Geçen kasımda yapılan seçimlerden zaferle ayrılan Geert Wilders’in Hollanda başbakanı olma şansı, kilit potansiyel ortaklarından birinin salı gecesi koalisyon görüşmelerinden çekilmesinin ardından daralıyor.
‘Merkez sağ’ Yeni Toplumsal Sözleşme’nin (NSC) kurucusu ve lideri Pieter Omtzigt, hükümete katılamayacağını ancak dışarıdan destekleyebileceğini söyledi.
Wilders’in göreve uygunluğu hakkında uzun süredir şüphelerini dile getiren NSC, analistlerin Wilders’in bütçe programı altında daha da kötüleşeceğini söylediği bütçe açıkları hakkındaki yeni bilgilerle ‘şok olduğunu’ açıkladı.
NSC, partinin ‘Hollanda halkına önceden tutulamayacağını bildiği vaatlerde bulunmak istemediğini’ sölyedi.
Wilders ise sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “İnanılmaz bir hayal kırıklığı. Hollanda bu kabineyi istiyor ve Pieter Omtzigt bugün görüşme yapmamıza rağmen havlu atıyor. Hiç anlamıyorum,” dedi.
Wilders’in Özgürlük Partisi (PVV) yüzde 26 oy ile parlamentodaki en büyük grubu oluşturuyor. Financial Times’a konuşan üst düzey bir parti yetkilisi, “Üç olasılık var: Wilders liderliğindeki sağcı bir hükümet; İşçi Partisi-Yeşil ittifakından oluşan bir hükümet ya da yeni bir seçim. Bunların hiçbirinin nasıl olabileceğini bilmiyorum,” dedi.
Görüşmelere başkanlık eden eski eğitim bakanı İşçi Partili Ronald Plasterk, çarşamba günü Omtzigt de dahil olmak üzere dört partinin liderleriyle bir araya gelecek. Görevi sona erecek başbakan Mark Rutte’nin muhafazakâr partisi VVD ve Çiftçi-Yurttaş Hareketi (BBB) de diğer muhtemel müttefikler.
Wilders, diğer partilere hükümetini desteklemeleri için baskı yapmak amacıyla, geçen ay erken seçim tehdidinde bulundu, çünkü anketler başka bir oylama yapılırsa PVV’nin daha da güçleneceğini gösteriyor.
Göç politikası, Wilders’in önündeki bir başka engel. Hollanda’nın Schengen bölgesinin bir parçası olduğu göz önüne alındığında, Wilders’in göçün tamamen dondurulması talebinin gerçekçi olmadığını iddia edenler var. Diğer sağcı partiler göçü azaltmaya veya daha iyi yönetmeye çalışıyor.
Devlet harcamaları üzerindeki farklılıklar da bir engel olarak öne çıkıyor. PVV, ücretsiz toplu taşıma, sağlık ve sosyal bakım harcamalarını iyileştirme ve vergileri düşürme sözü verdi ama tüm bunları nasıl finanse edeceğine dair somut bir plan sunmadı.
VVD harcamaların kısıtlanmasından yanayken, NSC harcamaları finanse etmek için servet vergilerini artıracak. Hollanda merkez bankası başkanı Klaas Knot geçen hafta yaptığı açıklamada, herhangi bir yeni koalisyonun ülkenin bütçe açığını gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 2’si ile sınırlamak için 17 milyar avroluk kesinti yapması gerektiğini söyledi.
Öte yandan VVD Genel Başkanı ve Adalet Bakanı Dilan Yeşilgöz, partisini kontrol etmekte zorlanıyor. Başlangıçta Wilders liderliğindeki bir hükümete katılmayı reddetse de, VVD seçmenlerinin çoğunluğu bunu yapmaktan yana. Yeşilgöz salı günü yaptığı açıklamada, görüşmelere bağlı kaldığını söyledi.
