ABD’nin Rusya’dan ödeme kabul eden Türk bankalarına yönelik ikincil yaptırım tehdidi Rus-Türk ticaretine darbe vurdu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Ocak-Haziran 2024 dönemi sonunda Türkiye’den Rusya’ya yapılan mal ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28,3 azalarak 4,16 milyar dolara geriledi.
Özellikle haziran ayında bu rakam, geçen yılın aynı ayına göre neredeyse yüzde 30 azalarak sırasıyla 670 milyon dolar ve 956 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Türkiyeü ayrıca Rusya’dan mal ithalatını da azalttı. Bu düşüş yıllık bazda yüzde 10,3 oranında gerçekleşerek 22,04 milyar dolara geriledi.
Bunun yanı sıra Türkiye’nin Rusya’dan ithalatı haziran ayında yıllık bazda yüzde 1.2 oranında artarak 2,95 milyar dolara yükseldi.
Rusya’dan yapılan ithalatta ana pay hala enerjiye ait, ancak bu ithalat bile ödemlerde yaşanan sorunlardan etkilendi.
Mart ayında Reuters ajansında yer alan haberde, Rusya’nın Hindistan, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) de dahil olmak üzere petrol teslimatları, Türk bankalarında ödemelerde yaşanan problemler nedeniyle kesintiye uğradı.
Ayrıca Enerji Piyasası Düzenleme Kuruluna (EPDK) göre Türkiye, Rusya’dan doğalgaz ithalatını da keskin bir şekilde azalttı.
Nisan ayında Türk ithalatçılar Gazprom’dan sadece 413 milyon metreküp boru hattı gazı satın aldı ve bu rakam bir yıl önceki aynı aya göre 3,6 kat daha az (1,523 milyar metreküp).
Türk şirketleri, ayrıca Rusya’dan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alımını da kesiyor; nisan ayında ülkenin limanları Rusya’dan hammadde taşıyan tek bir tanker bile almadı.
Rusya ile Türkiye arasında banka ödemelerinde yaşanan sorunlar geçen yılın aralık ayında başladı.
ABD Başkanı Joe Biden, Hazine Bakanlığı’nın yaptırım altındaki Rus şirketleriyle işbirliği ve Rusya’nın savunma sanayiine yardım nedeniyle üçüncü ülkelerin bankalarına karşı ikincil yaptırımlar uygulamasına izin veren kararname çıkarmıştı.
Bu yılın haziran ayında ABD, daha önce yaptırım kapsamına giren tüm kişi ve tüzel kişilikleri de Rus savunma sanayii tanımına dahil etmişti.
Türkiye’nin ithalat ve ihracatı haziranda genel olarak azalma kaydetti
Diğer yandan verilere göre, ihracat 2024 yılı haziran ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,3 azalarak 19 milyar 49 milyon dolar, ithalat yüzde 4,4 azalarak 24 milyar 920 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-haziran döneminde ihracat yüzde 2,6 arttı, ithalat yüzde 8,4 azaldı.
Genel ticaret sistemine göre ihracat 2024 yılı ocak-haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,6 artarak 126 milyar 278 milyon dolar, ithalat yüzde 8,4 azalarak 168 milyar 869 milyon dolar olarak gerçekleşti.
