Bizi Takip Edin

ASYA

Özbekistan’da suikast girişimi üst düzey güvenlik yetkilisinin görevden alınmasına yol açtı

Yayınlanma

Özbekistan’da silahlar patladı. Hem mecazi hem de gerçek anlamda.

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, müttefiki olan eski basın sekreteri ve ülkenin bilgi politikaları danışmanı Komil Allamjonov’a yönelik bir suikast girişimine yanıt olarak hükümette kapsamlı değişiklikler başlattı.

Devlet Güvenlik Hizmetleri Başkanı Abdusalom Azizov görevden alındı. Cumhurbaşkanlığı Basın Sekreteri Şerzod Asadov’un açıklamasına göre, “Azizov Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Konseyi Sekreterliği’ne transfer edilmiştir.” Ancak bu karar her ne kadar etkileyici görünse de, fiilen Azizov’un kariyerinin sonu anlamına geliyor.

Komil Allamjonov Kimdir?

Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in reform gündeminin bir destekçisi olan Komil Allamjonov, 2017 yılında Basın Sekreteri olarak üst düzey hükümet yetkilileri arasına katıldı. Bir yıl sonra Özbek Basın ve Bilgi Ajansı’nın başına geçti ve bu kurumun adı Ağustos bilgileri ve kitle iletişim ajansı (AIMK) olarak değiştirildi. O dönemde Mirziyoyev, kızı Saida Mirziyoyeva’yı Allamjonov’un yardımcısı olarak atadı. O andan itibaren Mirziyoyev’in Özbekistan’ı dönüştürme vizyonunu gerçekleştirmek için birlikte çalıştılar. 2020-2022 yılları arasında bu ikili AIMK’den ayrılarak Medyayı Destekleme ve Geliştirme Kamu Vakfı’nın başına geçti. Allamjonov ve Mirziyoyeva’nın çabaları, neredeyse ölü durumda olan Özbek medya ortamını canlandırdı ve gazetecilere yolsuzluk vakalarından aile içi şiddete kadar bir dizi konuyu ele alma özgürlüğü sağladı.

Temmuz 2022’de Allamjonov ve Mirziyoyeva, Cumhurbaşkanlığı İdari Ofisi’ne terfi etti. Allamjonov, Bilgi Politikaları Departmanı’nın başkanı oldu.

Suikast Nadiren Görülür

Özbekistan’da suikast girişimi nadir görülür. Herhangi bir silah satın almak oldukça zordur çünkü bunlar yalnızca güvenlik ve kolluk kuvvetleri için lisanslanmıştır. Modern tarihinde, ülkede hiçbir politikacıya yönelik suikast girişimi yaşanmamıştır. Bu yüzden Komil Allamjonov’a yönelik silahlı saldırının, Özbek siyaseti ve toplumunu sarstığı söyleniyor.

Sıkı silah satın alma politikası nedeniyle, suikast girişimi hemen güvenlik hizmetlerinde ve Özbek siyaseti içinde bir güç mücadelesi olduğunu düşündürdü. Kolluk kuvvetlerinin olayla ilgili iletişim tarzı, iç çatışmaya işaret etti.

Suikast Nasıl Gerçekleşti ve Şüpheliler Kimler?

Olay, 26 Ekim’de sabaha karşı 01:40’ta, Komil Allamjonov’un Taşkent bölgesindeki Kibray’daki konutuna döndüğü sırada gerçekleşti. Maskeli iki kişi, kurbanın Range Rover’ına ateş açtı. Başsavcılık yaptığı açıklamada Allamjonov’un adını belirtmedi. Ertesi gün Başsavcılık bir şüpheliyi yakaladı. Bir sonraki gün ise üç olası saldırgan daha gözaltına alındı. Şüphelilerin isimleri veya fotoğrafları açıklanmadı.

Ancak ana şüpheli olan Javlon Yunusov’un adı, Güney Kore’deki tutuklanmasına kadar gizli tutuldu. Yunusov’un adı ilk olarak Özgür Avrupa Radyosu’nun (RFE) kapsamlı bir araştırmasında geçti. RFE’ye göre, sabıkalı olmasına rağmen Yunusov, sivil evliliği aracılığıyla hem Özbekistan’da hem de Güney Kore’de birçok iş yürüttü. Eşi Natalya Fen, Güney Kore’deki merhum Özbek Büyükelçisi Vitaliy Fen’in kızıydı.

