Rusya’nın önde gelen portföy yönetim şirketlerinden Fist Group’un CEO’su Aleksey Poroşin, İzvestiya gazetesine verdiği demeçte temmuz ayında küçük ölçekli yerel Çin bankalarının da ABD’nin ikincil yaptırım tehdidi nedeniyle Rusya’dan gelen ödemeleri reddetmeye başladığını bildirdi.
Dış ticaret danışmanlık şirketi Atvira’nın CEO’su Yekaterina Kizeviç de Çin’deki bir dizi yerel bankanın mayıs ayında bu konuda imkan sağladığını ve mayıs-haziran aylarında ödemelerin istikrarlı olduğunu söyledi.
Ancak 20 Temmuz’da bankalardan biri ödemelerin askıya alındığına dair bir mektup gönderdi. Kiseviç’e göre küçük Çinli kredi kuruluşları ABD yaptırımlarından korkmaya başladı.
Anderida Financial Group’un kurucusu Aleksey Tarapovsky, yerel bankaların olası riskler konusunda bir uyarı aldığına ve bunun zararının faydalardan daha ağır bastığına işaret etti.
Impaya Rus’un ticari direktörü Aleksey Razumovskiy’e göre, Çin bankalarının yüzde 98’inden fazlası şu anda Rusya’dan doğrudan işlem kabul etmiyor.
Bu durum Rusya’ya mal tedarikinde sorunlara yol açabilir ve fiyatları artırabilir.
Aralık 2023’te ABD, Rusya ile iş yapan yabancı finans kuruluşlarına karşı ikincil yaptırımlara izin vermişti.
Haziranda da ABD Hazine Bakanlığı, söz konusu kısıtlamaların uygulanmasına ilişkin parametreleri genişletmişti. Daha sonra Bakanlık, Rusya vatandaşları veya Rusya’dan yaptırım altındaki tüzel kişiler adına veya çıkarına yapılan işlemler için ikincil yaptırımlar öngörmüştü.
Son dönemde büyük Çin bankaları, Rusya’dan para transferlerini aktif olarak reddediyordu.
Rusya Merkez Bankası: Ödemelerdeki sorunlar ithalatın ekonomideki payını azaltabilir
Diğer yandan Rusya Merkez Bankası, uluslararası yaptırımlarla daha da şiddetlenen ödeme zorlukları nedeniyle ülkenin ithalatının gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) içindeki payının düşmesinin beklendiği konusunda uyarıda bulundu.
Yetkililer bu zorlukların üstesinden gelme konusunda umutlu olsalar da, savaş öncesi ithalat seviyelerine geri dönülmesini artık beklemiyorlar.
Vedomosti gazetesinin aktardığına göre güncellenmiş orta vadeli tahminine eşlik eden bir yorumda Merkez Bankası, 2023 ithalat tahminini 4 puan aşağı yönlü revize etti ve şimdi mütevazı bir büyüme yerine yüzde 1 ila 3’lük bir düşüş bekliyor.
Banka bu durumu, ithalat faaliyetlerini geçici olarak engellemesi beklenen ödeme sistemleri ve lojistiği etkileyen yaptırımların artmasına bağlıyor.
Fakat 2025 ile 2027 yılları arasında kademeli bir toparlanma öngörülse de ithalatın orta vadede 2021 seviyelerinin altında kalacağı tahmin ediliyor.
Savaştan önce ithalat, Rusya’nın GSYİH’sinin yüzde 20’sinden biraz daha fazlasını oluşturuyordu.
2022’deki keskin düşüşün ardından ithalatın 2023 sonunda GSYİH’nin yaklaşık yüzde 17’sini oluşturacağı tahmin ediliyor. Bu düşüş, daralan ithalat hacmi ve GSYİH’deki hızlı büyümeden kaynaklanıyor.
İthalat, 2023 yılının ilk yarısında yüzde 8,1 oranında azalarak 130,4 milyar dolara gerilemişti.
Merkez Bankası ithalattaki azalmanın özellikle beklenenden daha hızlı büyüyen yatırımlar için sorun teşkil ettiği görüşünde.
Merkez Bankası yaptırımların daha da şiddetlenmesini beklemezken, herhangi bir tırmanış temel tahmini için risk oluşturuyor.
Analistler, mevcut ithalat yapısındaki değişimin Rusya’yı kendine daha yeterli hale getirebileceğine inanıyor, ancak bunun yatırım, tüketim veya ihracatı olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarıyor.
