Güney Kore’nin Japonya Büyükelçisi, Çin ile bu yıl yapılması planlanan üçlü zirve için “üst düzey” görüşmelerin devam ettiğini ve bunun ABD ile ilişkileri etkilemeyeceğini söyledi.
Seul’ün Japonya elçisi Yun Duk-min verdiği bir röportajda bu görüşmelerin iyi gittiğini bildirdi. Çin’i komşularına ulaşmaya iten bir “Camp David etkisi” olabileceğini söyleyen Yun, Pekin ile yapılacak bir zirvenin ABD ile yapılan “tarihi” toplantıdan sonra Washington ile ilişkilere zarar vermeyeceğini de sözlerine ekledi.
Güney Kore ve Japonya dışişleri bakanları üçlü zirvenin ilerletilmesine yardımcı olmak üzere Birleşmiş Milletler Genel Kurulu çerçevesinde bir araya geldi ve üç Asya ülkesinden üst düzey yetkililer salı günü Seul’de bir araya gelecek. Yonhap News’in haberine göre Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Güney Kore Başbakanı Han Duck-soo’nun bu hafta sonu bir spor etkinliği çerçevesinde bir araya gelmeleri bekleniyor.
Güney Kore, Japonya ve Çin arasında 2019’dan bu yana Kovid-19 salgını nedeniyle durmuş olan üçlü zirvelerin yeniden canlandırılması için çalışılıyor. Ancak ABD Başkanı Joe Biden’ın ağustos ayında Camp David’de Güney Kore ve Japonya liderleriyle Çin’in Asya-Pasifik’teki etkisine karşı gerçekleştirdiği zirve Çin’i kızdırdı ve Pekin bunun Asyalı komşular arasına nifak sokmaya yönelik kasıtlı bir girişim olduğunu söyledi.
Yun çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Japonya ve Güney Kore arasındaki ilişki o kadar hızlı ilerledi ki, Çin’in son 10 yıldır tecrübe etmediği bir ortam haline geldi” dedi. “Komşu ülkelerin bu şekilde karşı karşıya gelmek yerine işbirliği yapmaları ve iyi geçinmeleri bölgenin istikrarı için daha iyi olacaktır” diye ekledi.
Güney Kore-Japonya yakınlaşması
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk-yeol’un mayıs 2022’de göreve gelmesinden yaklaşık iki ay sonra göreve atanan Yun, Güney Kore ile Japonya arasındaki ilişkilerin göreve başladığı dönemden çok farklı olduğunu söyledi. Japonya’nın yarımadadaki 1910-45 sömürge yönetimi sırasında Koreli işçilere ödenen tazminat konusundaki anlaşmazlık nedeniyle ilişkiler gergindi. Mart ayında Yoon, Seul’ün Japon firmalarının Japon madenlerinde ve fabrikalarında çalışmak üzere askere alınan Korelilere tazminat ödemesi talebini geri çekip onlar için kendi fonunu oluşturarak ilişkilerdeki bir engeli ortadan kaldırdı.
Ticaretten güvenliğe kadar her konuda ilişkileri etkileyen bu atılım, iki ABD müttefikini Çin ve Kuzey Kore’ye karşı daha birleşik bir cephe oluşturmaya ikna etmeye çalışan Biden’dan övgü aldı.
Biden, Pekin’in gelişmiş yarı iletkenlere erişimini engellemek için ortaklarından destek istedi. Japonya, ABD ve Hollanda’nın benzer hamlelerini takiben bazı çip yapım araçlarının ihracatını kısıtladı. Samsung Electronics ve SK Hynix gibi büyük şirketler bellek çipleri için pazar ve üretim yeri olarak Çin’e bağımlı olduklarından Güney Kore biraz tereddütlü davrandı.
Büyükelçi, Çin’deki yarı iletken üreticilerinin değer zincirinde yukarı çıkmasının ve sonunda Güney Koreli devlerin ülkede ürettiklerini geçmesinin sadece bir zaman meselesi olabileceğini söyledi. Büyükelçi, Güney Koreli cep telefonu üreticilerinin, büyük mağaza işletmecilerinin ve otomobil firmalarının, yerel endüstriler geliştikçe Çin’deki pazar paylarının düştüğünü gördüklerini kaydetti.
Yun, “Hala Çin’e çok bağımlıyız, ancak şaşırtıcı sayıda şirket Çin’den taşındı” dedi ve ekledi: “Çin pazarını tamamen terk edemeyiz, ancak genel olarak Çin pazarı sürekli açık kalmayacak. Bu anlamda, önümüzdeki birkaç yıl Kore’nin yarı iletken şirketleri için çok önemli bir dönem olacak.”
Bu arada, Japonya ile ilişkiler çok hızlı bir şekilde ilerledi ve Yun bunun bölgesel stratejik manzarada büyük bir değişime neden olacağını söyledi.
“Geçen yıl buraya ilk geldiğimde tüm Japon toplumu Kore’ye karşı çok ama çok soğuktu, öyle ki bu kadar soğuk olmalarının mümkün olup olmadığını merak ediyordum” dedi.
Yun, mevcut ivmeyi kullanarak Japonya ile çeyrek asır önce olduğu gibi yeni bir deklarasyon imzalamak ve siyasi gerilimler karşısında ticaret akışını istikrarlı tutabilecek gelişmiş bağlar kurmak istediğini ifade etti.
Güney Koreli şirketlerin Japonya’da yeniden yatırım yapmaya başladığını söyleyen Büyükelçi, ku şirketler arasında küçük ve orta ölçekli işletmelerin yanı sıra Tokyo bölgesinde bir araştırma ve geliştirme merkezi kurmak isteyen Samsung gibi devlerin de yer aldığını belirtti.
Yun, “Kuzey Kore gibi nükleer tehditlerle karşı karşıya olan Japonya ve ABD ile güvenlik işbirliğinin genişleyeceğini” söyledi.
Biden son zirvede, Yoon ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida’ya ABD’nin genişletilmiş caydırıcılık olarak bilinen nükleer politikasının yürürlükte kalacağı konusunda güvence vermişti. Kuzey Kore geçtiğimiz birkaç yıl içinde Güney Kore ve Japonya’ya ulaşabilecek bir dizi füzenin yanı sıra ABD anakarasına bir savaş başlığı göndermek üzere tasarlanmış kıtalararası balistik füzeleri de test etti. Büyükelçi, bunun Washington için bazı zor soruları gündeme getirebileceğini söyledi: “Tokyo ya da Seul saldırıya uğrarsa ABD’nin New York pahasına Pyongyang’a misilleme yapıp yapmayacağı sorusu mevcut.”