Suikast girişiminden sonra Yunusov, Güney Kore’ye kaçtı. 25 Kasım’da Özbek makamları Yunusov’un ülkesine iade edileceğini duyurdu. Suikast girişiminden sorumlu bir diğer kişi olan Şohrukh Ahmedov ise gözaltında bulunuyor.

Diğer Görevden Almalar

Abdusalom Azizov’un görevden alınması, başka bir dizi değişikliği de beraberinde getirdi. Başbakan Yardımcısı ve Başbakanlık Kabul Ofisi Başkanı Sarvar Aşurov, kardeşi ve Devlet Güvenlik Hizmetleri İç Güvenlik Departmanı Başkanı Alijon Aşurov, İçişleri Bakanlığı Operasyonel Araştırma Departmanı Ceza Soruşturma Departmanı Başkanı Ahrorjon Atkhamov, Taşkent Polis Departmanı Birinci Başkan Yardımcısı Doniyor Taşhodjaev ve Taşkent Polis Departmanı Organize Suçlar Departmanı Başkanı Timur Sobirov görevlerinden alındı.

Özbek devlet haber ajansı “UzA”, görevden almalara Komil Allamjonov’a yönelik suikast girişiminin neden olduğunu doğruladı.

Okumaya Devam Et

ASYA

Taliban Esad’ın düşüşünü kutladı

Yayınlanma

Afganistan Talibanı Beşar Esad yönetiminin düşüşünü kutladı.

Paktia, Paktika, Logar ve Laghman vilayetlerindeki yerel kaynaklar, bu vilayetlerdeki Taliban savaşçılarının Beşar Esad yönetiminin düşüşünü kutladığını ve “sevindiğini” söylüyor.

Harici’ye konuşan kaynaklar, Taliban’ın bu vilayetlerdeki şehirlerin çevresinde sokaklara döküldüğünü ve ayrıca HTŞ’nin Suriye’deki “zaferini” kutlamak için bazı bölgelerde havaya ateş açıp yüksek sesle şarkılar çaldığını söyledi.

Ayrıca Laghman’daki kaynaklar Taliban’ın halka ve okul öğrencilerine tatlı dağıttığını kaydetti. Taliban, HTŞ isyancılarını “kardeşleri” olarak adlandırdı ve eski Suriye hükümeti, İsrail ve ABD aleyhine sloganlar attı. Khost, Nangarhar, Panjshir, Herat ve Ghor vilayetlerindeki Taliban üyeleri ve askerleri de Esad’ın düşüşünü tatlı dağıtarak kutladı.

Taliban Başbakanlık Ofisi de yaptığı açıklamada, siyasi komisyonun Suriye ve Orta Doğu’daki son gelişmeleri görüşmek üzere bir toplantı düzenlediğini belirtti.

Okumaya Devam Et

ASYA

Çin lideri Xi, sınır bölgelerinde Mandarin dilinin daha yaygın kullanılması çağrısında bulundu

Yayınlanma

Devlet medyasına göre Başkan Xi Jinping, Çin’in sınır bölgelerinde ulusal güvenlik ve sosyal istikrarın korunması ve bu bölgelerde Mandarin dilinin daha yaygın olarak konuşulması çağrısında bulundu.

Devlet haber ajansı Xinhua’nın salı günü bildirdiğine göre, pazartesi günü politbüro çalışma oturumunda konuşan Xi, güvenlik ve istikrarın korunmasının sınır yönetimi için “temel gereklilik” olduğunu söyledi.

Çin lideri, sosyal yönetişim, altyapı ve “ülkeyi savunmak ve sınırı korumak için genel yeteneği” geliştirmek için çaba sarf edilmesi gerektiğini söyledi.

İktidar partisinin en üst düzey politika belirleme organı üyelerine, sınır bölgelerindeki tüm etnik gruplara “Çin ulusunu, Çin kültürünü ve Komünist Parti’yi tanımalarını sürekli olarak geliştirmeleri” için rehberlik etmenin gerekli olduğunu söyledi.

Ayrıca ortak Çin dili olan Mandarin’in ve ulusal olarak birleştirilmiş ders kitaplarının kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini söyledi.

“Etnik birlik ve ilerleme çabalarını derinleştirmeye devam etmeli, entegre bir sosyal yapı ve toplum ortamını aktif bir şekilde inşa etmeli ve nar taneleri gibi birbirine sıkıca tutunan tüm etnik grupların birliğini teşvik etmeliyiz” dedi.

