şirketlerle yapay zeka ortaklıkları yapabildiğini, ancak Çin içinde, düzenleyici konular ve bunun gibi şeyler nedeniyle, yapay zeka geliştiren Çinli şirketlerle çalışmaları gerektiğini söyledi. “Gelecekte iş yaptığınız her yerde durumun böyle olacağını düşünüyorum; cihazlarınıza güç veren yerelleştirilmiş bir yapay zekaya sahip olmak isteyebilirsiniz” diye ekledi.

Apple Çin’de yeniden ivme yakalamaya çalışıyor

Apple’ın Çinli rakipleri, akıllı telefonlarda yapay zeka özelliklerini güçlü bir şekilde kullanıma sunarak iPhone üreticisini dezavantajlı duruma düşürdü.

Apple’ın Çin’deki işleri, devlet çalışanlarının büyük bir kısmının telefonlarını terk etmesine neden olan artan jeopolitik gerilimlerden de etkilendi.

Apple’ın en son mali çeyreğinde, kilit pazardaki satışlar bir önceki yıla göre yüzde 11 düşerek 18,5 milyar dolara ya da toplam gelirin yüzde 15’ine geriledi.

Alibaba’nın Hong Kong’da işlem gören hisseleri bu yılın başından itibaren yüzde 40’tan fazla yükseldi. Bu yılın başlarında yetenekleri ve düşük geliştirme maliyetleriyle küresel piyasaları şaşkına çeviren DeepSeek’in en yeni modelinin piyasaya sürülmesinin ardından yapay zeka modeli Qwen 2.5’in yeni bir sürümünü yayınlamasıyla ilk kez değer kazandı.  Alibaba yorum yapmayı reddetti. Apple ise yorum talebine hemen yanıt vermedi.

Okumaya Devam Et

ASYA

Çin’in açık kaynaklı yapay zekâsı Goku, OpenAI ve ABD’ye meydan okuyor

Yayınlanma

Çinli teknoloji şirketi ByteDance, görüntü ve video oluşturabilen gelişmiş yapay zekâ modeli Goku’yu piyasaya sürdü. Bu gelişme, OpenAI’ye ve ABD’nin yapay zekâ teknolojisindeki liderlik hevesine meydan okuyor.

Sam Altman için eğlenceli günler sona erdi; önce Elon Musk’ın düşmanca teklifi, şimdi de Goku. ByteDance, görüntü ve video üretimi için gelişmiş bir yapay zekâ modeli olan Goku’yu piyasaya sürdü.

Bu, OpenAI ve ABD gibi yapay zekâ teknolojisine erişimi güvence altına almayı amaçlayan hükümetler için yeni bir meydan okuma anlamına geliyor.

Fakat bu durum, işletmelerin “değer yaratma” bariyerini de düşürüyor.

Goku, metin istemlerinden yüksek kaliteli görseller üretiyor. Model, bilgi akışını iyileştirerek görüntü ve videoları daha akıcı ve doğru bir şekilde oluşturan bir yapay zekâ modeli türü olan doğrusal akış dönüştürücülerini kullanıyor.

Açık kaynak modeller yükselişte

Goku, Llama ve DeepSeek gibi açık kaynaklı bir yapay zekâ modeli. Bu, dünya çapındaki birçok işletme ve yeni girişim için iyi haberken, OpenAI için kötü bir haber. Zira en iyi modele sahip olmanın uzun vadeli başarıyı garanti etmediği açıkça görülüyor.

Bu durum, model “düzenlemesinin” ABD’nin öngördüğü gibi işlemeyeceği beklentisini de güçlendiriyor.

Goku, kendisinden önceki diğer modeller gibi, üretim maliyetini düşürüyor.

Goku ve Sora gibi modeller, yaratıcı içerikler oluşturabiliyor. Fakat asıl değer, işletmelerin yapay zekâ tarafından üretilen video, metin ve görüntüleri nasıl entegre edip kullandıklarında yatıyor.

Öte yandan Goku’nun yükselişi, ABD’nin yapay zekâ alanındaki hakimiyetinin artık garanti olmadığını gösteriyor.

Çinli şirketler hızla ilerliyor, yapay zekâ okuryazarlığına ve uygulamalarına önem veriyor.

Bir zamanlar rakipsiz olan OpenAI, artık şiddetli bir rekabetle karşı karşıya. En iyi yapay zekâ modeline sahip olmak artık yeterli değil.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English