Financial Times gazetesine göre Türkiye, resmi bir açıklama yapmadan ihracatçılarının ABD menşeli askeri elektronik ürünleri Rusya’ya göndermesini yasakladı.
Türkiye, resmi bir açıklama yapmadan ihracatçıların ABD menşeli askeri ürünleri Rusya’ya göndermesini yasakladı.
Bu karar, Washington’un, Batı yaptırımlarına katılmayan ve Rusya-Ukrayna savaşında tarafsız kalmaya çalışan Ankara’yı, Rusya’nın savunma sanayiini desteklediği gerekçesiyle “sonuçlarına katlanmakla” tehdit etmesinin ardından alındı.
Konuyla doğrudan ilgili üç kaynak Financial Times’a yaptığı açıklamada, Ankara’nın geçtiğimiz haftalarda ülkenin elektronik gümrük sisteminde değişiklikler yaptığını belirtti.
Artık ihracatçılar, ABD, Avrupa Birliği (AB), İngiltere ve Japonya’nın Rusya’nın savunma sanayisi için kritik gördüğü 50 “yüksek öncelikli” üründen oluşan listedeki ABD menşeli ürünleri Rusya’ya gönderemeyecek.
Bu ürünler arasında füze ve insansız hava araçlarında kullanılan işlemciler ve hafıza kartları, uzaktan kumanda sistemleri, makine aletleri ve silah üretiminde kullanılan diğer ileri teknoloji elektronik ekipmanlar yer alıyor.
İki kaynak, AB’nin benzer malların Rusya’ya sevkiyatını daha önce engellediğini belirtti.
Kaynaklardan biri, konunun “siyasi açıdan hassas” olması nedeniyle bu kısıtlamaların kamuoyuna açıklanmadığını ifade etti.
ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, silah üretiminde kullanılan ürünlerin Türkiye üzerinden Rusya’ya sevkiyatını durdurmak için önemli çabalar sarf ediyor.
Ağustos ayında ABD Ticaret Bakan Yardımcısı Matthew Axelrod, Ankara ve İstanbul’da Türk yetkililer ve üst düzey iş insanlarıyla bir araya gelerek, gelişmiş Amerikan teknolojisinin Amerika’nın düşmanlarının eline geçmesini önlemeye çalıştı.
Axelrod, Türkiye’nin bu ürünlerin Rusya’ya ulaşmasını engellememesi halinde Türk yetkililerin “nahoş sonuçlarla” karşılaşacağı konusunda uyardı.
Financial Times’ın sorusu üzerine Axelrod, “Türk hükümetinin endişelerimizi duyduğuna ve anladığına inanıyoruz. İş birliğinin güçleneceğine dair inancımız sağlam,” ifadelerini kullandı.
ABD’nin Aralık 2023’te yaptırım kapsamına alınan ürünlerle ilgili işlemlere hizmet eden diğer ülkelerdeki bankalara ikincil yaptırımlar uygulayacağını açıklamasının ardından, Türkiye üzerinden Batı menşeli ürünlerin sevkiyatı zaten ciddi şekilde kısıtlanmıştı.
Sonuç olarak, Türk bankaları bu tür işlemleri reddetmeye başladı.
Moskova’nın Ukrayna’ya dönük askeri müdahalesi öncesinde Türkiye’den Rusya’ya yapılan yüksek öncelikli mal ihracatı ayda yalnızca 3 milyon dolar civarındayken, Aralık 2022 itibarıyla bu rakam, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) göre 37,6 milyon dolara yükseldi.
ABD’nin ikincil yaptırımları açıklamadan kısa bir süre önce bu rakam 26,5 milyon dolara düşmüş ve Temmuz 2024’te yalnızca 4,5 milyon dolara gerilemişti.
Çin (Hong Kong dahil), ana aktarma noktası olmaya devam ediyor.
Trade Data Monitor’e göre, bu bölgeler 2023 yılı temmuz ayında Rusya’ya 377,7 milyon dolar değerinde askeri mal ihraç etti ve bu rakam Aralık 2023’te 680 milyon doları aştı.