Okumaya Devam Et

ASYA

Çin’in ABD’ye sevkiyatları %8 arttı

Yayınlanma

Çin’in ABD’ye ihracatı kasım ayında yıllık bazda %8 artarak yılın ilk 10 ayında kaydedilen %3,3’lük oranın oldukça üzerine çıkarken, şirketler ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın gümrük vergisi tehditleri ışığında siparişleri muhtemelen önden yükledi.

Ülkenin gümrük ofisi tarafından salı günü açıklanan verilere göre, toplam denizaşırı sevkiyatlar dolar bazında yıllık %6,7 artarak üst üste sekizinci ay genişledi. ABD’ye yapılan sevkiyatlardaki artışa rağmen, genel büyüme oranı ekim ayındaki %12,7’lik artıştan ve Reuters’in ekonomistlerle yaptığı ankette tahmin edilen %8,5’lik artıştan daha düşük oldu.

Bu arada, dolar cinsinden ithalat kasım ayında yıllık bazda %3,9 düşerek bir önceki ayki %2,3’lük düşüşten daha da kötüleşti ve Reuters anketindeki %0,3’lük kazanç tahminini kaçırdı. Bu düşüş şubat ayından bu yana görülen en büyük düşüş oldu ve iç talebi artırmanın zorluğunun altını çizdi.

Çin’in ticaret fazlası ekim ayındaki 95,72 milyar dolardan 97,44 milyar dolara yükseldi.

Başkanlık kampanyası sırasında Çin’den yapılan tüm ithalata %60’a varan oranlarda gümrük vergisi uygulama sözü veren Trump, ocak ayında göreve geldiği ilk gün, Pekin ABD’ye yasadışı uyuşturucu akışını durdurana kadar bu ülkeden gelen mallara %10 ek gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı.

Bu durum bazı Amerikan şirketlerinin olası şoku yumuşatmak için Çin mallarını stoklamaya yönelmesine yol açtı.

Pekin’in aralık ayından itibaren bakır, alüminyum ve lityum-iyon piller de dahil olmak üzere 268 ürün için ihracat vergisi indirimlerini düşürmesi ve iptal etmesi de bu ürünlerin sevkiyatını artırmış olabilir. Örneğin alüminyum ürünleri ihracatı geçen ay %40 arttı.

Kasım ayındaki düşük büyüme oranına rağmen, Birleşik Krallık araştırma şirketi Capital Economics, ihracat pazar payındaki kazanımlar ve zayıf yuan sayesinde Çin’in ihracat patlamasının devam etmesini bekliyor. Firmanın Çin ekonomisti Zichun Huang bir notunda, “ABD gümrük vergileri ihracat hacmini %3 civarında azaltabilecek olsa da, gelecek yılın ortasına kadar hissedilmeyebilir,” dedi. “Kısa vadede, ABD’li firmalar gümrük tarifeleri beklentisiyle siparişlerini artırdıkça ihracatı teşvik bile edebilirler” diye ekledi.

Pazartesi günü açıklanan resmi verilere göre, dünyanın 2 numaralı ekonomisi, tüketici enflasyonunun kasım ayında son beş ayın en düşük seviyesine inmesiyle birlikte sürekli deflasyonist baskı altında kaldı.

Merkezi hükümet, emlak piyasasını istikrara kavuşturmak ve bu yılki “%5 civarında” büyüme hedefine ulaşmak için eylül ayından bu yana, yerel yönetimlerin borç sorunlarını çözmek için 10 trilyon yuanlık bir program da dahil olmak üzere bir dizi destek önlemi aldı, ancak bunların etkileri henüz yansımadı.

Pazartesi günü, Çin’in en üst düzey karar alma organı olan Politbüro, önümüzdeki yıl “daha proaktif bir maliye politikası ve ılımlı bir şekilde destekleyici para politikası” çağrısında bulundu. Ayrıca emlak ve hisse senedi piyasalarını istikrara kavuştururken “tüketimi güçlü bir şekilde artırma” ihtiyacının da altını çizdi.

Toplantı, tarihi resmi olarak açıklanmamış olsa da çarşamba günü toplanması beklenen yıllık Merkezi Ekonomik Çalışma Konferansı öncesinde yapıldı. Piyasalar tarafından merakla beklenen iki günlük toplantının, ülkenin 2025 büyüme hedeflerini ve teşvik planlarını şekillendirmesi bekleniyor.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English