Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, NATO savunma bakanları toplantısı öncesinde, 22 Şubat 2022’de Rusya’nın askeri müdahale başlatmasından bu yana ilk defa Brüksel’deki NATO karargâhını ziyaret etti.
Zelenskiy’in ziyareti Gazze Şeridi ve İsrail’de gerilimin yükseldiği ve ABD Kongresi’nde, Ukrayna’ya yardımın onaylanmasını geciktiren siyasi çalkantılar devam ederken gerçekleşti.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifak üyelerinin kendi güvenlik çıkarları doğrultusunda Ukrayna’yı desteklemeye devam edeceklerinden emin olduğunu söyleyerek, “Aynı anda farklı zorluklarla mücadele etme kabiliyetine ve gücüne sahibiz. Sadece tek bir tehdit ve tek bir zorluk seçme lüksüne sahip değiliz,” dedi.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin de düzenlediği basın toplantısında benzer bir açıklamada bulunarak “Hem Ukrayna’daki çabaları hem de İsrail’deki çabaları desteklemeye devam etme kabiliyetimiz açısından, kesinlikle, her ikisini de yapabiliriz ve yapacağız,” değerlendirmesini yaptı.
Kiev’i destekleyen yaklaşık 50 ülkenin oluşturduğu ABD liderliğindeki Ukrayna Savunma Temas Grubu’nun toplantısına katılan Zelenskiy, verilen güvenceleri memnuniyetle karşıladı ancak belirsizlik olduğunu da kabul etti.
Zelenskiy, “Sorum şuydu, desteğiniz şimdikinden daha mı az olacak? Ortaklar ‘hayır’ diyor. Ama nasıl olacağını kim bilebilir? Bence kimse bilmiyor,” ifadelerini kullandı.
Zelenskiy, yılın en soğuk aylarında Rusya’nın enerji altyapısına yönelik saldırılarına karşı hazırlıklı olan Ukrayna’nın daha fazla hava savunma sistemine ve kuvvetlerinin kışın da savaşmaya devam edebilmesi için top ve mühimmata ihtiyacı olduğunu vurguladı.
Ukrayna lideri, “Kış hava savunması, bu savaşın ne zaman biteceği ve Ukrayna açısından adil bir şekilde bitip bitmeyeceği sorusuna verilecek cevabın önemli bir parçasıdır,” diye konuştu.
‘Cumhuriyetçilerin daha fazla askeri ve mali yardımın önüne diktiği engelin ivedi bir etki yaratması muhtemel değil’
Öte yandan düşünce kuruuluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nin (CSIS) Avrupa Programı Direktörü Max Bergmann, Financial Times (FT) gazetesine verdiği demeçte, ABD Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçi azınlığın daha fazla askeri ve mali yardımın önüne diktiği engelin ivedi bir etki yaratmasının muhtemel olmadığı değerlendirmesinde bulundu.
Bergmann, “Ama birkaç hafta sonra, eğer Kongre’de gerçekten hiçbir şey değişmediyse, bence bu onların savaş alanı kararlarını etkileyecektir. Kışa ve bahara girerken yapacakları planlamaları da kesinlikle etkileyecektir,” yorumunu yaptı.
Ukraynalıların mermi, parça tesirli mühimmat veya havan topu tedariğine devam edeceğinden emin olmadıkları takdirde savunma pozisyonlarına geri çekilmek zorunda kalabileceklerini kaydeden Bergmann, “Yani bu onlar için savaşı gerçekten yeniden şekillendirecek ve bence bu, ABD’deki pek çok kişiden onay görmeyen bir şey,” dedi.
Öte yandan, Beyaz Saray yetkilileri ve Kongre liderleri İsrail ve Ukrayna’ya yönelik yardımları tek bir fon talebinde birleştirmeyi düşünüyorlar ki bu da Kiev’e yardımın genişletilmesi için bir yol açabilir.
Ancak bu yol garanti olmaktan uzak. Washington’daki çıkmaz devam ettikçe, Ukrayna ordusunun ABD tarafından tedarik edilen mühimmat ve silah sistemlerinin kullanımını eksiklik beklentisiyle azaltmaya başlaması risk teşkil ediyor.
‘Eğer musluk kapanırsa yaşanacak olan şey karne uygulaması’
Carnegie Endowment for International Peace’de kıdemli araştırmacı olan Dara Massicot, “Eğer musluk kapanırsa, Ukraynalılara verdiklerimizde ani bir dönüşüm olmaz ama yaşanacak olan şey karne uygulaması,” ifadelerini kullandı.
Massicot, “Eğer daha fazlasını elde edemeyeceklerini hissederlerse geri çekilecekler ve bu da karşı saldırıyı durma noktasına getirece. Yardımların birkaç hafta bile kesintiye uğraması kayıplara ve aksaklıklara yol açabilir,” diye ekledi.