Rusya makamlarının, Türkiye ile banka ödemelerinin önündeki engellerin kaldırılması konusunda anlaşmaya varmak için altı ayı aşkın süredir sürdürdüğü girişimler çıkmaza girdi.
TASS haber ajansının konuya aşina bir kaynağa dayandırdığı haberine göre, neredeyse tüm Türk bankaları Rusya ve Belarus ile ilgili işlemlere hizmet vermeme kararı aldı.
Kaynağa göre, Rus şirketlerine yönelik ödemeler Türkiye’deki yabancı ortaklı tüm bankalar tarafından halihazırda durdurulmuştu ve şimdi yabancı ortağı olmayan kamu ve özel bankalar da bu uygulamaya katılma niyetinde.
Kaynak, ajansa yaptığı açıklamada, bankaların “gelecekte ortaya çıkabilecek olası kısıtlamalar ve yaptırımlardan kendilerini korumaya çalıştıklarını” belirtti.
Bunun yanı sıra kaynak, Rus-Türk ticaretine hizmet vermeye devam eden ülkedeki tek bankanın fiilen Emlak Katılım olduğunu söyledi. Türk lirası ve ruble cinsinden ödemeler devam ederken, dolar ve avro cinsinden işlemler birçok Türk bankası tarafından anında engelleniyor.
Türkiye ile ödemelerde yaşanan sorun ocak ayında, ABD Başkanı Joe Biden’ın yaptırım rejimini sıkılaştıran kararnameyi imzalamasının ardından başladı. Söz konusu kararname, dünya genelindeki bankaları Rusya’nın savunma sanayii ile yaptıkları işlemler nedeniyle küresel dolar sisteminden çıkarılmakla tehdit ediyordu.
Nisan ayında ABD’li yetkililer baskıyı artırarak Rusya ile çalışan bankaların üst düzey yöneticilerini kişisel yaptırımlarla tehdit etmeye başladı.
Rus diplomatlar şubat ayında Türkiye ile “çalışmalar yürütme” ve “dış ticaret faaliyetlerine katılanları koruma” sözü vererek görüşmelere başlamış olsalar da bu görüşmelerden bir sonuç alınamadı ve Türk bankalarında Rusya’ya mal transitinde yer alan şirketlerin “sıkıştırılması” vakaları daha sık görülmeye başlandı.
Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, geçen haftalarda yaptığı açıklamada bu tür müşterilerin aktif olarak tespit edildiğini ve transferlerinin engellendiğini ya da hesaplarının tamamen kapatıldığını belirtti.
Ağustos sonunda Ziraat Bankası, ruble hesabı açmayı durdurdu. RIA Novosti‘nin kaynakları, Türkiye’deki diğer kamu bankalarının da benzer bir politika izlediğini, bazı özel bankaların ise hala ruble ile işlem yapmaya devam ettiğini bildirdi.
İthalatçılar ve aracılar arasından üç kaynağın Vedomosti‘ye verdiği bilgiye göre, eylül ayında Türk bankaları Rus şirketlerinin Avrupa Birliği (AB) ve diğer ülkelere ödeme yapmasını toplu olarak reddetmeye başladı. Kaynaklara göre, bankaya teslimatla ilgili ek belgeler sunmak bile sorunu çözmüyor.
