Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, Polonya ve Ukrayna’ya sınırı olan diğer ülkelerin, NATO’nun muhalefetine rağmen, gelen Rus füzelerini hava sahalarına girmeden önce vurmakla “yükümlü” olduklarını söyledi.
Sikorski Financial Times’a (FT) verdiği mülakatta, Ukrayna toprakları üzerinde yapılacak müdahalelerin Atlantik ittifakını Ukrayna’daki savaşa bulaştırabileceği endişesinden bağımsız olarak Varşova’nın vatandaşlarının güvenliğini sağlamakla yükümlü olduğunu söyledi.
Sikorski, “NATO üyeliği her ülkenin kendi hava sahasını koruma sorumluluğunu ortadan kaldırmaz, bu bizim kendi anayasal görevimizdir. Ben şahsen, düşman füzeleri hava sahamıza girme rotasında olduğunda, [onları vurmanın] meşru müdafaa olacağı görüşündeyim çünkü hava sahamıza girdiklerinde, enkazın birilerini yaralama riski önemlidir,” dedi.
Polonya bu yaz başında Ukrayna ile ikili bir güvenlik anlaşması imzalamış ve iki ülke “Polonya topraklarına doğru ateşlenen füze ve İHA’ların, ilgili devletler ve kuruluşlar tarafından mutabık kalınan gerekli prosedürler izlenerek, Ukrayna hava sahasında önlenmesinin fizibilitesini” incelemeyi taahhüt etmişti.
Polonya, “müdahale hakkı” konusunda ısrar ediyor
Fakat NATO’nun görevden ayrılan genel sekreteri Jens Stoltenberg, ittifakın “çatışmanın bir parçası haline gelmesi” riskini taşıdığını söyleyerek öneriyi reddetmişti.
Sikorski, 26 Ağustos’ta şüpheli bir Rus insansız hava aracının Polonya’ya geçmesinin ardından ülkesinin müdahale hakkı konusunda ısrar etti.
Polonyalı yetkililer o tarihten bu yana, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik füze saldırısı sırasında muhtemelen rotasından saparak Ukrayna topraklarına geri inmiş olabilecek İHA’yı arıyor.
Sikorski, bir füze durdurulduğunda hedefine ne kadar yakınsa Polonyalı kayıp riskinin o kadar arttığını, bu nedenle Ukrayna üzerinde daha yüksek bir irtifada vurulmasının tercih edildiğini söyledi. Bakan, “Ukraynalılar bize dediler ki: Buyurun,” diye ekledi.
NATO “savaş tehdidi” nedeniyle ihtiyatlı
Bazı batılı yetkililer böyle bir politikanın batı müdahalesi konusundaki kırmızı çizgileri bulanıklaştıracağını ve muhtemelen Rusya’nın misillemesine yol açacağını söylüyor.
Kiev, NATO topraklarında bulunan bataryalardan batı Ukrayna üzerinde hava savunma koruması sağlamak da dahil olmak üzere batılı müttefiklerini savaşa daha fazla dahil olmaya zorluyor.
Ayrıca müttefiklerine Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge uygulaması için defalarca baskı yaptı. NATO ise bu tür çağrılara, kendisini Rus güçleriyle doğrudan çatışmaya sokabileceğini söyleyerek karşı çıkıyor.
NATO’nun görevden ayrılan genel sekreter yardımcısı Mircea Geoană FT’ye verdiği demeçte, “Ukrayna’ya yardım etmek için ve gerilimin tırmanmasını önlemek için elimizden geleni yapmalıyız. NATO’nun çizgisi savaşın en başından beri bu noktada tutarlıdır. Elbette her müttefikin ulusal güvenliğini sağlama konusundaki egemenlik hakkına saygı duyuyoruz. Fakat NATO içinde, hepimiz için sonuçları olabilecek bir şeye girmeden önce her zaman danışırız ve Polonyalı müttefiklerimiz ittifak içinde danışma konusunda her zaman kusursuz olmuştur,” dedi.
Öte yandan pek çok Ukraynalı NATO’nun tutumunun değişeceği konusunda umutlu. Kiev’deki Globsec düşünce kuruluşunda güvenlik analisti olan Mykola Nazarov, Batılı başkentlerin uzun menzilli füzeler, modern tanklar ve F-16 savaş uçakları gönderme kararlarına atıfta bulunarak, “Bazı kırmızı çizgilerin aşılabileceğini gördük. Ukraynalılar Polonya’nın da müdahale etmesi için büyük baskı yapıyorlar çünkü Ukrayna tüm topraklarını, özellikle de şu anda batı Ukrayna’yı iyi bir şekilde kapsayacak hava kaynaklarına sahip değil,” dedi.
Sikorski Kursk saldırısından memnun
Sikorski, Ukrayna’nın Kursk bölgesine başlattığı saldırının askeri başarısını değerlendirmek için henüz erken olduğunu söyledi.
Fakat Sikorski, saldırıyı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i “şok etmenin” ve ona “kurbanın her zaman beklediğiniz şeyi yapmadığını” göstermenin bir yolu olarak memnuniyetle karşıladı.
Sikorski, “Sadece Ukrayna değil tüm Batı Putin’in dengesini bozmalı ve bizim tarafımızın sürekli olarak yaptığı hatalardan biri Putin’e ne yapacağımızı ya da yapmayacağımızı önceden söylemek… ve işte bu yüzden bu [Kursk] taarruzunun sonucu geçen yılki karşı taarruzdan çok daha iyi, ki bu taarruzu tahmin etmek ve dolayısıyla buna hazırlanmak çok kolaydı,” diye ekledi.
Polonya Trump’a hazırlanıyor
ABD başkanlık seçimleri öncesinde Sikorski, Avrupalı siyasetçilerin Amerikan kamuoyunu ve siyasetçilerini Avrupa’nın uluslararası güvenliğe katkıda bulunma konusunda geri kalmadığına ikna etmek için daha fazlasını yapmaları gerektiğini söyledi.
Askeri harcamalara Avrupa tarafından sağlanan daha yüksek mali ve insani yardımları da ekleyen Sikorski, “Anlatacak iyi bir hikayemiz var: sadece savunmaya daha fazla harcama yapmakla kalmıyoruz, aynı zamanda Ukrayna için ABD’den daha fazla harcama yapıyoruz,” dedi.
