Haber: Bilge Dilay Misir
İsviçre Enerji Bakanı, 2017 yılında referandumla belirlenen nükleer santral inşasını yasaklayan yasanın düzenlenmesi kapsamında nükleer santrallerin yeniden inşaata açılmasına yönelik açıklama yaptı. Greenpeace ve İsviçreli sivil toplum kuruluşu KlimaSeniorinnen Schweiz yapılan açıklamalara karşı çıkarak konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşıyacaklarını söyledi.
2011 yılında yaşanan Japonya’nın, tsunami felaketi sebebiyle ortaya çıkmış Fukuşima Nükleer Santrali faciasının ardından İsviçre, 2017 yılında nükleer santrallerin kademeli olarak kullanımdan kaldırılmasına ve inşasının yasaklanmasına ilişkin referandum yaptı. Referandumun ardından yasa yürürlüğe girdi. Geçen yıl ise 2050 yılına kadar karbon nötrlüğüne ulaşmayı amaçlayan iklim yasası oy çokluğuyla kabul edildi. Onaylanan yasanın ardından ülkede, bu sene karbon salınımı yaptığı bilinen nükleer santrallerin yeniden inşaata açılmasına yönelik açıklamalar tartışma yarattı.
Enerji Bakanı Albert Rösti, hükümetin gelecek yıl parlamentoda tartışılabilmesi için 2024 yılı sonuna kadar nükleer mevzuatın değiştirilmesine yönelik bir teklif sunacağını açıkladı. Teklif, parlamentoda değerlendirildikten sonra referanduma sunulacak.
9 Haziran 2024 tarihinde yenilenebilir enerjilerle güvenli elektrik arzına ilişkin yasanın kabul edilmesinin beraberinde Albert Rösti; iklim hedefleri, jeopolitik belirsizlikler ve artan nüfustan kaynaklı yeni doğalgaz santrallerinin bir seçenek olmaktan çıktığını belirtip “Son yıllarda elektrik piyasasındaki ve enerji politikasındaki durum temelden değişti” şeklinde konuştu. Bakan, nükleer enerjinin bir seçenek olmadığını ama gerekirse önümüzdeki 15 yıl içerisinde yeni bir nükleer santral inşasına başlanabileceğini söyledi. Muhtemel tüm gelişim ve teknolojilere açık kapı olduklarını belirten Rösti, “Şimdi harekete geçmezsek 20 yıla çok geç kalmış olabiliriz” açıklamasını yaptı. Enerji Bakanı, 2017’de kabul edilen nükleer santrallerin inşasını yasaklayan yasanın kaldırılması için anayasal değişikliğe gidilmenin gerekmediğini vurgulayarak yasama düzeyinde bir düzenlemenin yeterli olduğunu belirtti.
MEVCUT NÜKLEER SANTRALLER KULLANILAN ELEKTRİĞİN 3’TE 1’İNİ KARŞILIYOR
Ülkede bulunan 3 nükleer santral, kullanılan enerjinin üçte birini karşılarken, yetkililer teklifin onaylandığı bir senaryoda mevcut nükleer santrallerin uzun vadeli işletimini destekleyeceğini söylüyorlar. İsviçre Nükleer Forumu Başkanı Hans-Ulrich Bigler konuya ilişkin, “Yeni inşaat yasağının kaldırılması gecikmiş ve daha fazla teknolojik açıklığa doğru atılmış bir adımdır. İsviçre’ye arz güvenliği ve iklimin korunması açısından daha fazla manevra alanı sağlıyor” ifadelerini kullandı.
Rösti’nin açıklaması başta Greenpeace olmak üzere birçok sosyalist ve çevreci partiden de tepki topladı. Greenpeace, “Yeni bir nükleer reaktörün inşası, karbon emisyonlarımızı etkili şekilde azaltmak için çok geç kalmış olacak. Ayrıca bizi enerji tedarikinde üçüncü ülkelere olan bağımlılığımızdan kurtarmayacak” açıklamasını yaptı.
Rösti, hükümetin iklim değişikliğiyle mücadele konusundaki taahhütlerini yerine getirdiğini düşündüğünü belirtirken İsviçreli sivil toplum kuruluşu KlimaSeniorinnen Schweiz, Bakan’ın ifadelerini reddederek İsviçre’nin sorumluluklarını yerine getirmediğinin altını çizdi.
