Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moğolistan ziyareti öncesinde Moğol gazetesi Onoodor’a verdiği mülakatta iki ülke arasında uzun süredir devam eden ve gelişen ilişkiler hakkında bilgi verdi.
Putin, iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin geçmişi, mevcut durumu ve gelecekteki beklentileri hakkında değerlendirmelerde bulunarak stratejik ortaklıkların önemini vurguladı. Mülakatın metni, Kremlin’in resmi internet sitesinde yayımlandı.
Putin, Rusya ile Moğolistan arasındaki tarihi ortaklığın altını çizerek, Moskova’nın 1921 yılında Moğolistan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olduğunu belirtti.
Putin, “Uluslarımız neredeyse tüm alanlarda onlarca yıllık verimli bir işbirliğini paylaştı,” dedi. Rusya Devlet Başkanı, ayrıca 10 binden fazla Sovyet askerinin hayatını kaybettiği 1939 Halhın Gol Savaşı sırasında Sovyetler Birliği’nin Japon güçlerine karşı Moğolistan’a verdiği desteği de hatırlattı. Devlet Başkanı, “Bugün Rus ve Moğol gönüllüler ölenlerin naaşlarını bulma ve defnetme gibi asil bir görevi sürdürüyorlar,” diye ekledi.
Putin’e göre Moğolistan ile kapsamlı bir stratejik ortaklığın geliştirilmesi, Moskova için her zaman bir öncelik olmuştur. Bu ortaklığı pekiştiren bir anlaşma Eylül 2019’da, sembolik olarak Japon militaristlere karşı kazandıkları ortak zaferin 80. yıldönümünde Ulan Batur’da imzalandı. Putin, Moğolistan’ın başkentindeki yıldönümü etkinliklerine katılmayı planlıyor.
Stratejik ortaklık savunma, ekonomik işbirliği ve insani yardım alışverişi gibi çeşitli sektörleri kapsıyor.
Önemli projeler arasında Ulan Batur Demiryolu’nun modernizasyonu, petrol devi Rosneft’in Cengiz Han Uluslararası Havaalanına yakıt tedarikine katılımı ve Rusya’nın İnter RAO-Eksport şirketiyle Ulan Batur Elektrik Santrali-3’ün yeniden inşası yer alıyor.
Rusya ile Moğolistan’ın uygun fiyatlarla yakıt ve madeni yağ tedariki konusunu koordine ettiklerini kaydeden Putin, “Moğol dostlarımızın artan yakıt, akaryakıt ve madeni yağ ihtiyaçlarının uygun fiyatlarla karşılanmasına yönelik yardım taleplerine her zaman yanıt veriyoruz. Konuyla ilgili hükümetler arası bir anlaşma müzakere ediliyor,” bilgisini verdi.
Buna ek olarak Ulan Batur, Rusya’dan Çin’e uzanacak Soyuz Vostok boru hattı aracılığıyla ülkeden geçecek ucuz gazı kullanma olasılığını da değerlendiriyor.
Soyuz Vostok boru hattı Rusya’nın projelendirdiği Sibirya’nın Gücü-2 boru hattının bir uzantısı olacak ve yılda 50 milyar metreküp Rus gazını Çin’e ulaştıracak.
Moğolistan bölümündeki uzunluğu yaklaşık 960 kilometre olacak. Ekim 2023’te Putin, tüm tarafların projeyi kabul ettiğini ve projeye katılmak istediğini söylemişti.
Putin ayrıca Moğolistan’ın altyapısına ve ekonomisine fayda sağlayabilecek Rusya’dan Çin’e uzanan Trans-Moğol doğalgaz boru hattının inşası için devam eden araştırmalardan da bahsetti.
Rusya, Moğolistan ve Çin’i kapsayan üçlü toplantı potansiyeline değinen Putin, Moğolistan’ın üçlü işbirliği mekanizması kurma girişimini desteklediğini ifade etti.
En üst düzeydeki ilk zirve 2014 yılında gerçekleşmişti. Putin, “Bu mekanizmanın son derece önemli olduğunu düşünüyoruz ve Rusya, doğal olarak bu üçlü formatta esaslı çalışmalarla ilgileniyor,” ifadelerini kullandı.
Transit potansiyelini artırmayı ve Avrasya Ekonomi Birliği (AEB), Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi ve Moğolistan’ın Bozkır Yolu programındaki girişimleri entegre etmeyi amaçlayan ekonomik koridor projesi, her üç ülke için de odak noktası olmuştu.
Öte yandan Putin, Rusya’nın Moğolistan’ın kalkınmasını destekleme konusundaki kararlılığının altını çizerek bu yıl Rus üniversitelerinde Moğol öğrenciler için 620’den fazla bütçe ayrıldığını belirtti. Putin, aynı zamanda Rusya’nın şiddetli soğuk ve kardan etkilenen Moğol hayvancılara 8 bin 500 tondan fazla tahıl yemi sağlayarak yaptığı yardımın da altını çizdi. Putin, “Bu çabalar uluslarımız arasındaki köklü dostluk ve karşılıklı yardımlaşma geleneklerini yansıtmaktadır,” diye konuştu.
Putin sözlerini Rusya ve Moğolistan arasındaki yapıcı işbirliğinin her iki halkın da çıkarlarına hizmet ederek büyümeye devam edeceğine olan inancını ifade ederek tamamladı. Devlet Başkanı, “Kapsamlı stratejik ortaklığımız giderek daha çok yönlü ve faydalı hale gelecektir,” diye ekledi.
