Ülkenin maliye bakanı, Japonya’nın yıllardır sürekli artan tüketici fiyatlarına ve son otuz yılın en büyük yıllık ücret artışlarına rağmen deflasyonu henüz yenemediği uyarısında bulundu.
Japonya Maliye Bakanı Katsunobu Kato’nun Financial Times’a verdiği mülakatta yaptığı bu değerlendirme, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) ülkeyi düşen fiyatlardan uzaklaştırmak için çeyrek asırdır sürdürdüğü mücadelenin ardından ekonomiyi “normalleştirme” ve kademeli olarak pozitif faiz oranlarını yeniden uygulamaya koyma çabalarının 15. ayında geldi.
Kato, Japonya’ da fiyatların yükseldiğini ve diğer eğilimlerin olumlu göründüğünü kabul etmekle birlikte, hükümetin deflasyona karşı zaferini ancak geri dönüş ihtimali görmediği zaman ilan edebileceğini söyledi.
Kato, “Japonya’nın deflasyondan kurtulup kurtulmadığına sadece tüketici fiyatlarına bakarak değil, temel fiyatlara ve arka plana kapsamlı bir şekilde bakarak karar vermemiz gerektiğine inanıyorum… Şu anda bizim yargımız Japonya’nın deflasyonun üstesinden gelemediği yönünde” dedi.
Manşet enflasyon 35 aydır BoJ’un hedefi olan yüzde 2’nin üzerinde seyrediyor ve taze gıda hariç tüketici fiyatları şubat ayında bir önceki yıla göre yüzde 3 arttı.
Geçtiğimiz cuma günü, 7 milyon işçinin üye olduğunu söyleyen Japon İşçi Sendikaları Konfederasyonu, müzakerelerin ortalama yüzde 5.46’lık ücret artışıyla sonuçlandığını ve bunun 33 yılın en yüksek ücret artışı olduğunu söyledi.
Ancak ücretlerdeki artış reel olarak durgun seyretmekte, tüketici güveni zayıf kalmakta ve Teikoku Databank araştırma grubuna göre şirketler şubat ayında, geçen temmuz ayına kıyasla artan maliyetlerinin daha küçük bir kısmını tüketicilere yansıtmakta.
Kato, deflasyonist dönem boyunca fiyatlarda, ücretlerde ya da faiz oranlarında herhangi bir hareket olmadığını, bunun da ekonomik büyümeyi baskıladığını ve ülkenin potansiyelini gerçekleştirmesini engellediğini söyledi.
Kato, “Bu çok durgun bir durumdu,” dedi. “Ancak şimdi işler değişiyor. Artık fiyatların yükseldiğini, ücretlerin arttığını görüyoruz ve para politikaları açısından BoJ şimdi Japonya için en uygun para politikası duruşunun ne olacağını araştırıyor. Dolayısıyla artık değişim ve normalleşme işaretleri görüyoruz” diye ekledi.
Kato, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi tehditlerinin yarattığı büyük belirsizlikler ve küresel ekonomik tabloya yönelik artan riskler nedeniyle BoJ’un geçen hafta kısa vadeli politika faizini sabit tutmayı tercih etmesinden kısa bir süre sonra FT’ye konuştu.
BoJ’un normalleşme süreci, 2024 yılının başlarında negatif faiz oranlarının sona erdirilmesini ve ardından aynı yılın temmuz ayında küçük bir artış yapılmasını içeriyordu. Ocak 2025’te BoJ faizleri son 17 yılın en yüksek seviyesi olan %0,5’e yükseltti. Birçok ekonomist bu yıl en az bir artış daha olacağını tahmin ediyor.
Kato, normal bir ekonomiye geçiş sürecinin, ücret artışlarının uzun vadede fiyat artışlarını geride bırakmasını sağlamaya bağlı olduğunu söyledi.
Büyük şirketlerin ücretleri artırmasının cesaret verici olduğunu, ancak asıl zorluğun Japonya’nın küçük ve orta ölçekli şirketlerinin artan işgücü ve girdi maliyetlerini müşterilere yansıtabilmelerini sağlamak olduğunu söyledi.
Moody’s Analytics Japonya ekonomisti Stefan Angrick, tüketici fiyat enflasyonu seviyesinin deflasyona dönüşü dışlıyor gibi görünmesine rağmen, Kato’nun yorumlarının Japonya’nın henüz istediği türde bir enflasyona sahip olmadığı gerçeğini yansıttığını söyledi.
Angrick, “Ve bunun olacağından emin olmak da çok zor,” dedi.
Angrick, arz şokunun eninde sonunda ortadan kalkacağını ve ancak o zaman daha güçlü iç talebin enflasyonu hedefte tutabileceğini sözlerine ekledi.
“Ancak iç talep oldukça zayıf. Tüketici harcamaları son üç yıldır yatay seyrediyor. Yatırım harcamaları yerinde sayıyor. İşgücü piyasaları göründüğü kadar sıkı değil” diyen Angrick, enflasyonun 2026‘ya kadar yüzde 2’nin altına düşmesini bekliyor.
