ABD, Rusya’nın uluslararası finans sisteminde hala aktif olan son büyük devlet bankası Gazprombank’a yönelik yeni yaptırımlar hazırlıyor. Kasım ayı sonuna kadar açıklanması beklenen yaptırımlar, bankanın ABD finans sistemiyle tüm bağlantısını kesebilir.
Beyaz Saray, Avrupa ile doğalgaz ticaretinin merkezi konumundaki ve varlık büyüklüğü açısından Rusya’nın üçüncü büyük bankası olan Gazprombank’ı kara listeye almaya hazırlanıyor.
Nikkei gazetesinin konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Gazprombank’a dönük yaptırımlar kapsamında bankanın ABD’li finans kuruluşlarıyla tüm işlemleri yasaklanacak.
Yaptırım kararının kasım ayı sonuna kadar açıklanması beklenirken, üst düzey Avrupalı yetkililerin de aralarında bulunduğu kaynaklar, ABD’nin G7 ortaklarını bu konuda bilgilendirdiğini doğruladı.
Hisselerinin üçte biri doğrudan Gazprom’a, yüzde 40’ı ise emeklilik fonuna ait olan Gazprombank, şimdiye kadar Batı’nın ağır yaptırımlarından görece korundu.
ABD’de yalnızca borç piyasasından sermaye artırımı yasaklanan bankanın, üst düzey yöneticileri ve teknoloji iştiraki halihazırda yaptırımlara tabi.
Avrupa Birliği’nde kara listelerden uzak kalan Gazprombank’a karşı sadece İngiltere engelleme yaptırımları uyguladı.
Bu durumun sonucunda banka, Rusya Merkez Bankası’nın Batı’daki varlıklarının dondurulmasının ardından ülkenin yurt dışındaki devasa döviz rezervlerinin başlıca operatörlerinden biri haline geldi.
Alman Uluslararası Güvenlik İşleri Enstitüsü araştırmacısı Janis Kluge, bu “gölge rezervlerin” 2024 ortasında 180 milyar dolara ulaşacağını öngörüyor. Kluge’ye göre bu kaynak, Rusya ekonomisinin ciddi bir krize girmesi durumunda kritik ithalatların finansmanında veya ruble kurunun desteklenmesinde kullanılabilir.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) baş ekonomisti Robin Brooksi ise Gazprombank’ı “Rusya’nın yeni Merkez Bankası” olarak tanımlıyor. Elvira Nabiullina’nın yönetimindeki, küresel finans sisteminden izole edilmiş ve sadece yuan işlemleri yapabilen Rusya Merkez Bankası’nın aksine, Gazprombank milyarlarca avro rezerv biriktirmeyi başardı ve ruble kurunu yönetme kapasitesine sahip.
Banka, doğalgaz ticaretinin yanı sıra Rusya’nın altın ihracatının da başlıca ödeme merkezlerinden biri olarak hizmet verdi.
Gazprombank, 2023 yılı başından itibaren JPMorgan Chase Bank ve Bank of New York Mellon’un (BoNY) muhabir hesaplarını kapatmasıyla dolar işlemlerinde zorluklar yaşamaya başladı.
Bankanın resmi internet sitesinde yer alan bilgilere göre, kurum halen avro, Çin yuanı ve Kazak tengesi cinsinden transferler gerçekleştirebiliyor.