Güney Asya ülkesi Çin ile bağlarını güçlendirmeyi ve genişletmeyi hedeflerken, Pakistan Maliye Bakanı özel bir röportajda, Pakistan’ın yuan tahvil piyasasına girmeye istekli olduğunu ve Hong Kong’da kurumsal hisse senedi listelerini teşvik edeceğini söyledi.
Muhammad Aurangzeb, Çin anakarasında ihraç edilen Çinli olmayan bir kuruluştan yuan cinsinden bir borçlanma aracı olan bir panda tahvilinin ilk ihracının bu yılın sonuna kadar gerçekleşmesi gerektiğini söyledi. Bakan, Hong Kong’da düzenlenen yıllık Asya Finans Forumu’nun oturum aralarında Nikkei Asia’ya yaptığı açıklamada, bu hamlenin yaklaşık 200 milyon ila 250 milyon dolar değerinde olmasının beklendiğini ancak “bunun bir miktar meselesi olmadığını” söyledi.
“Önemli olan bir açılış ihracı yapmamız ve başarılı olduktan sonra bunu her zaman devam ettirebilmemizdir” dedi.
J.P. Morgan da dahil olmak üzere birçok küresel firmada eski bir bankacı olan Aurangzeb, dünyanın en büyük ikinci sermaye piyasasını şimdiye kadar kullanmamanın “bizim açımızdan bir eksiklik olduğunu” söyledi.
“Bu takvim yılı boyunca bunu yapmak konusunda oldukça istekliyiz,” diye ekledi.
Pakistan’ın kredi notları Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) 7 milyar dolarlık bir kurtarma paketi almasından bu yana yükseltilmiş olsa da, üç büyük küresel kuruluş tarafından değerlendirilen “CCC” veya “Caa” seviyesinden henüz çıkamadı. Bu da küresel piyasadaki finansman seçeneklerini ciddi ölçüde kısıtlıyor.
Aurangzeb, IMF’nin şartlarına uygun reformların gerçekleştirilmesiyle zaman içinde “B” derecelendirme bölgesine ulaşma umudunu dile getirirken, ülkenin finansman kaynaklarının “çeşitlendirilmesinin” önemini vurguladı.
Hong Kong’un hisse senedi piyasası da resmin bir parçası. Bakan, kamyon ve otobüs lastikleri üreten Pakistan-Çin ortak girişimi Service Long March’ın hisse senetlerinin borsada işlem görmesinin yakın olduğunu söyledi.
“Bu ortak girişimler öz sermaye [fon] toplamak istiyor ve uluslararası piyasalarda Hong Kong bu ortak girişimler için çok ama çok bariz bir seçim” diyen Bakan, Pakistanlı şirketlerin Hong Kong’da birincil ve ikincil halka arzları için gelecekteki fırsatları değerlendirdi.
Amiral Gemisi Çin Pakistan Ekonomik Koridoru
Pakistan, milyarlarca dolarlık Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru altyapı projesinin de örnek teşkil ettiği üzere, on yıllardır Çin ile yakın ilişkiler geliştiriyor. Aurangzeb, koridorun Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in öncülük ettiği temel bir ekonomik ve jeopolitik girişim olan Kuşak ve Yol Girişimi’nin bir “amiral gemisi” olduğunu vurguladı.
IMF’nin koşulları yeni vergi teşvikleri sunulmasına ve yeni ekonomik bölgeler kurulmasına izin vermiyor. Bu bağlamda Çin ile planlanan projeleri nasıl etkileyebileceği sorulduğunda Pakistanlı bakan bu tür endişeleri bir kenara bıraktı. Bakan, öncelikle hayata geçirilmesi gereken pek çok mevcut proje olduğu için bunun “söylendiği kadar büyük bir mesele olmadığını” vurguladı.
Ancak Pakistan’da Çinli vatandaşlara ve projelere yönelik bir dizi terör saldırısının ardından güvenliğin nasıl garanti altına alınacağı acil bir mesele. Pekin, İslamabad’a güvenliği artırmak için daha fazlasını yapması konusunda defalarca çağrı yaptı.
Aurangzeb, hükümetinin sadece Çinliler için değil ülkedeki tüm yabancı uyruklular için güvenlik konusuna “en üst düzeyde dikkat” gösterdiğini söyledi. Sahadaki durumun “aslında haberlerde ve çeşitli kanallarda gördüğümüzden çok daha iyi olduğunu” da sözlerine ekledi.
Reform ve yeniden yapılandırma
Aurangzeb, IMF yardımı kapsamında reform ve yeniden yapılandırma konusunda kaydedilen somut ilerlemeye ilişkin olarak, düşen enflasyon, artan döviz rezervleri ve yerel borsanın rekor kıran performansı gibi veri noktalarına işaret etti.
“Tüm bunlar bizi doğru yönde ilerletti, buna bizim için en büyük hikaye olan ve Mayıs 2023’te yaklaşık %38’den bu ay %3’e düşen enflasyon da dahil” dedi.
Aynı zamanda, ülkesinin özellikle dört temel alanda (vergilendirme, enerji sektörü, kamu iktisadi teşebbüsleri reformu ve kamu maliyesi) icra ve uygulama kısmında henüz “gerçekten başarılı olamadığını” itiraf etti. Örneğin, vergilerin gayri safi yurtiçi hasılaya oranı %13,5’lik hedefe kıyasla %10,8’de kalmıştır.
Geçtiğimiz sonbaharda zarar eden ulusal amiral gemisi Pakistan Uluslararası Havayolları’nı (PIA) satma girişiminin başarısız olmasına rağmen, hükümetin önümüzdeki aylarda bu çabayı yeniden başlatma konusunda “çok umutlu” olduğunu söyledi.
Pakistan, özellikle geçtiğimiz şubat ayındaki tartışmalı seçimlerden bu yana iç siyasi çalkantılarla da boğuşuyor. Ancak Aurangzeb bu gerilimleri “iç politikadaki tipik demokratik farklılıklar” olarak değerlendirdi. “Ekonomiyi ileriye taşımak için tüm tarafların temel noktalar üzerinde anlaşmasının zorunlu olduğunu, çünkü patlama ve çöküş döngülerinden uzak durmamızın kritik önem taşıdığını” savundu.
“Şu anda 25. IMF programındayız ve bunun son program olmasını sağlamak istiyoruz” dedi.
Bunu yapmak için ülkenin ihracata dayalı bir büyüme modelini sağlam bir şekilde kurması, daha fazla doğrudan yabancı yatırım çekmesi ve uluslararası sermaye piyasasına geri dönmesi gerektiğine inanıyor.
Başkan Donald Trump’ın bir haftadan kısa bir süre içinde Beyaz Saray’a dönmesi bu senaryo için risk oluşturabilir. Ancak Aurangzeb ticaret engellerini ve diğer dış faktörleri yakından izlediğini kabul ederken, öncelikli odak noktasının petrol ve emtia fiyatları olduğunu söyledi.
“Oranlar ve etkiler konusunda küresel durumdan daha az endişe duyuyoruz, ancak emtia fiyatları ekonomimizi ve özellikle de petrolü etkileyecektir” dedi.
